Mỹ trừng phạt công ty hóa chất Trung Quốc nhằm ngăn chặn dòng fentanyl

Bình Minh
•
Thứ Năm, 04/09/2025

Ngày 3/9, Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố áp đặt lệnh trừng phạt đối với Công ty TNHH Hóa chất Tengyue (Đằng Việt) Quảng Châu cùng hai đại diện của công ty là Hoàng Tiểu Quân (Huang Xiaojun) và Hoàng Chiếm Bằng (Huang Zhanpeng). Lý do là công ty này bị cáo buộc liên quan đến việc đưa các chất dạng ma túy tổng hợp vào Mỹ.

r shutterstock 1663935820 — Tòa nhà trụ sở Bộ Tài chính Hoa Kỳ tại thủ đô Washington D.C, ngày 21/5/2020. (Nguồn ảnh: EQRoy/Shutterstock)

Bộ Tài chính Hoa Kỳ cho biết, Tengyue Quảng Châu không chỉ tham gia bán các loại ma túy tổng hợp mà còn cung cấp cho khách hàng Mỹ những hóa chất giảm đau nguy hiểm. Các hóa chất này thường được dùng làm “chất pha trộn”, kết hợp với fentanyl và các loại ma túy khác, làm tăng rủi ro sốc thuốc và tử vong.

Thứ trưởng Tài chính Mỹ John K. Hurley cho biết, các loại ma túy bất hợp pháp từ Trung Quốc đang cướp đi sinh mạng của người Mỹ, hủy hoại gia đình và cộng đồng. Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, Mỹ sẽ sử dụng mọi công cụ, bao gồm cả trừng phạt và hành động pháp lý, để ngăn chặn cuộc khủng hoảng ma túy này.

Số liệu cho thấy, ma túy là nguyên nhân tử vong hàng đầu của nhóm tuổi 18–45 tại Mỹ. Từ năm 2021, hơn 70% ca tử vong do dùng quá liều có liên quan đến ma túy tổng hợp, trong đó fentanyl là nguồn lớn nhất. Điều tra cho thấy các công ty hóa chất Trung Quốc vẫn là nguồn cung cấp chính tiền chất fentanyl và các loại ma túy bất hợp pháp khác.

OFAC phối hợp với Cục Phòng chống Ma túy (DEA) và Cục Điều tra Liên bang (FBI) điều tra vụ việc. FBI đồng thời tuyên bố khởi tố hình sự Công ty Tengyue Quảng Châu, Hoàng Tiểu Quân, Hoàng Chiếm Bằng cùng các cá nhân và công ty khác, với cáo buộc âm mưu buôn bán ma túy.

Bản cáo trạng liên quan đến khoảng 22 cá nhân và doanh nghiệp ở Trung Quốc cùng 3 đồng phạm người Mỹ. Điều tra cho thấy mạng lưới này đã buôn lậu fentanyl, ma túy đá, cocaine cùng nhiều loại ma túy khác vào Mỹ.

Báo cáo tháng 1/2024 của DEA cảnh báo rằng nitazene có tác dụng giống ma túy cực mạnh, dễ gây nghiện và có nguy cơ tử vong cao, có thể gây ngừng hô hấp. Nghiên cứu tháng 9/2024 của Viện Quốc gia về Lạm dụng Ma túy (NIDA) cho thấy tỷ lệ xylazine xuất hiện trong nguồn cung ma túy bất hợp pháp ngày càng tăng.

Xylazine là hóa chất giảm đau dùng trong thú y, nhưng các băng nhóm ma túy đã trộn vào các loại ma túy, làm tăng nguy cơ sốc thuốc. Đặc biệt, thuốc giải độc thường dùng là naloxone (narcan) không có tác dụng với xylazine, khiến việc cấp cứu trở nên khó khăn hơn, làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong do dùng quá liều.

Mặc dù vậy, công ty Tengyue vẫn tiếp tục rao bán trên mạng, thậm chí cam kết hàng có thể qua cửa khẩu trót lọt. Đầu năm 2025, đại diện công ty này còn giúp xuất khẩu thuốc giảm đau medetomidine vào Mỹ.

Theo Sắc lệnh Hành pháp số 14059, công ty Tengyue và hai giám đốc điều hành đã bị đưa vào danh sách Đặc biệt Chỉ định (SDN).

Theo lệnh trừng phạt, toàn bộ tài sản của những cá nhân, công ty này tại Mỹ hoặc do người Mỹ nắm giữ đều bị phong tỏa. Bất kỳ pháp nhân nào mà họ sở hữu trên 50% cổ phần cũng sẽ tự động bị phong tỏa. Công dân Mỹ bị cấm thực hiện mọi giao dịch nếu không có giấy phép của OFAC, nếu vi phạm có thể đối mặt với án phạt dân sự hoặc hình sự nghiêm trọng.

Đồng thời, Quốc hội Mỹ cũng đang thúc đẩy lập pháp. Ngày 2/9, Hạ viện đã thông qua với 407 phiếu thuận và 4 phiếu chống “Đạo luật Ngăn chặn Fentanyl Trung Quốc” (Stop Chinese Fentanyl Act). Luật cho phép chính phủ Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt khắt khe hơn với cá nhân và tổ chức Trung Quốc có liên quan đến sản xuất và vận chuyển fentanyl.

Luật này nhằm mở rộng hơn nữa thẩm quyền trừng phạt và thực thi hiện có, cắt đứt nguồn fentanyl và tiền chất từ Trung Quốc vào Mỹ. Luật cho phép chính phủ áp đặt trừng phạt lên các cá nhân, doanh nghiệp ở Trung Quốc tham gia sản xuất, buôn bán, tài trợ hay vận chuyển ma túy tổng hợp, đồng thời truy cứu cả những tổ chức từ chối hợp tác với Mỹ trong chống tội phạm ma túy.

Đạo luật mới được coi là phần bổ sung và tăng cường cho “Đạo luật Trừng phạt Fentanyl” (Fentanyl Sanctions Act). Ngoài ra, nếu Tổng thống tuyên bố “tình trạng khẩn cấp quốc gia” vì vấn đề fentanyl từ Trung Quốc, cơ quan hành pháp sẽ phải định kỳ báo cáo cho Quốc hội về việc thực thi và hiệu quả của biện pháp.

Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Andy Barr, người đề xuất dự luật, nhấn mạnh rằng Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đóng vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng fentanyl, và Mỹ phải cắt đứt nguồn gốc ma túy này.

Nghị sĩ Greg Murphy (bang Bắc Carolina) cảnh báo rằng fentanyl sản xuất tại Trung Quốc, qua đường buôn lậu từ Mexico, đang làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng ma túy ở Mỹ.

Từ khóa Fentanyl Công ty Trung Quốc Bộ Tài chính Mỹ