TP.HCM đặt mục tiêu hoàn thành toàn bộ 510km hệ thống metro vào năm 2045, thay vì vào năm 2060.

tp hcm du kien chi 2 226 ty dong nam ho tro doanh nghiep van tai xe buyt tau dien
Đoàn tàu của tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên). (Ảnh: maur.hochiminhcity.gov.vn)

Ngày 10/12, Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Trần Quang Lâm đã có báo cáo về tiến độ và mục tiêu phát triển hệ thống đường sắt đô thị (metro) đến năm 2035, tầm nhìn 2045.

Theo đề án đã trình, đến năm 2035 xây dựng hoàn thành khoảng 183 km đường sắt đô thị; đến năm 2045 xây dựng hoàn thành thêm 168 km nâng tổng chiều dài đường sắt đô thị lên khoảng 352 km và đến năm 2060, xây dựng hoàn thành thêm 159 km, hoàn thành toàn bộ mạng lưới đường sắt đô thị với chiều dài khoảng 510 km.

Tuy nhiên, ông Lâm cho biết mục tiêu và tiến độ dự án có cập nhật, thay đổi.

Theo đó, TP.HCM đề xuất đầu tư, hoàn thành 7 tuyến metro dài khoảng 355 km vào năm 2035, với sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 40,21 tỷ USD. Đến năm 2045 sẽ hoàn thành thêm 155 km, nâng tổng chiều dài toàn tuyến lên khoảng 510 km.

Như vậy, TP.HCM đã tăng quy mô đầu tư giai đoạn đến 2035 từ 183 km lên 355 km. Đồng thời, rút ngắn thời gian xuống còn 15 năm để hoàn thành 510 km vào năm 2045, thay vì mục tiêu đến 2060.

Về nguồn vốn, phân kỳ nguồn vốn giai đoạn 2026-2030 là 16,35 tỷ USD, trong đó, ngân sách TP.HCM 5,81 tỷ USD (chiếm 35,54%) bao gồm nguồn từ ngân sách thành phố: 4,23 tỷ USD và từ phát triển mô hình TOD: 1,58 tỷ USD;

Phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và các hình thức vay trong nước khác 4,34 tỷ USD (chiếm 26.54%);

Ngân sách Trung ương hỗ trợ (dự kiến) 3,86 tỷ USD (chiếm 23.61%); Nguồn vốn BT trả chậm 2,34 tỷ USD (chiếm 14.31%).

Giai đoạn 2031-2035 là 24,04 tỷ USD trong đó ngân sách TP.HCM 13,33 tỷ USD (chiếm 55.45%) bao gồm từ ngân sách thành phố 7,11 tỷ USD và từ phát triển TOD 6,22 tỷ USD;

Ngân sách Trung ương hỗ trợ (dự kiến) 4,52 tỷ USD (chiếm 18.80%); Nguồn vốn BT trả chậm 4,22 tỷ USD (chiếm 17.55%); Phát hành trái phiếu chính quyền địa phương và các hình thức vay trong nước khác 1,97 tỷ USD (chiếm 8.19%).

43 cơ chế đột phá cho metro TP.HCM

Để thực hiện thành công và sớm hoàn thành mục tiêu, có 43 cơ chế, chính sách đột phá được đề xuất, gồm 32 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội, 13 cơ chế thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ.

Các cơ chế, chính sách nhằm ưu tiên huy động vốn và bố trí vốn; phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; rút ngắn trình tự, thủ tục, đẩy nhanh tiến độ thực hiện; phát triển đô thị theo định hướng TOD; thu hút các nhà đầu tư chiến lược, đa dạng hóa nguồn lực đầu tư… Trong đó, đề án cũng áp dụng một số cơ chế, chính sách tương tự từ dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Đối với nguồn vốn ngân sách, TP sẽ huy động từ kế hoạch vốn trung hạn, nguồn vượt thu, nguồn từ khai thác quỹ đất (TOD), phát hành trái phiếu chính quyền địa phương; huy động vốn vay, huy động từ hợp đồng BT (trả bằng ngân sách hoặc quỹ đất), vốn ngân sách trung ương hỗ trợ và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Để đảm bảo hoàn thành 355km metro vào năm 2035, đề án đặt mục tiêu phải hoàn thành công tác chuẩn bị dự án trong giai đoạn 2025-2027. Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng để triển khai thi công phải hoàn thành vào năm 2027-2028. Công trình phải được khởi công từ năm 2027 và chậm nhất vào năm 2028.

Minh Long