Trong khi trên mạng tràn ngập tin đồn về việc nhiều thân tín của Tập Cận Bình lần lượt “ngã ngựa”, những dấu hiệu cho thấy ông đang mất quyền kiểm soát quân đội cũng ngày càng rõ ràng. Nhà bình luận thời sự Lý Yến Minh phân tích rằng quân đội Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã xuất hiện 6 điểm bất thường, chứng tỏ việc ông Tập mất quyền kiểm soát quân đội đã trở thành một thực tế công khai.

quan doi TQ
Vào ngày 5/3/2025, trước khi khai mạc Đại hội Nhân đại toàn quốc của ĐCSTQ, các đại biểu quân đội bước vào Đại lễ đường Nhân dân. Một số nhìn thấy các phóng viên chụp ảnh liền giơ mũ lên mũ che mặt. (Ảnh: Jade Gao/AFP qua Getty Images)

Ông Tập thị sát quân đội địa phương nhưng không có quan chức Quân ủy Trung ương tháp tùng

Nhà bình luận Lý Yến Minh cho biết, quân đội ĐCSTQ đã xuất hiện 6 điểm bất thường, cho thấy việc ông Tập Cận Bình mất quyền kiểm soát quân đội đang dần trở thành một thực tế công khai.

Ông chỉ ra rằng khi ông Tập Cận Bình đến thăm quân đội đóng quân ở Côn Minh, điều bất thường là không có bất kỳ thành viên nào của Quân ủy Trung ương đi cùng. Dựa trên hình ảnh từ Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV), người tháp tùng Tập chỉ có Trung tướng Phương Vĩnh Tường, Chủ nhiệm phòng Quân ủy Trung ương, trong khi không có một thành viên nào của Quân ủy xuất hiện, bao gồm cả hai Phó Chủ tịch Quân ủy Trương Hựu Hiệp và Hà Vệ Đông.

Tuy nhiên, nếu xem lại các báo cáo về các chuyến thị sát trước đây, thông thường, ít nhất sẽ có một Phó Chủ tịch Quân ủy tháp tùng ông Tập khi ông đi  thị sát các đơn vị quân đội địa phương.

Tin đồn ông Hà Vệ Đông xảy ra chuyện tiếp tục lan truyền

Điểm bất thường thứ hai là tin đồn Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Hà Vệ Đông bị bắt tiếp tục lan rộng.

Cựu nhà báo Trung Quốc Triệu Lan Kiện đã tiết lộ độc quyền trên nền tảng X vào ngày 13/3, cho biết Hà Vệ Đông đã bị bắt điều tra vào ngày 11/3, ngay sau khi kỳ họp Quốc hội Trung Quốc (Lưỡng hội) kết thúc.

Thông tin này đang ngày càng lan truyền mạnh mẽ, làm dấy lên nghi vấn về một cuộc thanh trừng lớn trong quân đội và sự suy yếu quyền lực của Tập Cận Bình.

Ông Lý Yến Minh cho biết, mặc dù tin tức về việc ông Hà Vệ Đông bị bắt chưa được chính quyền xác nhận, nhưng việc ông vắng mặt trong hội nghị tọa đàm kỷ niệm 20 năm Luật Chống ly khai tổ chức tại Bắc Kinh. Người thay ông Hà Vệ Đông tham dự là Ủy viên Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân ủy Lưu Chấn Lập (Liu Zhenli).

Ông Hà Vệ Đông bị đồn xảy ra chuyện, trong khi ĐCSTQ vẫn chưa có bất kỳ động thái nào để bác bỏ tin đồn này thì tin tức vẫn đang lan truyền rộng. Ông Triệu Lan Kiện mới đây tiếp tục tiết lộ rằng từ ngày 13/3 đến 23/3, quân đội ĐCSTQ đã tiến hành một đợt thanh trừng mới, với hơn 100 quan chức cấp cao bị xử lý. Ông Triệu Lan Kiện cho rằng loạt cải tổ quân đội này là phản ứng dây chuyền sau vụ bắt giữ ông Hà Vệ Đông.  “Khi Tập tiếp tục thanh lọc quân đội, xung đột nội bộ và đấu tranh chính trị trong quân đội ngày càng gia tăng.”

Ông Đổng Quân vắng mặt trong cuộc họp quan trọng

Ông Lý Yến Minh cũng chỉ ra rằng Bộ trưởng Quốc phòng Đổng Quân vắng mặt một cách bất thường trong cuộc họp toàn thể của Quốc vụ viện.

Sau “Lưỡng hội” của ĐCSTQ, ngày 14/3/2025, Thủ tướng Quốc vụ viện Lý Cường chủ trì phiên họp toàn thể Ban Chấp hành Nhà nước ĐCSTQ. Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân vắng mặt một cách bất thường trong cuộc họp và chưa xuất hiện trước công chúng. 

Ông Lý Yến Minh cho rằng ông Đổng Quân được coi là thuộc cấp cũ của ông Miêu Hoa trong Hải quân, ông Miêu Hoa đã đã bị đình chỉ và điều tra.

Các tướng phe Tập vắng mặt tại “lưỡng hội”

Điều bất thường thứ tư là ông Miêu Hoa và các tướng trực tiếp khác của ông Tập đều vắng mặt trong tại kỳ họp “Lưỡng hội” (Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc và Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân toàn quốc), trong khi thân tín của ông Trương Hựu Hiệp là Lý Kiều Minh lại xuất hiện.

Ông Lý Yến Minh cho biết, các tướng trong quân đội thuộc phe của ông Tập như ông Miêu Hoa và ông Viên Hoa Trí đã vắng mặt tại kỳ “Lưỡng hội” của ĐCSTQ năm nay. Tư lệnh quân đội Lý Kiều Minh, người có mối quan hệ thân thiết với ông Trương Hựu Hiệp, đã xuất hiện tại “Lưỡng hội”, điều này một lần nữa chứng thực tin đồn ông Tập đã mất quyền lực quân sự và ông Trương Hựu Hiệp nắm quyền thực tế trong quân đội.

Ông Trương Hựu Hiệp phớt lờ ông Tập Cận Bình

Ông Trương Hựu Hiệp đã quay lưng lại với ông Tập Cận Bình và không nhìn lại lễ bế mạc Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc (Nhân đại), điều này cũng rất bất thường.

Hội nghị Nhân đại của ĐCSTQ bế mạc vào ngày 11/3/2025. Nhiều thành viên Bộ Chính trị, trong đó có Phó Chủ tịch Quân ủy Hà Vệ Đông, đã quay đầu lại, đứng tại chỗ để tiễn ông Tập Cận Bình. Chỉ có ông Trương Hựu Hiệp là không quay đầu lại.

Ông Lý Yến Minh đặt câu hỏi rằng hành động này của ông Trương Hựu Hiệp khi không quay lưng lại với Tập Cận Bình có thể là có ý công khai một tín hiệu chính trị.

Nhà bình luận Lý Đại Vũ cũng cho rằng “Lưỡng hội” năm nay một lần nữa chứng minh tin đồn ông Tập mất quyền lực là thật.

Ông Lý Đại Vũ chỉ ra rằng khi ông Tập Cận Bình bước qua đám đông vào khi kết thúc cuộc họp bế mạc, những người xung quanh đã có thái độ thờ ơ với ông. “Khi Tập đi ngang qua cựu đặc khu trưởng Hồng Kông Lương Chấn Anh cựu đặc khu trưởng Ma Cao Hà Hậu Hoa, họ chỉ chào hỏi ngắn gọn.” Trước đây, ông Lương Chấn Anh và ông Hà Hậu Hoa thích nịnh nọt ông Tập Cận Bình. “Nhưng lần này họ rất lạnh lùng với ông ấy (Tập Cận Bình), sau một lời chào ngắn gọn, họ không nhìn ông ấy nữa, điều này khiến ấy tự chuốc xấu hổ và rời đi.”

Ha Ve Dong 1
Những người khác quay lại và nhìn ông Tập Cận Bình rời đi. Chỉ có ông Trương Hựu Hiệp vẫn hướng về phía trước và không quay lại nhìn ông Tập. (Ảnh chụp màn hình)

Cấp dưới cũ của ông Trương Hựu Hiệp được bổ nhiệm vào vị trí quan trọng trong Lực lượng Cảnh sát Vũ trang

Điều bất thường thứ sáu là cấp dưới cũ ông Trương Hựu Hiệp được điều chuyển sang giữ chức phó tư lệnh Lực lượng Cảnh sát Vũ trang và được thăng cấp trung tướng.

Các phương tiện truyền thông chính thức của ĐCSTQ vào ngày 10/3 đưa tin, ông Phó Văn Hóa (Fu Wenhua), Tư lệnh Vùng đồn trú Bắc Kinh, đã được điều động sang phục vụ trong Lực lượng Cảnh sát Vũ trang với tư cách là phó tư lệnh, trở thành phó tướng cấp chiến khu và được thăng quân hàm trung tướng của Lực lượng Cảnh sát Vũ trang.

Ông Phó Văn Hóa là cấp dưới cũ của ông Trương Hựu Hiệp, đã phục vụ trong Tập đoàn quân 16 của Quân khu Thẩm Dương trong một thời gian dài.

Ông Lý Yến Minh cho biết, khi Tư lệnh Cảnh sát Vũ trang Vương Xuân Ninh bị nghi ngờ đã “xảy ra chuyện”, ông Phó Văn Hóa (cấp dưới cũ của ông Trương Hựu Hiệp), đã được điều chuyển làm Phó Tư lệnh Cảnh sát Vũ trang và thăng cấp trung tướng, rất có khả năng là người phụ trách thực tế lực lượng Cảnh sát Vũ trang.

Chính quyền Trung Quốc luôn vận hành trong bí mật, khiến thế giới bên ngoài gần như không thể hiểu rõ tình hình chính trị nội bộ. Vì vậy, thông tin chủ yếu đến từ những nguồn tin rò rỉ, thường được gọi là “thính sàng sư” (ý là nằm dưới gầm giường nghe lén tin tức nội bộ). Nhà bình luận độc lập Thái Thận Khôn cho rằng trong suốt một thời gian dài, nhiều tin đồn chính trị bị coi là “vô căn cứ” cuối cùng lại trở thành những lời dự ngôn chính xác. Ông nói ngay cả những tin đồn từng bị mắng là bịa đặt, thậm chí những nguồn tin từ “thính sàng sư” bị chế giễu, cuối cùng cũng được chứng minh là sự thật.

Thái Thận Khôn cho rằng việc các tướng lĩnh xuất thân từ Phúc Kiến, cùng với những quan chức quân đội do ông Miêu Hoa và ông Hà Vệ Đông đề bạt lần lượt gặp nạn, đặt ra một câu hỏi quan trọng: Phải chăng ông Tập Cận Bình đã hoàn toàn vứt bỏ những thuộc hạ trung thành trước đây của mình? Hay đây là dấu hiệu cho thấy các thế lực phản đối Tập trong quân đội đang ra tay tiêu diệt phe cánh thân tín của ông?  

Theo ông, tình hình vẫn cần tiếp tục theo dõi trong thời gian tới để có câu trả lời rõ ràng hơn.