Quốc gia nhỏ bé nằm trong lòng thủ đô nước khác

Užupis là một trong những nước cộng hòa nhỏ nhất thế giới, tọa lạc bên trong lòng phố cổ Vilnius – thủ đô của Lithuania. Tuy nhỏ bé, nhưng quốc gia này có tổng thống, chính phủ, hiến pháp và đồng tiền riêng.

Nước cộng hòa Užupis ngày nay

Quốc gia này có tên theo tiếng Lithuania là Užupis, nghĩa là “bờ sông”, chỉ cần đi qua chiếc cầu bắc ngang sông Vilnia là có thể nhìn thấy tượng mỹ nhân ngư chào mừng du khách của nước cộng hòa này.

Nước cộng hòa Užupis có diện tích chưa đầy 1 km2, tuy rất nhỏ bé nhưng nước này vẫn có tổng thống, chính phủ, hiến pháp và đồng tiền riêng, thậm chí còn có cả hải quân riêng (gồm 3-4 tàu thương vụ) cùng đội quân gồm 10 người.

Nhưng do Užupis yêu hòa bình nên quân đội đã được cho nghỉ hưu từ lâu. Bên cạnh đó, ngày Cá tháng Tư hàng năm chính là ngày quốc khánh của nước cộng hòa này.

Bộ trưởng Ngoại giao đương nhiệm kiêm một trong những người lập quốc của đất nước nhỏ bé này, ông Tomas Cepaitis giải thích rằng ý tưởng về quốc gia này xuất phát từ triết gia Hy Lạp cổ Aristotle, bất cứ thành phố vĩ đại nào cũng nên có mức giới hạn số lượng cư dân.

Ông cho biết: “Chúng tôi mong muốn tạo ra quốc gia nhỏ bé của riêng mình dựa trên tư tưởng cổ xưa, một quốc gia tốt không nên có hơn 5000 cư dân, bởi vì con người không thể nhớ được nhiều khuôn mặt hơn con số này.” Ông chia sẻ: “Mọi người đều quen biết nhau, vì vậy nên sẽ không dễ để lừa gạt và làm hại đối phương.”

Quốc kỳ của nước cộng hòa Užupis có hình “Bàn tay Thánh” (Holy Hand) màu xanh, lòng bàn tay có một lỗ hổng với ý nghĩa là bàn tay này sẽ không thể nhận hối lộ được.

Ông Cepaitis bày tỏ rằng ông cùng những người lập quốc khác muốn tạo ra một nơi mà người dân có thể tách biệt khỏi những thứ khiến con người ta phân tâm trong cuộc sống hiện đại ngày nay, “Khi bạn đi qua chiếc cầu này, bạn sẽ có thể sống là chính mình, không cần đóng bất vai trò xã hội nào cả, bạn cũng không thuộc về bất cứ ai, chỉ thuộc về chính mình mà thôi.”

Nước cộng hòa Užupis ngày trước

Nước cộng hòa Užupis từ khi lập quốc đến này luôn rất tự do tự tại, nhưng mảnh đất này trước đây thì lại không được như vậy. Vào giữa thế kỷ 20, mảnh đất này nằm dưới quyền của Liên Xô cũ, nhưng gần như đã bị bỏ hoang, vì vậy một phần của thị trấn khá nguy hiểm.

Có một con đường trong mảnh đất này thường được gọi bằng cái tên “Con đường chết chóc”, bởi vì ngoài tỷ lệ phạm tội cao, rất nhiều cư dân sống ở khu vực người Do Thái này cũng đã thiệt mạng trong giai đoạn thảm sát của Đức Quốc xã.

Sau khi nước cộng hòa Užupis giành được độc lập vào năm 1997, ông Cepaitis đã cùng tổng thống Romas Lileikis hoàn thành lập pháp chỉ trong vòng 3 giờ đồng hồ vào một buổi trưa mùa hè năm 1998.

Dưới đây là một số điều trong Hiến pháp của nước cộng hòa Užupis, vô cùng thú vị:

• Mọi người đều có quyền sống bên sông Vilnelė và sông Vilnelė có quyền chảy theo mọi người.
• Mọi người đều có quyền được tắm nước nóng, sưởi ấm vào mùa đông và sống dưới một ngôi nhà có mái.
• Mọi người đều có quyền chết, nhưng đây không phải là nghĩa vụ.
• Mọi người đều có quyền phạm sai lầm.
• Mọi người đều có quyền trở nên đặc biệt.
• Mọi người đều có quyền yêu.
• Mọi người đều có quyền không được yêu, nhưng điều này không cần thiết.
• Mọi người đều có quyền không được phân biệt và không biết.
• Mọi người đều có quyền nhàn rỗi.
• Mọi người đều có quyền có niềm tin.
• Không ai có quyền bạo lực.
• Mọi người đều có quyền tôn trọng sự không quan trọng của họ.
• Mọi người đều có quyền hiểu.
• Mọi người đều có quyền không hiểu gì cả.
• Mọi người đều có quyền được hạnh phúc.
• Mọi người đều có quyền không hạnh phúc.
• Không ai có quyền kế hoạch về sự vĩnh hằng.
• Mọi người đều có quyền tổ chức hoặc không tổ chức sinh nhật của họ.
• Mọi người đều có quyền khóc.
• Mọi người đều có quyền bị hiểu lầm.
• Không ai có quyền khiến người khác phạm tội.
• Mọi người đều có quyền không có quyền.
• Mọi người đều có quyền không sợ hãi.
• Mọi người đều có quyền yêu thương và chăm sóc mèo.
• Mọi người đều có quyền chăm sóc chó cho đến khi một trong số chúng chết.
• V.v..

Do trong hai ông Cepaitis và Lileikis, một người thích mèo, còn một người thì thích chó nên họ đã lần lượt đưa ra những điều luật về chó và mèo vào trong Hiến pháp, bao gồm “Chó có quyền làm chó” và “Mèo không có nghĩa vụ yêu thương chủ, nhưng phải hỗ trợ chủ vào lúc cần.”

Bất ngờ thay, nước cộng hòa đặc biệt này rất thu hút sự chú ý của du khách, vì vậy nơi đây đã bắt đầu phát triển, có rất nhiều nghệ sĩ sinh sống, từ đó nâng cao giá nhà đất ở đây.

Minh Ngọc

Xem thêm: