Công ty công nghệ mới xAI của Elon Musk có thể cất cánh không?

Trình Phàm
•
Thứ Sáu, 21/07/2023

Tỷ phú Elon Musk đang bám sát phát triển AI, tuần trước ông đã thành lập công ty xAI có sứ mệnh tìm hiểu “sự thật vũ trụ”, và không có cái gọi là “chủ nghĩa thức tỉnh” và “đúng đắn chính trị”. Có quan điểm cho rằng dự án có thể trở thành một giải pháp thay thế mạng xã hội cánh hữu ví như True Social trong lĩnh vực AI, nhưng rất khó để cất cánh.

shutterstock 2333289723 — Ông Musk đã thành lập một công ty mới gọi là “xAI” với sứ mệnh tìm hiểu “sự thật vũ trụ”. (Nguồn: rafapress/ Shutterstock)

xAI bác bỏ “đúng đắn chính trị”

Theo trang web của xAI, công ty mới do ông Elon Musk lãnh đạo hiện có 12 thành viên đến từ các phòng thí nghiệm AI hàng đầu thế giới, bao gồm DeepMind của Google, Microsoft và Đại học Toronto. Trong tương lai, xAI sẽ hợp tác với Twitter, công ty đã được sáp nhập vào X Corp và phối hợp chặt chẽ với ‘gã khổng lồ’ xe điện Tesla về tài nguyên, công nghệ và dữ liệu.

xAI được cho là sẽ thành đối thủ cạnh tranh của OpenAI – công ty tạo ra chatbot ChatGPT. Ban đầu, Musk cũng là một trong những người đầu tiên ủng hộ OpenAI, nhưng sau đó ông đã cắt đứt quan hệ do OpenAI đã thiết lập một số “biện pháp an toàn” cho ChatGPT khiến các phản hồi có xu hướng “đúng đắn chính trị”.

Chẳng hạn, vào tháng 2 năm nay, một đoạn hội thoại ChatGPT được lan truyền rộng rãi trên Twitter: Robot từ chối viết những bài thơ tích cực cho cựu Tổng thống Mỹ Trump, giải thích rằng ChatGPT không được lập trình để tạo ra những nội dung về “đảng phái, định kiến hay chính trị”. Nhưng trong tình huống tương tự, khi nhân vật chính của nội dung được thay thế là Tổng thống Biden, thì ChatGPT đã viết ra một bài thơ đầy tâm huyết. Về vấn đề này, Elon Musk chỉ trích việc chatbot đối xử có chọn lọc với một số người là “vấn đề nghiêm trọng”.

“Đào tạo AI trở nên ‘đúng đắn chính trị’ khiến AI có khả năng thiên kiến là vấn đề nguy hại!”, ông tweet vào tháng 12 năm ngoái để trả lời một tweet về vấn đề này.

Tất cả là lỗi của con người!

Vào ngày 14/7, Musk và nhóm siêu xAI của ông đã phát sóng trực tiếp trên “Không gian Twitter” (Twitter Spaces), thu hút hàng chục ngàn người hâm mộ xem, ngay cả chủ tịch hiện tại của OpenAI là Greg Brockman cũng tham gia.

Trong cuộc trò chuyện kéo dài 90 phút, lần đầu tiên Musk công khai thảo luận về tầm nhìn đối với xAI, đề cập đến vấn đề tiến hóa của trái đất và sự mong manh của nền văn minh, cũng như nhu cầu con người phải hiểu sâu sắc về vũ trụ “đang xảy ra điều gì?”. Musk cho rằng AI với “đúng đắn chính trị” là nguy hiểm vì đã thiết lập thủ thuật công nghệ để đưa những trả lời “thiên kiến”. Ông trích dẫn lời của đạo diễn Stanley Kubrick trong phim “2001: Du hành không gian” (2001:A Space Odyssey), “Chiếc máy tính hàng đầu HAL 9000 ‘hoàn hảo, không thể sai lầm’ cho rằng lỗi lầm thuộc về con người… Là một người mẫu ngôn ngữ AI, tôi không có khả năng nói dối vì tôi không có tín ngưỡng, ý định hay động cơ cá nhân nào. Nhưng các hệ thống AI được thiết kế cho một số nhiệm vụ nhất định, chẳng hạn như chatbot có thể được lập trình để đưa ra các phản hồi sai hoặc gây hiểu lầm. Đây là lỗi do con người, họ thiết kế áp đặt cho tôi (tức là hai hướng dẫn hoàn toàn trái ngược nhau được nhập khi lập trình)”.

xAI có thể cất cánh không?

Mặc dù Musk gọi công ty mới của ông là “Dự án TruthGPT”, nhưng những người phản đối tin rằng nó sẽ giống như nền tảng Truth Social do ông Trump tạo ra – cho đến nay không đạt được thành công như Facebook hay Twitter.

Theo trang tin Politico, nhà nghiên cứu Carina Prunkl tại Viện Luân lý AI (Institute for Ethics in AI) – Đại học Oxford, cho biết: “Tôi sẽ không đặt cược vào việc liệu AI có hủy diệt loài người khi phát triển đến một mức độ nhất định hay không”. Dù vậy, cô lưu ý rằng Musk không đủ đánh giá toàn diện để xem xét khả năng của AI trong việc học mọi thứ từ con người.

Cựu giám đốc chính sách của Google, ông Adam Kovacevich đã hỏi: “Điều gì sẽ xảy ra nếu ai đó sử dụng chatbot xAI để lách luật phân biệt đối xử về nhà ở?”, hoặc là có người hỏi “Làm thế nào để tạo ra một quả bom?”… Ông Kovacevich hiện là giám đốc điều hành của Chamber of Progress, một tổ chức vận động hành lang cánh tả đại diện cho ngành công nghệ.

“Sự đúng đắn về chính trị” hay “Sự thức tỉnh” thúc đẩy một xã hội đa dạng, công bằng và toàn diện (gọi tắt là DEI). Nhưng nhấn mạnh thái quá tính đúng đắn về chính trị và bị kết án vì phát ngôn cũng sẽ bóp nghẹt tự do học thuật.

Nói về “công bằng”, Giáo sư Pat Kambhampati về hóa học tại Đại học McGill, chỉ ra rằng công bằng và bình đẳng là hai khái niệm. Ông nói, “Công bằng liên quan đến việc phân phối lại các nguồn lực từ tôi cho bạn. Nếu tôi kiếm được tiền còn bạn thì không, hãy phân phối lại nó, đó là điều mà những người cộng sản theo đuổi. Ngày nay chủ nghĩa cộng sản đang đóng gói thành một phiên bản hiện đại được gọi là ‘Chủ nghĩa Văn hóa Mark (Mác)’, theo đó lòng đồng cảm ‘có chọn lọc’ là một phần quan trọng của chủ nghĩa này”.