Bạn có sở hữu năng lực đỉnh cao của con người không?
- Trúc Nhi
- •
Con người sở hữu những năng lực đặc biệt giúp họ thấu hiểu, kết nối và thích nghi với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, trong guồng quay của cuộc sống hiện đại, chúng ta dễ dàng bị cuốn theo cảm xúc, thông tin và áp lực từ bên ngoài, vô tình đánh mất sự cân bằng nội tâm. Vậy làm thế nào để duy trì sự tỉnh táo, kiểm soát cảm xúc và sống một cuộc đời viên mãn? Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá những bí quyết để tận dụng tối đa năng lực của bản thân.
Bác sĩ Gary Small, Giáo sư Khoa học Tâm thần, Sinh học và Lão hóa tại Trường Y David Geffen, Viện Đại học California, Los Angeles (UCLA), đã thực hiện một thí nghiệm đặc biệt. Ông đưa những người có tâm trạng vui vẻ và những người đang buồn bã vào cùng một phòng để quan sát liệu cảm xúc của họ có ảnh hưởng lẫn nhau hay không.
Kết quả cho thấy, chỉ trong chưa đầy nửa giờ, những người đang cười vô thức cảm thấy buồn. Hiện tượng này trong tâm lý học được gọi là “sự mệt mỏi đồng cảm” do “ô nhiễm cảm xúc”. Con người có khả năng bẩm sinh trong việc thấu hiểu và đồng cảm với người khác—một lợi thế vô cùng tuyệt vời. Tuy nhiên, khi quá đắm chìm vào nhận thức về thế giới xung quanh, chúng ta dễ dàng bị cuốn theo cảm xúc của nó, đánh mất bản thân và vô tình tự tạo ra gánh nặng tinh thần.
Trong cuộc sống, nếu muốn thanh thản và không thất vọng về chính mình, bạn cần học cách đưa ra lựa chọn. Dù trong công việc hay đời sống, đôi lúc chúng ta cũng cần tạm rời khỏi guồng quay để cân bằng cảm xúc và tâm trí.
Loại bỏ thông tin vô ích để sống viên mãn hơn
Bạn đã từng trải qua điều này chưa?
Mỗi sáng thức dậy, điều đầu tiên tôi làm là mở điện thoại và vô thức lướt qua nhiều trang web để cập nhật tin tức mới nhất. Người nổi tiếng nào lại vướng vào bê bối? Chuyện kỳ lạ này bắt nguồn từ đâu? Ngay cả khi đang dùng bữa tại nhà, tôi vẫn mải mê theo dõi biến động bên ngoài, như thể bỏ lỡ bất kỳ thông tin nào cũng là một tổn thất.
Từ khi điện thoại thông minh trở nên phổ biến, chúng ta dành nhiều thời gian hơn cho màn hình. Kiểm tra tin nhắn, theo dõi xu hướng tìm kiếm, lướt bảng tin—mỗi ngày đều bị cuốn vào vô số luồng thông tin. Thói quen này khiến ta dần lệ thuộc vào điện thoại.
Thế nhưng, một ngày nọ, mọi thứ đột ngột thay đổi. Điện thoại của tôi bỗng dưng sập nguồn giữa cuộc họp sáng. Tôi thử mọi cách — sạc pin, khởi động lại, tìm bộ sạc dự phòng — nhưng vô ích. Trong vài giờ đầu tiên không có điện thoại, tôi cảm thấy bồn chồn, lo lắng. Bàn tay vô thức cầm lấy điện thoại, nhưng chỉ thấy một màn hình đen.
Dần dần, tôi ngừng kiểm tra điện thoại. Thời gian tưởng chừng nhàm chán bỗng trôi chậm lại. Khi không bị phân tâm bởi tin tức, tôi mới nhận ra bầu trời trong xanh đến nhường nào, những đám mây trôi nhẹ nhàng ra sao. Tôi chợt nhớ đến một cuốn sách hay đã bỏ quên từ lâu. Ngay cả khi không làm gì, những suy nghĩ nội tâm cũng mang lại nguồn cảm hứng mới.
Chúng ta đang tiếp nhận thông tin một cách thụ động. Các xu hướng tìm kiếm và video ngắn kích thích thần kinh mang lại sự thư giãn tạm thời nhưng đồng thời làm giảm khả năng tập trung và cảm nhận hạnh phúc. Nếu muốn tìm lại niềm vui trong cuộc sống, bạn cần chủ động thoát khỏi những luồng thông tin tiêu cực.
Giải tỏa xung đột nội tâm để tâm trí nhẹ nhõm hơn
Tôi từng đọc một câu: “Điều mệt mỏi nhất trong cuộc sống là phải chịu trách nhiệm cho cảm xúc của người khác”.
Bộ phim tài liệu Phương pháp chữa bệnh của Stutz tiết lộ một sự kiện thời thơ ấu của nhà tâm lý học Phil Stutz. Khi còn nhỏ, Stutz sống trong một gia đình hạnh phúc với cha mẹ và em trai. Nhưng bi kịch ập đến khi em trai ba tuổi của ông qua đời. Từ đó, nỗi buồn bao trùm gia đình. Cha ông thở dài mỗi ngày, mẹ ông trở nên cáu kỉnh và thường xuyên chỉ trích ông.
Lớn lên trong môi trường ấy, Stutz dần trở nên nhạy cảm và hay suy nghĩ, luôn lo sợ làm phiền người khác. Ngay cả khi trưởng thành, ông cũng không dám theo đuổi tình yêu vì quá nhiều lo lắng. Tuy nhiên, chính trải nghiệm này đã khiến những nghiên cứu tâm lý của ông trở nên sâu sắc hơn.
Stutz tin rằng khi rơi vào vòng xoáy cảm xúc, cách tốt nhất không phải là đối mặt trực tiếp mà là thoát ra khỏi nó. Khi nỗi đau không thể chịu đựng, đừng chìm đắm trong đó—hãy vận động. Khi căng thẳng, hãy tập trung vào việc học hoặc gặp gỡ bạn bè. Những hành động nhỏ này có thể giúp giải tỏa lo âu và mang lại sức sống mới.
Tránh xa sự can thiệp của người khác để sống sáng suốt hơn
Chú tôi ở quê bị tiểu đường, thường xuyên khám chữa bệnh bằng Đông y. Một lần về quê, tôi có dịp trò chuyện với bác sĩ của ông— một người phụ nữ ngoài 50 tuổi thanh lịch và điềm đạm. Khi trò chuyện tôi mới biết cô ấy có một câu chuyện đầy nghị lực.
Năm 35 tuổi, mẹ cô qua đời. Trong nỗi đau mất mát, cô quyết định nghỉ việc để theo học y học cổ truyền. Gia đình phản đối dữ dội. Chồng cô nói: “Ở tuổi này sao còn bắt đầu lại?”. Bạn bè cũng khuyên cô từ bỏ.
Nhưng cô kiên định với lựa chọn của mình. Cô vừa học vừa làm, vất vả suốt nhiều năm liền. Cuối cùng, cô trở thành một thầy thuốc giỏi, giúp đỡ nhiều bệnh nhân.
Khi nhớ lại quãng thời gian ấy cô chỉ cười: “Nếu tôi nghe lời mọi người có lẽ tôi đã từ bỏ giấc mơ của mình rồi”.
Trong cuộc sống, đôi khi ta bị kéo vào những quan điểm, đánh giá của người khác. Nhưng chỉ khi ta vững tin vào bản thân, ta mới có thể làm chủ cuộc đời mình.
Cuộc sống vốn đầy rẫy những thông tin và cảm xúc hỗn loạn. Nếu không biết cách lọc bỏ điều vô ích, chúng ta dễ đánh mất chính mình. Hãy học cách lựa chọn điều đáng quan tâm, tránh xa sự xao nhãng, và lắng nghe nội tâm nhiều hơn.
Chỉ khi đó, bạn mới có thể sống trọn vẹn và hạnh phúc.
Xem thêm
Từ khóa năng lực đặc biệt
