Nhắc đến Hàn Quốc là người ta sẽ nhớ ngay tới món kim chi, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi biết đa phần kim chi bán trong các nhà hàng Hàn Quốc lại có xuất xứ từ… Trung Quốc. Đây cũng là vấn đề lớn về cả thương mại và văn hóa mà Hàn Quốc đang phải đối mặt.

kim chi Hàn Quốc
99% lượng kim chi Hàn Quốc nhập khẩu là từ Trung Quốc. (Ảnh minh họa: Chung Sung-Jun/Getty Images)

Kim chi là một món ăn đặc trưng của người Hàn Quốc trong nhiều thế kỷ. Nó được làm từ cải bắp lên men với tỏi và bột ớt. Theo thống kê, một người dân Hàn Quốc tiêu thụ trung bình khoảng 18 kg kim chi hàng năm.

Nhưng chính sự phổ biến của món ăn truyền thống này cũng dẫn đến việc Hàn Quốc đang phải đối mặt với tình trạng thâm hụt thương mại kim chi khổng lồ – chủ yếu do không thể cạnh tranh với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Theo Hải quan Hàn Quốc (KCS), nước này đã hạn chế nhập khẩu kim chi vào năm ngoái xuống còn 129 triệu USD trên 275.000 tấn (99% là từ Trung Quốc), nhưng chỉ xuất khẩu được hơn 24.000 tấn với trị giá khoảng 81 triệu USD.

Tổng cộng, Hàn Quốc bị thâm hụt thương mại khoảng 48 triệu USD, cao hơn 11% so với năm 2016 và là mức thâm hụt kim chi cao nhất trong 17 năm qua. Điều này có nghĩa là món ăn bản địa của Hàn Quốc đang bị chi phối bởi một thị trường nước ngoài.

>> Reuters: Quần áo ‘Made in China’ được sản xuất tại Bắc Triều Tiên

Lý do chính là các nhà sản xuất Hàn Quốc không thể cạnh tranh với Trung Quốc về giá. Theo Hiệp hội Nông nghiệp và Thủy sản Hàn Quốc, giá nhập khẩu kim chi bình quân trong năm 2016 chỉ khoảng 0,47 USD/kg, trong khi giá của kim chi nội địa là 3,38 USD/kg – cao gấp 7 lần giá nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trước đó, Hàn Quốc đã bị thâm hụt kim chi từ năm 2006 và trở nên phụ thuộc vào kim chi Trung Quốc kể từ năm 2010, khi lượng mưa lớn làm giảm nguồn cung cải bắp và buộc nước phải giảm thuế nhập khẩu kim chi.

Kể từ đó, Trung Quốc đã nắm lấy cơ hội để lấp đầy lỗ hổng thiếu hụt kim chi trong dạ dày của người Hàn Quốc. Và bây giờ, phần lớn kim chi mà bạn sẽ tìm thấy ở Seoul và các thành phố lân cận của xứ lạnh này là có xuất xứ từ Trung Quốc.

Theo Viện Kim chi Hàn Quốc, vào năm 2016 có đến 89,9% kim chi của các nhà hàng tại Hàn Quốc được nhập khẩu từ Trung Quốc.

UNESCO đã đưa món ăn kim chi của Hàn Quốc vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2013, tuyên bố rằng: “Kim chi là một phần thiết yếu trong bữa ăn Hàn Quốc, vượt ra khỏi sự khác biệt giữa tầng lớp và khu vực”.

Quá trình làm kim chi “khẳng định lại bản sắc Hàn Quốc và là một cơ hội tuyệt vời để tăng cường mối quan hệ gia đình”. UNESCO còn cho biết có nét đặc trưng vùng miền khác nhau trong sản phẩm, bởi các các phương pháp và thành phần cụ thể trong món ăn này được coi là di sản gia đình quan trọng và thường được truyền từ mẹ chồng sang con dâu mới cưới.

Theo truyền thống Hàn Quốc, việc làm kim chi là một nghi lễ hàng năm quan trọng cho nhiều gia đình.

Chân Hồ

Xem thêm: