Peru tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mexico

Vương Quân Nghi
•
Thứ Tư, 05/11/2025

Chính phủ Peru hôm thứ Hai (3/11) tuyên bố chính thức cắt đứt quan hệ ngoại giao với Mexico, sau khi phía Mexico cho phép cựu Thủ tướng Peru Betssy Chávez vào Đại sứ quán Mexico tại Lima để xin tị nạn chính trị. Peru cáo buộc hành động này là “hành vi không thân thiện” và cấu thành “sự can thiệp vào công việc nội bộ”.

41282832141 18e2573132 c — Bộ trưởng Ngoại giao Peru Hugo de Zela. (Ảnh: Chính phủ Peru/ Flickr)

Bộ trưởng Ngoại giao Peru Hugo de Zela cho biết trong cuộc họp báo cùng ngày rằng chính phủ nhận được thông tin vào buổi sáng rằng bà Chávez đã vào Đại sứ quán Mexico và nộp đơn xin tị nạn. Ông nhấn mạnh rằng các tổng thống đương nhiệm và tiền nhiệm của Mexico đã nhiều lần đưa ra những phát biểu thiên lệch về tình hình chính trị nội bộ của Peru, mang tính can thiệp rõ ràng, vì vậy Peru “buộc phải thực hiện hành động dứt khoát” – chấm dứt ngay lập tức quan hệ ngoại giao song phương.

Phía Bộ Ngoại giao Mexico hiện chưa đưa ra bình luận. Bên ngoài Đại sứ quán Mexico ở thủ đô Lima, cảnh sát Peru đã tăng cường an ninh.

Bà Chávez bị cáo buộc trong vụ “âm mưu đảo chính bất thành”

Bà Chávez từng giữ chức Thủ tướng trong chính phủ của cựu Tổng thống cánh tả Pedro Castillo. Tháng 12/2022, ông Castillo bị cáo buộc tìm cách giải tán Quốc hội trái hiến pháp và ngăn chặn cuộc bỏ phiếu luận tội, bị xem là mưu toan đảo chính, sau đó bị quân đội bắt giữ.

Bà Chávez sau đó bị truy tố tội đồng mưu và bị tạm giam từ tháng 6 năm 2023 để chờ xét xử. Tháng 9 năm nay, tòa án cho phép bà tại ngoại, song vụ án vẫn đang được thụ lý. Viện công tố cáo buộc bà đã giúp Castillo xúc tiến âm mưu đảo chính và đề nghị mức án 25 năm tù.

Luật sư của Chávez, Raul Noblecilla, nói với đài phát thanh RPP của Peru rằng ông đã mất liên lạc với thân chủ trong nhiều ngày và không rõ liệu bà có chính thức nộp đơn xin tị nạn hay chưa.

Mâu thuẫn giữa hai nước âm ỉ từ lâu

Kể từ khi khủng hoảng chính trị nổ ra năm 2022, quan hệ giữa Peru và Mexico liên tục xấu đi. Khi đó, Tổng thống cánh tả Mexico Andrés Manuel López Obrador công khai lên án Quốc hội Peru tiến hành “cuộc đảo chính của phe hữu”, đồng thời cấp quy chế tị nạn chính trị cho ông Castillo và gia đình. Chính phủ Peru đã đáp trả bằng cách trục xuất đại sứ Mexico, và năm sau đó tiếp tục triệu hồi đại sứ Peru tại Mexico.

Đương kim Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum tiếp tục duy trì lập trường của người tiền nhiệm, khẳng định Castillo không hề tìm cách đảo chính mà là bị Quốc hội “tước quyền”. Sự kiện liên quan đến bà Chávez lần này khiến căng thẳng giữa hai nước leo thang hơn nữa.

Hiện chính phủ của Tổng thống bảo thủ mới đắc cử của Peru, Jose Jerí, vẫn chưa tuyên bố liệu có công nhận quy chế tị nạn của bà Chávez hay không. Bộ trưởng De Zela nhấn mạnh rằng Peru sẽ “đánh giá việc xử lý tiếp theo dựa trên luật pháp quốc tế”, nhưng đã khẳng định rõ “quan hệ ngoại giao giữa hai nước chấm dứt kể từ hôm nay.”