Theo một điều tra được Axios công bố vào giữa tháng 11, công ty Airbnb – nhà tài trợ hàng đầu cho Olympic – đang quảng cáo cho thuê một chục ngôi nhà tại khu vực Tân Cương của Trung Quốc, nơi nhiều người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ bị đàn áp và bức hại nặng nề.

Embed from Getty Images

Airbnb là một dịch vụ trực tuyến cho thuê nhiều loại bất động sản, nổi tiếng với việc cho phép mọi người cho thuê nhà của họ để lưu trú như các phòng khách sạn hoặc các khu nghỉ dưỡng.

Axios đã phát hiện danh sách 14 dịch vụ cho thuê của Airbnb tại Tân Cương thuộc sở hữu của một công ty có tên là Tập đoàn Sản xuất và Xây dựng Tân Cương (XPCC).

Bộ Tài chính Mỹ đã mô tả XPCC là một “cơ quan của chính phủ Trung Quốc” và là một “tổ chức bán quân sự” khi họ trừng phạt công ty và hai quan chức của công ty này theo Đạo luật Magnitsky Toàn cầu vào tháng 7/2020.

Lệnh trừng phạt ghi chú  “bí thư thứ nhất” của XPCC Trần Toàn Quốc, cũng là bí thư Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại Tân Cương, phải trực tiếp chịu trách nhiệm cho việc “thực hiện một chương trình giám sát, bắt giữ, và nhồi sọ nhằm vào người Duy Ngô Nhĩ và thành viên các nhóm thiểu số khác.”

“Cơ quan này và các quan chức của nó đã bị chỉ định vì có liên quan đến tình trạng vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đối với các dân tộc thiểu số khác tại Tân Cương, bao gồm việc giam giữ tuỳ tiện hàng loạt và ngược đãi thân thể nghiêm trọng,” Bộ Tài chính cáo buộc.

Airbnb nói với Axios họ chưa thảo luận việc cho thuê với Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) của Bộ Tài chính, cơ quan giám sát các biện pháp trừng phạt như những biện pháp áp dụng với XPCC. Công ty lập luận rằng họ tuân thủ các quy tắc của OFAC bằng việc sàng lọc “các bên giao dịch, chứ không phải các chủ sở hữu hữu quan.” 

Tờ The Guardian của Anh lưu ý rằng, cùng với những tài sản do XPCC sở hữu được Axios nêu rõ, Airbnb còn “niêm yết cho thuê hàng trăm ngôi nhà ở Tân Cương, bao gồm một số ngôi nhà gần những địa điểm được biết là các cơ sở giam giữ hàng loạt.” Một số cơ sở giam giữ này do XPCC điều hành.

Một số nhà phân tích cho rằng có khả năng Airbnb có thể gặp rủi ro do vi phạm điều lệ vì cho thuê đất thuộc sở hữu của một thực thể bị trừng phạt.

Ngoài ra, Airbnb cũng bị chỉ trích về mặt đạo đức khi kinh doanh tại Tân Cương, đặc biệt lại còn là một nhà tài trợ cho Thế vận hội Mùa đông sắp tới tại Bắc Kinh.

Airbnb là một trong 14 nhà tài trợ hàng đầu của Thế vận hội Mùa đông. Công ty cũng tài trợ Thế vận hội Mùa hè Tokyo 2020, và đã đồng ý tài trợ cho nhiều sự kiện Olympic hơn cho tới 2028.

Các nhóm nhân quyền ghi nhận rằng một số ít các nhà tài trợ chính của Thế vận hội đã không đáp ứng lời kêu gọi tẩy chay Thế vận hội, có thể vì họ sợ sự trả đũa kinh tế từ Bắc Kinh. 10 nhà tài trợ hàng đầu của Olympic Bắc Kinh có doanh thu hàng năm khoảng 110 tỷ đôla từ Trung Quốc. 

“Chỉ còn ba tháng nữa là tới Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh 2022, nhưng các công ty tài trợ vẫn im lặng về việc sử dụng ảnh hưởng của họ để phản đối hồ sơ nhân quyền kinh hoàng của Trung Quốc. Họ đang lãng phí cơ hội chứng tỏ cam kết của họ đối với các tiêu chuẩn nhân quyền và thay vào đó họ chấp nhận rủi ro của việc liên quan tới một Thế vận hội bị vấy bẩn bởi kiểm duyệt và đàn áp,” Giám đốc Tổ chức Theo dõi nhân Quyền Trung Quốc Sophie Richardson nói hồi tháng 11.

Vào tháng 7, một hội đồng lưỡng đảng các nhà lập pháp Mỹ đã chỉ trích Airbnb, Coca-Cola, Visa và các nhà tài trợ Thế vận hội Bắc Kinh khác là “đáng khinh và đáng hổ thẹn” vì đã đặt lợi nhuận lên trên “cam kết của họ với nhân quyền.”

Một đại diện hàng đầu tại Thế vận hội của Airbnb, David Holyoke, khẳng định công ty coi nhân quyền là “điều cốt lõi trong những giá trị của chúng tôi,” nhưng cho rằng Airbnb có nghĩa vụ “tuân thủ luật lệ và quy định của địa phương” tại Trung Quốc.

Ngân Hà (theo Breitbart)

Xem thêm: