Chùm ảnh: Những kỳ quan chưa từng có của vũ trụ được kính thiên văn Webb ghi lại
- Lý Ngọc
- •
Là người kế thừa của kính viễn vọng không gian Hubble, kính viễn vọng James Webb được trang bị thiết bị hồng ngoại giữa (Mid-Infrared Instrument, MIRI), có khả năng nhìn xuyên qua những đám mây bụi dày để quan sát quá trình hình thành các ngôi sao và hành tinh bên trong, phát hiện thành phần của bầu khí quyển các hành tinh ngoài hệ mặt trời, và nghiên cứu cách các thiên hà hình thành trong vũ trụ sơ khai. Độ nhạy của nó cao gấp trăm lần so với kính viễn vọng Hubble nổi tiếng, cho phép quan sát những hình ảnh xa xôi và sớm hơn trong vũ trụ.
Kính viễn vọng mạnh mẽ này là một dự án hợp tác quan trọng giữa NASA, Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) và Cơ quan Vũ trụ Canada (CSA), được đặt theo tên của Giám đốc NASA thứ hai, James Edwin Webb (1906–1992). Kính viễn vọng Webb có chi phí hơn 10 tỷ USD, được phóng lên vào cuối năm 2021, và bắt đầu thu thập dữ liệu từ tháng 7 năm 2022. Đến nay, nó đã truyền về một lượng lớn dữ liệu đáng kinh ngạc và những hình ảnh giữa các vì sao đầy ấn tượng.
Dưới đây là một số hình ảnh đẹp nhất về vũ trụ được Kính viễn vọng Webb chụp lại:
Hình ảnh được NASA công bố vào ngày 14 tháng 9 năm 2023 cho thấy Kính viễn vọng Không gian Webb đã chụp được vật thể Herbig-Haro 211 trong vũ trụ. Vật thể này được hình thành khi gió sao hoặc tia khí từ các ngôi sao mới sinh va chạm với khí và bụi gần đó ở tốc độ cao, tạo ra sóng xung kích. (NASA/ESA)
Tinh vân NGC 1333 được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb. (ESA/Webb, NASA & CSA, A. Scholz, K. Muzic, A. Langeveld, R. Jayawardhana)
Thông qua Kính viễn vọng Không gian Webb, NASA nhìn thấy hai thiên hà xa xôi và tương tác với nhau gây ra sự biến dạng trong không gian xung quanh. Chúng tạo thành một “dấu hỏi” hoàn chỉnh với bụi đỏ xung quanh và các thiên hà không liên quan. (Vicente Estrada-Carpenter/NASA/Đại học Saint Mary)
NASA đã công bố hình ảnh này của thiên hà Arp 142 vào ngày 12 tháng 7 năm 2024, để kỷ niệm hai năm thành lập Kính viễn vọng Không gian James Webb. (NASA/ESA/CSA/M. Marin [STScI])
Chuẩn tinh có tên RX J1131-1231 được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb bằng hiệu ứng thấu kính hấp dẫn giống như một chiếc nhẫn của Chúa được đính đá quý. (ESA/Webb, NASA & CSA, A. Nierenberg)
Tinh vân Đầu Ngựa được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb. (ESA/Webb, NASA, CSA, K. Misselt/Đại học Arizona và A. Abergel/IAS/Đại học Paris-Saclay/CNRS)
Vùng hình thành sao NGC 604 được chụp bởi thiết bị hồng ngoại giữa của Kính viễn vọng Không gian Webb. (NASA/ESA)
Vùng hình thành sao NGC 604 được chụp bởi Camera hồng ngoại gần (NIRCam) của Kính viễn vọng Không gian Webb. (NASA/ESA)
Các hình ảnh do NASA công bố vào ngày 8 tháng 12 năm 2023 cho thấy Kính viễn vọng Không gian Webb đã chụp được một cụm sao hình cầu dày đặc có tên NGC 2210 trong vũ trụ, nằm trong Đám mây Magellan Lớn. (NASA/ESA)
Một hình ảnh tổng hợp do Kính viễn vọng Không gian Webb chụp và được NASA công bố vào ngày 30 tháng 10 năm 2023, cho thấy Tinh vân Con Cua, tàn dư của một ngôi sao đã phát nổ cách chúng ta 6.500 năm ánh sáng. (NASA/ESA)
Các hình ảnh do NASA công bố vào ngày 12 tháng 7 năm 2023 cho thấy Kính viễn vọng Không gian Webb đã chụp được phức hợp đám mây “Rho Ophiuchi” (ρ Ophiuchi) trong vũ trụ, là khu vực hình thành sao gần Trái đất nhất. (NASA, ESA, CSA và STScI qua Getty Images)
Hình ảnh được chụp và tổng hợp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb do NASA công bố vào ngày 26 tháng 6 năm 2023, cho thấy một phần của Tinh vân Orion. (ESA/Webb, NASA, CSA, M. Zamani [ESA/Webb], Nhóm PDRs4ALL ERS)
Các nhà khoa học của NASA đã sử dụng Kính viễn vọng Không gian Webb để lần đầu tiên quan sát vành đai tiểu hành tinh bên ngoài hệ mặt trời bằng ánh sáng hồng ngoại và quan sát chi tiết các hệ hành tinh gần đó. Webb tiết lộ rằng thực tế có ba vành đai tiểu hành tinh, trong đó có hai vành đai bên trong chưa từng thấy trước đây. (NASA/ESA)
Hình ảnh do NASA công bố vào ngày 14 tháng 3 năm 2023 cho thấy hình ảnh tổng hợp do Kính viễn vọng Không gian Webb chụp hiếm khi cho thấy sự mở đầu của một vụ nổ siêu tân tinh, cho thấy một ngôi sao Wolf-Rayet (ngôi sao Wolf-Rayet) cực sáng và khổng lồ. (NASA/ESA)
Các hình ảnh được chụp và tổng hợp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb cho thấy mạng lưới khí và bụi phức tạp trong thiên hà xoắn ốc dạng lưới NGC 7496. (NASA/ESA)
Hình minh họa nghệ thuật về hai loại “đĩa tiền hành tinh” được quan sát bởi kính thiên văn Webb. Hình bên trái là một đĩa tiền hành tinh nhỏ gọn và hình bên phải là một đĩa tiền hành tinh phân tán. (NASA, ESA, CSA, JOSEPH OLMSTED STSCI)
Thiên hà xoắn ốc M51 được Kính viễn vọng Webb chụp có các nhánh xoắn ốc tuyệt đẹp và phát triển. (ESA/Webb, NASA & CSA, A. Adamo (Đại học Stockholm) và nhóm FEAST JWST)
Bảy cụm thiên hà nguyên thủy từ những ngày đầu của vũ trụ được Kính viễn vọng Webb chụp lại. (NASA, ESA, CSA, Takahiro Morishita [IPAC], Alyssa Pagan [STScI])
Hình ảnh của Tinh vân Orion trong quang phổ cận hồng ngoại được chụp bởi Kính thiên văn Webb. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một số lượng lớn các vật thể nhị phân có khối lượng giống Sao Mộc xuất hiện theo cặp. (NASA, ESA, CSA, JWST; Xử lý: M. McCaughrean & S. Pearson)
Kính viễn vọng Không gian Webb đã chụp được hình ảnh của hai ngôi sao đang hình thành trong Dải Ngân hà bằng ánh sáng cận hồng ngoại. Hai tân tinh và vật chất chúng phun trào được gọi là Herbig-Haro 46/47. Vật thể tuyệt đẹp giống tinh vân này được hình thành từ một ngôi sao mới được gọi là vật thể Herbig-Haro. (NASA/ESA/CSA)
Đám mây đen L1527 được Kính viễn vọng Webb chụp có hình dạng đồng hồ cát tổng thể, với một tiền sao ở trung tâm. (NASA, ESA, CSA, STScI)
Kính viễn vọng Không gian Webb đã chụp được hình ảnh mới nhất về vẻ đẹp ngoạn mục nhất trong vũ trụ, Trụ cột của Sáng tạo. (NASA, ESA, CSA, STScI)
NASA công bố hình ảnh mới về Sao Hải Vương, hành tinh xa Mặt trời nhất, được chụp bởi Kính viễn vọng Không gian Webb vào ngày 22 tháng 9 năm 2022. (NASA, ESA, CSA, STScI)
Kính thiên văn Webb đã chụp được quầng sáng của ngôi sao WR140 cho thấy cấu trúc “tròn và vuông” lồng vào nhau. (NASA/ESA /CSA/Ryan Lau/Nhóm JWST ERS/Judy Schmidt)
Xem thêm
Từ khóa Kỳ quan vũ trụ kính thiên văn
