Bộ Tư pháp Trung Quốc thắt chặt kiểm soát luật sư

Theo một số luật sư Trung Quốc nói với The Epoch Times, việc Bộ Tư pháp Trung Quốc bắt đầu thu hồi giấy phép của hai nhóm luật sư trong những tháng gần đây là dấu hiệu báo trước về việc đàn áp sắp xảy ra của chính quyền.

Embed from Getty Images

Vào cuối tháng 7, Bộ Tư pháp Trung Quốc đã ban hành một chỉ thị yêu cầu cơ quan chính quyền thu hồi giấy phép của hai nhóm: các luật sư có thêm quốc tịch khác ngoài quốc tịch Trung Quốc và các luật sư làm thêm một công việc khác ngoài công việc chính của họ.

Trung Quốc không cho phép có hai quốc tịch. Tuy nhiên, nhiều người giàu có và quyền lực của Trung Quốc xin nhập tịch tại quốc gia khác và không báo cáo tình trạng quốc tịch nước ngoài của họ cho chính quyền. Trong khi đó, nhiều luật sư tại Trung Quốc phải làm thêm công việc khác để kiếm sống.

Ông Wu Kuiming, luật sư nhân quyền tại tỉnh Quảng Đông, nói với The Epoch Times tiếng Trung trong một cuộc phỏng vấn điện thoại rằng việc thu hồi giấy phép đã bắt đầu vào tháng 4 theo yêu cầu của Bộ Tư Pháp, nhưng Bộ Tư pháp đã không ban hành văn bản chính thức cho đến tận tháng 7.

Hành động của các Sở Tư pháp cấp tỉnh cho thấy thông tin của ông Wu là chính xác.

Ví dụ, theo trang web của Sở Tư pháp tỉnh Hồ Nam, tỉnh này đã thu hồi ít nhất 1.436 giấy phép luật sư trong thời gian từ ngày 13/4 đến 27/8. Theo Hiệp hội luật sư Hồ Nam, Hồ Nam có tổng cộng 12.806 luật sư. Điều đó có nghĩa khoảng 11,2% số luật sư đã mất khả năng hoạt động pháp lý.

Vào ngày 27/8, chính quyền Hồ Nam cho biết họ đã thu hồi 193 giấy phép luật sư nhưng không cho biết lý do.

Ông Xie Yang là một luật sư tại tỉnh Hồ Nam. Ông đã bị giam giữ trong “sự cố 709,” một chiến dịch toàn quốc nhằm bắt giữ các nhà hoạt động và luật sư nhân quyền xảy ra vào ngày 9/7/2015. Ông Xie bị buộc tội “kích động luật đổ nhà nước” – một tội danh thường được sử dụng đối với những người bất đồng chính kiến. Ông đã bị giam hơn 30 tháng trong tù. Vào ngày 11/8, ông Xie được thông báo rằng Sở Tư pháp tỉnh Hồ Nam đã thu hồi giấy phép của ông.

Ông Xie cho biết “một khi luật sư nhân quyền mất giấy phép, họ rất khó xin lại được giấy phép mới. Đây mới chỉ là khúc dạo đầu. Chính quyền sẽ kiểm soát luật sư ngày càng chặt hơn trong tương lai.”

Ông nói thêm rằng trong những năm gần đây, giới luật sư cảm thấy áp lực ngày càng tăng trong việc phải tuân theo đường lối của ĐCSTQ. Ngoài ra, họ cũng bị hạn chế quyền hạn hơn khi tham gia các phiên toà.

Ông Xie cho biết hiện nay ở Trung Quốc Đại lục, các luật sư về cơ bản không có quyền phát biểu. Đối với một vụ án hành chính thông thường liên quan đến cơ quan chính quyền, luật sư phải trình những luận cứ bào chữa mà họ chuẩn bị cho cơ quan tư pháp để phê duyệt. Sau đó các quan chức sẽ nói với luật sư những gì họ có thể và không thể nói tại phiên tòa.

Ông Li Qingliang, một luật sư dân sự và thương mại ở Bắc Kinh, nói với The Epoch Times tiếng Trung rằng “giấy phép luật sư, công ty luật, và hiệp hội luật sư là ba gông cùm để kiểm soát luật sư Trung Quốc. Sau khi Bộ Tư pháp hoàn tất việc thu hồi giấy phép luật sư đợt này, các luật sư đúng nghĩa thực sự sẽ không còn có đất sống tại Trung Quốc.”

Về mặt lý thuyết, các Hiệp hội luật sư địa phương cấp giấy phép cho các công ty luật hoặc luật sư, cho phép họ thuê các trợ lý luật sư. Mặc dù bề ngoài Hiệp hội luật này là tổ chức tư nhân, nhưng thực tế họ đều chịu sự kiểm soát của các cơ quan chính quyền.

Để có được giấy phép luật sư tại Trung Quốc, một người cần phải vượt qua kỳ thi do chính phủ trung ương tổ chức. Sau đó, họ phải tìm được một công ty luật đủ điều kiện và một luật sư hướng dẫn đủ tư cách tại công ty đó và công ty luật này đang sẵn sàng thuê họ trong ít nhất 12 tháng với vai trò trợ lý luật sư hoặc luật sư tập sự.

Sau khi hoàn tất 12 tháng thực tập, trợ lý luật sư cần phải nộp đơn xin phỏng vấn với Hiệp hội luật sư. Sau khi thanh toán phí đào tạo và kiểm tra, trợ lý luật sư vẫn có thể không nhận được giấy phép. Một số trợ lý luật sư nói trên mạng xã hội rằng họ phải hối lộ các quan chức ở Hiệp hội địa phương.

Ông Li cho biết ông đã vượt qua kỳ thi luật sư vào năm 2008 và bắt đầu làm việc với tư cách trợ lý luật sư vào năm 2018. Vào tháng 5, ông đã có cuộc phỏng vấn với Hiệp hội luật sư Bắc Kinh sau khi ông trả 1.950 nhân dân tệ (285 USD) phí đào tạo.

Tuy nhiên, Hiệp hội luật sư cho rằng ông không đủ kiến thức pháp lý và từ chối cấp giấy phép. Ông Li sau đó đã đệ đơn kiện Hiệp hội Bắc kinh tại Tòa án Quận Dongcheng ở Bắc Kinh vào tháng 5 để phản đối việc này.

Ông Li không phải trợ lý luật sư duy nhất nộp đơn kiện như vậy.

Vào tháng 9/2019, trợ lý luật sư Zhang Wenpeng đã nộp đơn kiện Hiệp hội luật sư thành phố Thẩm Quyến và Hiệp hội luật sư Quảng đông tại Tòa án Quận Yantian ở Thẩm Quyến để phản đối việc họ từ chối cấp giấy phép cho ông sau khi hoàn tất các thủ tục theo yêu cầu.

Tuy nhiên, hai tháng sau đó, ông Zhang bị buộc phải từ chức khỏi công ty luật mà ông làm việc sau khi công ty luật này bị chính quyền địa phương điều tra.

Theo The Epoch Times

Gia Huy dịch và biên tập

Xem thêm: