Còn nhiều thách thức để chứng nhận các ứng viên nội các chính quyền Biden

Hiện tại, hai đảng tại Thượng viện Mỹ vẫn chưa đạt được thỏa thuận về chia sẻ quyền lực, tình hình để xác nhận ứng viên nội các của ông Biden đang đầy khó khăn thách thức.

Hiện tại, số thành viên của hai đảng trong Thượng viện mới đã được cân bằng 50:50, trong cảnh này thì phiếu của phó tổng thống có tính quyết định; nhưng khi các cuộc đàm phán của hai bên về một thỏa thuận chia sẻ quyền lực bị bế tắc, người của Đảng Cộng hòa sẽ vẫn tiếp tục chủ trì các ủy ban chủ chốt và có quyền thiết lập chương trình nghị sự.

Hiện nay bà Avril Haines được ông Biden đề cử đã lập tức được Thượng viện phê chuẩn làm Giám đốc Tình báo Quốc gia.

• Thượng viện Mỹ xác nhận bà Avril Haines là Giám đốc Tình báo Quốc gia

Ngày 21/1, Ủy ban về Thương mại, Khoa học và Vận tải của Thượng viện đã tổ chức chứng nhận ứng viên Pete Buttigieg được ông Biden đề cử cho chức Bộ trưởng Giao thông, chủ trì sự kiện là Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Roger Wicker.

Reuters đưa tin, cái gọi là thỏa thuận chia sẻ quyền lực có nghĩa là hai đảng trong Thượng viện thống nhất quan điểm về số ghế trong mỗi ủy ban của Thượng viện. Trong trường hợp không có thỏa thuận đạt được, Thượng viện sẽ tuân theo các quy tắc của Quốc hội khóa trước, có nghĩa là đảng Cộng hòa sẽ vẫn giữ vai trò quyết định.

Lãnh đạo phe đa số Thượng viện là Chuck Schumer của Đảng Dân chủ và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện là Mitch McConnell của Đảng Cộng hòa đang thảo luận về một thỏa thuận chia sẻ quyền lực, nhưng hai bên đang bế tắc liên quan đến giữ lại hay sửa đổi quy tắc “trì hoãn nghị sự” (Filibuster)

Quy tắc “trì hoãn nghị sự” đề cập đến quyền cá nhân trong quốc hội để mở rộng tranh luận hoặc chặn các đề xuất, thường dễ gây trì hoãn biểu quyết dự luật và làm tê liệt quá trình tố tụng.  

Năm 1917, Thượng viện đưa ra quy trình thủ tục kết thúc tranh luận, sau một số sửa đổi, yêu cầu 2/3 thành viên trở lên thông qua để có thể chấm dứt một tranh luận.

Vào năm 2013 thời chính quyền ông Obama, để đối phó với sự bế tắc đảng phái thường gây khó khăn cho Quốc hội, Thượng viện đã sửa quy tắc đã kéo dài nhiều năm này, theo đó số người chấm dứt tranh luận từ đa số tuyệt đối là 2/3 thành 60 ghế (3/5), đã chấm dứt quyền lực của đảng thiểu số trong việc trì hoãn việc thông qua hầu hết các ứng cử viên được tổng thống đề cử.

Năm 2021 này, cục diện hai đảng tại Thượng viện rơi vào 50:50, nếu muốn tránh các cuộc thảo luận kéo dài, cuối cùng sẽ luôn cần lôi kéo được ít nhất 10 phiếu của phe đối thủ để có thể thông qua một  dự luật.

Ông Schumer dự định sẽ một lần nữa hạ thấp quy tắc “trì hoãn nghị sự”, hạ ngưỡng thông qua dự luật xuống còn 51 phiếu, nhưng ông McConnell yêu cầu Đảng Dân chủ giữ nguyên ngưỡng 60 phiếu bầu như hiện nay, nếu không họ sẽ từ chối đạt được thỏa thuận chia sẻ quyền lực.

Trong tình hình hiện nay, ngay cả khi Đảng Dân chủ lôi kéo được 3 thượng nghị sĩ quan trọng của Đảng Cộng hòa thì cũng khó đạt được ngưỡng 60 phiếu.

Chương trình nghị sự hiện tại của Đảng Dân chủ bao gồm: nhanh chóng xác nhận nhiều ứng viên trong nội các của ông Biden, thông qua một chương trình cứu trợ quy mô lớn khác về virus viêm phổi Vũ Hán (COVID-19), và một dự luật nhập cư rộng rãi, đồng thời chuẩn bị cho cuộc luận tội lần thứ hai cựu TT. Donald J. Trump.

Trước khi đạt được thỏa thuận giữa hai đảng, cách duy nhất để thông qua dự luật tại Thượng viện là thông qua ủy ban do Đảng Cộng hòa chủ trì, hoặc thông qua đề nghị được mọi người nhất trí, trực tiếp trình người được đề cử hoặc dự luật lên toàn thể viện.

Ngày 20/1, phát ngôn viên Nhà Trắng Jen Psaki cho biết rằng, hôm đó ông Biden đã nói chuyện với các nhà lập pháp của cả hai bên về việc sớm xác nhận các ứng viên nội các. “Đưa nội các của ông ấy vào vị trí, để nhóm của ông ấy xác nhận, điều này quan trọng nhất đối với tổng thống”, cô Jen Psaki nói.

Nhìn chung, nếu Thượng viện đồng ý xúc tiến việc cân nhắc những người được đề cử, khi đó một cuộc bỏ phiếu theo đa số đơn giản có thể giúp xóa bỏ những trở ngại về thủ tục. Nhưng trong tình trạng chia rẽ đôi bên như hiện nay, có lẽ bước này sẽ khó thực hiện.

Năm 2017, cho đến ngày 27/4, ứng viên nội các của TT. Trump mới được chứng nhận, khi đó chiếm đa số tại Thượng viện là Đảng Cộng hòa, nhưng cũng bị Đảng Dân chủ chặn và khiến một ứng viên rút lui giữa chừng.

Đài VOA Mỹ đưa tin, ngày 20/1 có 3 Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ tuyên thệ nhậm chức và ông Schumer được thăng chức lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện. Sau mười năm, đây là lần đầu tiên Đảng Dân chủ lại giành được thống trị cả hai viện Quốc hội và Nhà trắng.

Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ chia đều 100 ghế trong Thượng viện. Hiến pháp quy định Phó Tổng thống đồng thời là Chủ tịch Thượng viện, do đó bà Kamala Harris có thể phá vỡ thế bế tắc khi bỏ phiếu quyết định trong bất kỳ cuộc bỏ phiếu quan trọng nào do hai đảng tổ chức.

Tiêu Nhiên, Vision Times

Xem thêm: