Hôm thứ Hai (9/12), đặc vụ liên bang Mỹ đã bắt giữ một công dân Trung Quốc. Người đàn ông này bị cáo buộc điều khiển một chiếc máy bay không người lái (UAV) bay qua Căn cứ Không quân Vandenberg ở California và chụp ảnh bệ phóng tên lửa SpaceX.

UAV DJI Mavic 2
Mẫu máy bay DJI Mavic 2. (Ảnh minh họa: Shutterstock)

Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ tại Los Angeles cho biết, Chu Ngân Phiêu (Yinpiao Chu), 39 tuổi, đã bị bắt tại Sân bay Quốc tế San Francisco vào ngày 9/12. Lúc đó anh ta đang chuẩn bị đáp chuyến bay sang Trung Quốc.

Được biết, Chu hiện đang phải đối mặt với 2 tội danh là vận hành trái phép UAV chưa đăng ký và vi phạm không phận quốc phòng. Ông Ciaran McEvoy, người phát ngôn của Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ tại Los Angeles, cho biết Chu sẽ ra hầu tòa lần đầu tiên tại San Francisco vào thứ Ba (17/12) tới.

Ngày 30/11, Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ đã đệ đơn cáo trạng hình sự đối với Chu tại Tòa án Liên bang Quận Santa Barbara. Theo tài liệu của tòa án, Chu bị buộc tội không đăng ký UAV và vi phạm không phận quốc phòng.

Trong các tài liệu của tòa án, đặc vụ liên bang cho biết, ngày 30/11, Chu đã đến Ocean Park gần Căn cứ Không quân Vandenberg và điều khiển một máy bay không người lái bay qua căn cứ.

SpaceX, thuộc sở hữu của Elon Musk, có hai bệ phóng ở căn cứ này. Tên lửa Falcon 9 của họ sẽ phóng từ bệ phóng này vài lần trong năm.

Các đặc vụ liên bang cho biết, vào ngày xảy ra vụ việc, SpaceX đã phóng một tải trọng mật được phát triển cho Cơ quan Trinh sát Quốc gia Hoa Kỳ (NPO).

Ngày 18/10, NASA thông báo, SpaceX được chỉ định thực hiện 9 nhiệm vụ phóng vì an ninh quốc gia theo giai đoạn thứ 3 của kế hoạch phóng vào không gian vì an ninh quốc gia. Cơ quan trinh sát quốc gia cho biết, vụ phóng lúc 3:10 ngày 30/11 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Theo tài liệu của tòa án, các đặc vụ liên bang cáo buộc, UAV do Chu điều khiển đã bay qua căn cứ vào ngày hôm đó, và quay phim các khu vực nhạy cảm của cơ sở quân sự trong 59 phút. Máy bay không người lái này cũng được trang bị thẻ SD, thiết bị lưu trữ thông tin kỹ thuật số.

Các quan chức liên bang viết trong đơn kiện hình sự, rằng việc xem xét nội dung thẻ SD của máy bay không người lái đã tiết lộ một số bức ảnh của căn cứ được chụp từ trên không. Bản cáo trạng cũng cho biết, dữ liệu trích xuất từ ​​các bức ảnh cho thấy, chúng được chụp vào ngày 30/11 từ một khu vực phía trên căn cứ.

FBI cũng phân tích thông tin lấy được từ điện thoại di động của Chu.

Quan chức liên bang viết trong tài liệu tòa án, rằng các đặc vụ liên bang tiết lộ, điện thoại di động cho thấy vào ngày 8/12, Chu đã tìm kiếm trên Google cụm từ các quy định về máy bay không người lái của Căn cứ Không quân Vandenberg.

Chiếc điện thoại cũng chứa tin nhắn từ cuộc trò chuyện với một người dùng WeChat được cho là có liên quan đến Chu. WeChat là một ứng dụng nhắn tin và truyền thông xã hội của Trung Quốc.

Trong các cuộc trò chuyện vào ngày 21/10 và ngày 22/10, thông tin liên lạc tập trung vào những bức ảnh được Chu chụp bằng UAV của mình. Không phận phía trên căn cứ là khu vực hạn chế an ninh quốc gia do Hoa Kỳ chỉ định.

Theo tài liệu của tòa án, Chu thừa nhận với các đặc vụ liên bang rằng anh ta đã tải xuống phần mềm cho UAV của mình, nhằm vượt qua các hạn chế về độ cao của an ninh quốc gia.

Theo hồ sơ tòa án, một đặc vụ liên bang cũng cho biết, Chu biết rằng quay phim căn cứ SpaceX không phải là một ý tưởng hay.

Cục Hàng không Liên bang (FAA) yêu cầu đăng ký đối với bất kỳ UAV nào nặng hơn 0,55 pound. Một đặc vụ của FAA cho biết, mẫu máy bay DJI Mavic 2 mà Chu sử dụng, nặng khoảng 2 pound.

Trong 2 tháng qua, UAV bí ẩn cũng được phát hiện bay lượn trên các cơ sở quân sự khác của Mỹ, khiến các quan chức Mỹ lo ngại.

Theo tuyên bố chính thức do Lực lượng Không quân Mỹ tại châu Âu đưa ra ngày 27/11, kể từ ngày 20/11, các máy bay cỡ nhỏ đang hoạt động không xác định danh tính đã được phát hiện tại 4 căn cứ bao gồm Không quân Hoàng gia Lakenheath, Mildenhall, Feltwell và Fairford. Chúng có nhiều kích cỡ và cấu hình khác nhau, đồng thời tần suất xuất hiện của chúng cũng có sự biến động.

Những căn cứ bị UAV quấy rối này có giá trị quân sự quan trọng. Căn cứ Lakenheath ở miền đông nước Anh là nơi đóng quân của Phi đoàn tiêm kích số 48 của Không quân Mỹ.

Nơi đây không chỉ triển khai các thiết bị tiên tiến như máy bay chiến đấu tàng hình F-35, mà còn là trụ cột quan trọng trong hiệu quả chiến đấu của quân đội Mỹ ở châu Âu. Căn cứ Fairford hiện có 4 máy bay ném bom chiến lược B-52 của quân đội Mỹ.

Vương quốc Anh đã hành động nhanh chóng và triển khai khoảng 60 binh sĩ xung quanh căn cứ quân sự Mỹ.

Trong một cuộc phỏng vấn với VOA, ông David Dunn, giáo sư chính trị quốc tế tại Đại học Birmingham ở Anh, cho biết đặc điểm của các hoạt động bay không người lái này cho thấy, chúng có khả năng là những hoạt động có tổ chức và được lên kế hoạch, hơn là những hành động thông thường mà những người đam mê làm.

Ông nhấn mạnh, những hành động này không chỉ buộc căn cứ phải điều chỉnh phương thức hoạt động, mà còn có thể được sử dụng để thu thập thông tin tình báo, bao gồm thông tin về số lượng, địa điểm triển khai và tình trạng chuyến bay của máy bay.

Hôm thứ Hai (9/12), Nghị sĩ bang New Jersey, ông Tom Kean, Jr. đã kêu gọi chính phủ liên bang hành động ngay lập tức, nhằm giải quyết tần suất ngày càng tăng của hoạt động của UAV không xác định tại bang này.

Nghị sĩ viết trong một thông cáo báo chí rằng cũng như hàng ngàn cư dân New Jersey, ông vô cùng lo ngại về hoạt động ngày càng tăng của UAV trên bầu trời. Bảo vệ sự an toàn và quyền riêng tư của cư dân Hoa Kỳ phải là ưu tiên hàng đầu. Ngày nay, cả hai điều trên đều đang bị đe doạ.

Nghị sĩ kêu gọi Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, Cục Hàng không Liên bang và các cơ quan liên bang khác huy động thêm nguồn lực để điều tra và giải quyết hoạt động ngày càng tăng của UAV.

Bình Minh (t/h)