Ông Trump thay đổi giọng điệu đối với ông Putin và ông Zelensky

Trong cuộc họp nội các vào ngày thứ Ba (8/7), Tổng thống Trump đã thay đổi giọng điệu khi đề cập đến lãnh đạo Nga Vladimir Putin khi phát biểu rằng “chúng ta bị ông Putin quăng cho biết bao lời tào lao xuyên tạc (bull****)”.

Đề cập đến các cuộc điện đàm gần nhất diễn ra vào tuần trước, ông Trump nhận xét: ông Putin “luôn tỏ ra rất tử tế, nhưng rồi điều đó hoá ra chẳng có ý nghĩa gì cả” xét đến phương diện chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine.

Ngoài ra, ông Trump cũng lên tiếng chỉ trích hai cựu tổng thống Hoa Kỳ, ông Barack Obama và ông Joe Biden, vì những quyết định sai lầm của họ khi còn đương nhiệm. 

Đối với vị cựu tổng thống thứ 44, vào năm 2014, khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea, Tổng thống Barack Obama đã từ chối yêu cầu của Ukraine về viện trợ vũ khí sát thương, thay vào đó chỉ viện trợ thiết bị phi sát thương như chăn mền, ống nhòm hồng ngoại và vật tư y tế trong khi vào tháng 12 năm 2017, ông Trump đã chuyển giao các hỏa tiễn Javelin cho Ukraine.

“Tôi đã gửi cho họ hỏa tiễn Javelin. Nhớ không? Người ta nói: ‘Trump cho Javelin, còn Obama cho mền.’ Đúng vậy. Hồi đó họ gọi Obama là Barack Hussein Obama. Nếu quý vị chưa biết, ông ta làm việc quá tệ”, ông Trump phát biểu.

Đối với vị tổng thống thứ 46, ông Trump cho rằng kế hoạch rút quân hỗn loạn khỏi Afghanistan dưới thời Tổng thống Biden đã khiến ông Putin lợi dụng cơ hội để phát động cuộc chiến tranh Nga-Ukraine. 

“Tôi nghĩ nếu không có vụ Afghanistan, có lẽ Putin đã không dám động binh như vậy. Tôi nghĩ khi ông ta thấy kế hoạch rút quân đó ngu xuẩn và bất tài đến mức nào, ông ta [Putin] liền nghĩ ‘Ồ, đây có thể là một cơ hội’”, ông Trump nói với giới ký giả.

Ông Trump cho rằng chính quyền Biden đã viện trợ quá mức cho Ukraine, khi Hoa Kỳ chi hơn 300 tỷ USD, trong khi châu Âu chỉ viện trợ hơn 100 tỷ USD.

“Họ [Ukraine] đã có lợi thế nhờ khí tài không tưởng, và cả châu Âu cũng đóng góp. Nhưng chúng tôi viện trợ nhiều hơn rất nhiều, và đáng lẽ ông Biden không nên làm như vậy. Ông ta nên cân đối lại. Chúng ta lẽ ra chỉ nên viện trợ ngang bằng hoặc ít hơn châu Âu, vì đây là vấn đề ảnh hưởng tới châu Âu nhiều hơn Hoa Kỳ. Nhưng hiện nay, chúng ta đã bỏ ra hơn 300 tỷ USD, trong khi châu Âu chỉ chi hơn 100 tỷ USD, tuy rằng châu Âu cũng đã đóng góp khá nhiều”, ông Trump nhận định.

Mối quan hệ của ông Trump với phía Ukraine

Ông Trump ca ngợi rằng các binh sĩ Ukraine “rất anh dũng”, nhưng nhấn mạnh rằng nhân tố quyết định, giúp Ukraine cầm cự được cho đến ngày hôm nay, là nhờ những vũ khí tối tân hàng đầu thế giới do Hoa Kỳ cung cấp.

“Tôi phải nói rằng người Ukraine rất anh dũng, nhưng chúng tôi đã chuyển giao cho họ những thiết bị quân sự tối tân nhất từng được [Hoa Kỳ] chế tạo. Và tôi xin nói điều này: nhân dân Ukraine, dù quý vị có cho rằng chúng tôi bỏ ra quá nhiều tiền hay không, thì họ đã vô cùng dũng cảm – vì phải có người vận hành những trang thiết bị đó. Và nhiều người tôi biết sẽ không dám làm điều đó. Họ không đủ can đảm để điều khiển những khí tài ấy. Vậy nên họ chiến đấu rất anh dũng, nhưng chính chúng tôi là người cung cấp thiết bị quân sự tối tân nhất thế giới. Và không ai sánh được với chúng tôi”, ông Trump tuyên bố.

Ông Trump cho biết ông đã chuẩn thuận nối lại việc gửi vũ khí phòng thủ cho Ukraine, sau khi Lầu Năm Góc tạm ngưng do lo ngại về kho dự trữ quân nhu của Hoa Kỳ trong bối cảnh căng thẳng tại khu vực Trung Đông giữa Israel và Iran.

“Chúng tôi muốn gửi vũ khí phòng thủ [cho Ukraine], vì ông Putin không tôn trọng sinh mạng con người nữa. Ông ta đang sát hại quá nhiều người. Vì thế, chúng tôi đang gửi một số vũ khí phòng thủ đến Ukraine, và tôi đã chuẩn thuận việc đó”, ông Trump tuyên bố.

Trong một cuộc hội kiến hồi tháng Hai, ông Trump và Phó Tổng thống J.D. Vance đã trực tiếp trách mắng ông Zelensky, cho rằng ông này không biết biết ơn sự giúp đỡ của Hoa Kỳ và chống đối các nỗ lực hòa đàm.

Ông Trump khi đó đã nói: “Ông [Zelensky] đang đánh cược với Thế chiến thứ Ba, và điều ông đang làm là một sự vô lễ đối với một quốc gia đã hỗ trợ ông nhiều hơn mức mà [đáng lẽ] nên có”. 

Tuy nhiên, tại hội nghị NATO mới đây, ông Trump lại cho rằng “ông ấy [Zelensky] không thể nào dễ mến hơn nữa”, và cả hai bên đều bày tỏ mong muốn chấm dứt cuộc chiến tranh Nga-Ukraine đã kéo dài suốt ba năm qua.

Ông Trump cũng cho hay gần đây ông đã có cuộc điện đàm “rất chiến lượng” với ông Zelensky, trong lúc Hoa Kỳ đang cân nhắc việc bán thêm hỏa tiễn Patriot cho Kiev.

Mối hệ giữa ông Trump với Nga

Kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đã nhiều lần khẳng định ông có “mối quan hệ tốt đẹp” với ông Putin. Khi Hoa Kỳ cố gắng thương lượng thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine, ông Trump từng cho biết đã có cuộc điện đàm “hữu ích và dài hơi” với ông Putin hồi tháng Ba.

Tuy nhiên, cuộc gọi gần đây đã khiến ông Trump “không hài lòng”, khi ông Putin tiếp tục leo thang tấn công Ukraine thay vì nhượng bộ.

“Giờ đây, chúng tôi cũng đang đối đầu với ông ta. Chúng tôi không hài lòng với Putin. Riêng tôi, tôi không hài lòng chút nào, vì ông ta [Putin] đang sát hại rất nhiều người – mà phần lớn là binh sĩ của ông ta, và của họ [Ukraine]. Giờ đây con số đã lên đến 7.000 người [tử vong] mỗi tuần. Tôi không hài lòng chút nào”, ông Trump phát biểu.

Khi được hỏi về phát biểu mới nhất của ông Trump vào ngày thứ Tư (9/7), phát ngôn viên Dmitry Peskov của Điện Kremlin tuyên bố rằng Moskva tiếp nhận các phát ngôn của ông Trump một cách bình thản, và vẫn duy trì trí hướng đối thoại với Washington.

“Chúng tôi đón nhận điều đó một cách khá điềm nhiên. Phong cách của [Tổng thống Hoa Kỳ], nhìn chung, khá gay gắt về mặt ngôn từ mà ông ấy sử dụng. Chúng tôi vẫn giữ thái độ bình tĩnh về vấn đề này. Chúng tôi cam kết theo đuổi đối thoại với Washington và chính sách chấn chỉnh lại mối bang giao song phương vốn đã bị tổn hại nghiêm trọng. [Đồng thời hy vọng rằng] ông Trump cùng đội ngũ của mình sẽ tiếp tục nỗ lực đưa tiến trình giải quyết vấn đề Ukraine trở lại… con đường ngoại giao”, ông Peskov phát biểu.

Ông Peskov cũng lưu ý rằng một phát biểu khác của ông Trump, trong đó ông nhìn nhận việc giải quyết xung đột Ukraine “hóa ra lại khó hơn” ông từng tưởng – là điều “quan trọng hơn nhiều”. 

“Đây chính là điều mà chúng tôi, [phía Nga], đã nói đến ngay từ thuở ban đầu, bởi lẽ một vấn đề như thế không thể nào giải quyết trong một sớm một chiều”, ông Peskov khẳng định.

Moskva vẫn đang chờ phản hồi từ phía Ukraine về đề nghị tổ chức vòng đàm phán thứ ba tại Istanbul.

“Điều này lẽ ra phải phù hợp với lợi ích của phía Ukraine, bởi tình hình thực địa biến đổi từng ngày. Chúng tôi đang tiến bước về phía trước”, ông Peskov giải thích.

Ông Peskov cũng đưa ra bình luận về đoạn băng ghi âm do CNN công bố hôm thứ Ba (8/7) – được cho là ghi lại lời ông Trump nói với các mạnh thường quân trong chiến dịch tranh cử năm 2024 rằng ông từng đe dọa ông Putin, sẽ “dội bom tan tành Moskva” nếu Nga tấn công Ukraine.

Phát ngôn viên Điện Kremlin nói ông không thể xác nhận tính xác thực của đoạn băng này, và nói thêm rằng: “Chúng tôi không biết liệu nó có phải là giả hay không. Trong thời buổi hiện nay, có quá nhiều tin tức ngụy tạo”. 

Xem thêm

Tổng thống Trump nói ‘không có tiến triển’ trong cuộc điện đàm với Tổng thống Putin

Tổng thống Trump cho biết cuộc điện đàm “khá dài” của ông với Tổng thống Putin vào thứ Năm (3/7).