Thổ Nhĩ Kỳ nói Thụy Điển vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của họ để gia nhập NATO
- Lê Vy
- •
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, Stockholm thậm chí còn chưa thực hiện được nửa chặng đường các cam kết đã đưa ra để đảm bảo sự ủng hộ của Ankara.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho biết nước này đánh giá cao các nỗ lực của Thụy Điển khi nước này tìm cách đáp ứng các yêu cầu để gia nhập NATO, nhưng Stockholm thậm chí còn chưa thực hiện được nửa chặng đường đối với các cam kết đã đưa ra để đảm bảo sự ủng hộ của Ankara.
Ông Cavusoglu cho biết hôm thứ Năm rằng quyết định của tòa án Thụy Điển không dẫn độ một người đàn ông bị Thổ Nhĩ Kỳ truy nã vì cáo buộc liên quan đến cuộc đảo chính thất bại năm 2016 đã “đầu độc” bầu không khí tích cực trong các cuộc đàm phán về tư cách thành viên của Thụy Điển trong liên minh quân sự NATO.
Thụy Điển và Phần Lan đã từ bỏ chính sách trung lập quân sự lâu đời của họ trong năm nay và quyết định nộp đơn xin gia nhập NATO sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Động thái này cần có sự chấp thuận nhất trí của tất cả 30 thành viên hiện tại của liên minh.
Nghị viện của 28 quốc gia NATO đã phê chuẩn tư cách thành viên của Thụy Điển và Phần Lan. Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary là những thành viên duy nhất chưa chấp thuận.
Thổ Nhĩ Kỳ đã trì hoãn quá trình này trong khi thúc giục hai quốc gia Bắc Âu trấn áp các nhóm mà họ coi là tổ chức “khủng bố” và dẫn độ những người bị tình nghi phạm tội “liên quan đến khủng bố”.
Phát biểu tại một cuộc họp báo chung ở Ankara với Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billström, ông Cavusoglu cho biết chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang chờ đợi “tiến bộ cụ thể” về việc dẫn độ và phong tỏa tài sản.
Ông cho biết thêm, các công ty quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cũng không thể mua một số thiết bị từ Thụy Điển mặc dù lệnh cấm vũ khí đã được dỡ bỏ.
Theo thỏa thuận, hai nước đã đồng ý giải quyết các mối quan ngại về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm các yêu cầu trục xuất và dẫn độ các chiến binh người Kurd và những người có liên quan đến mạng lưới do học giả Hồi giáo Fethullah Gulen có trụ sở tại Hoa Kỳ điều hành. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Gulen chủ mưu một cuộc đảo chính đã cố gắng vào năm 2016, điều mà ông phủ nhận.
Ngoại trưởng Billström đã đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ sau khi tòa án hàng đầu của Thụy Điển từ chối dẫn độ nhà báo Bulent Kenes, người mà Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc là một trong những kẻ âm mưu đảo chính. Ông Kenes đã được tị nạn ở Thụy Điển và là biên tập viên của tờ báo tiếng Anh Today’s Zaman, thuộc sở hữu của mạng lưới Gulen và đã bị chính phủ đóng cửa như một phần trong chiến dịch đàn áp nhóm này.
Ông Cavusoglu nói: “Các cuộc đàm phán [giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Điển] đang tiếp tục theo hướng xây dựng. “Nhưng [sự cố] cuối cùng này, tức việc từ chối dẫn độ Kenes, không may là đã đầu độc nghiêm trọng bầu không khí này.”
Ông Billström cho biết Thụy Điển quyết tâm thực hiện các cam kết của mình và Stockholm đang trong quá trình củng cố luật “chống khủng bố”.
Ông nói, một sửa đổi hiến pháp sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 nhằm hạn chế quyền tự do lập hội của các nhóm tham gia hoặc hỗ trợ “khủng bố”.
Chính phủ Thụy Điển cũng có kế hoạch đưa ra luật nhằm ngăn chặn hơn nữa những người tham gia vào các hoạt động của các nhóm “khủng bố”, ông Billström nói.
“Thông điệp của tôi tới Bộ trưởng Cavusoglu và người dân Thổ Nhĩ Kỳ rất rõ ràng: Thụy Điển giữ lời hứa của mình,” ông nói. “Chúng tôi thực hiện thỏa thuận một cách nghiêm túc.”
Ông Billström cho biết các cuộc đối thoại giữa Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ đang diễn ra ở nhiều cấp chính quyền và Ankara thừa nhận Thụy Điển đã đạt được những bước tiến trong việc đáp ứng các điều khoản của bản ghi nhớ, theo AP.
Tuy nhiên, ông không thể đưa ra khung thời gian khi nào Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẵn sàng chấp thuận tư cách thành viên NATO của Thụy Điển.
“Chúng tôi hy vọng rằng chúng tôi có thể trở thành thành viên tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius muộn nhất là vào tháng 7,” ông Billström nói.
Xem thêm
Từ khóa Thụy Điển gia nhập NATO quan hệ Thụy Điển - Thổ Nhĩ Kỳ
