9 bài tập giúp tránh chóng mặt, đột quỵ do vấn đề về cột sống cổ

Chóng mặt, suy giảm thị lực và đột quỵ đều có thể là do các vấn đề về cột sống cổ. Bác sĩ Ngô Quốc Bân, Giám đốc phòng khám Trung y Tâm Y Đường, Đài Loan, sẽ chia sẻ với chúng ta 9 phương pháp giảm đau cổ, giúp cải thiện tình trạng lệch cột sống và thoái hóa đốt sống cổ.

Các vấn đề về cột sống cổ có thể gây suy giảm thị lực và đột quỵ

Trước hết, chúng ta hãy xem xét cấu trúc của cột sống cổ. Cột sống cổ có 7 đốt sống. Từ trên xuống dưới, đốt sống càng cao thì càng khó điều chỉnh. Các bác sĩ đều rất cẩn thận khi xử lý các vấn đề về cột sống cổ, đặc biệt là liên quan đến đốt sống cổ thứ nhất và thứ hai.

Vì máu đi qua mỏm ngang đốt sống cổ  thứ nhất và thứ 2 đến não, nên nếu chúng bị lệch thì sẽ gây ra chứng đau đầu, chóng mặt, ù tai, thoái hóa thị lực và thậm chí là các vấn đề nghiêm trọng như đột quỵ và chứng sa sút trí tuệ.

Thông thường, khi ấn huyệt và/hoặc phục hồi đốt sống, các bác sĩ nắn xương sẽ phải cực kỳ cẩn thận.

Theo bác sĩ Ngô Quốc Bân, có một số phương pháp tự điều chỉnh có thể cải thiện tình trạng lệch đốt sống cổ. Những phương pháp này đơn giản nhưng hiệu quả và quan trọng nhất là rất an toàn.

1. Kéo dọc

Khi thực hiện bài tập này, nên chùng vai xuống, đồng thời ngẩng đầu lên trên, giống như đang kéo căng cổ. Khi kéo căng vai và đầu sẽ có cảm giác như cổ đang nhô lên.

Bài tập kéo dọc giúp kéo giãn tối đa đốt sống thứ nhất, thứ 2 và thứ 3. Mục đích của bài tập này là để thư giãn cột sống cổ.

2. Kéo ngang

Đầu tiên, kéo 1 bên ghế bành bằng 1 tay và nghiêng đầu sang phía bên kia. Sau khoảng 10 giây, đổi tay và hướng nghiêng  đầu. Lặp lại động tác tương tự ở cả 2 bên thêm 4 lần nữa.

Khi đầu quay sang 1 bên, chúng ta sẽ thấy các cơ ở bên cổ này chùng xuống. Bài tập này giúp kéo căng các cơ bên sâu và dây chằng của đốt sống thứ nhất và thứ 2. Nguyên nhân là do khi cột sống cổ bị lệch, các cơ và dây chằng xung quanh ở một bên sẽ chặt hơn, các cơ bên còn lại lỏng lẻo hơn.

Mọi người thường không biết đốt sống cổ của mình bị lệch bên nào, vì vậy nếu vận động theo một hướng đôi khi vô tình làm sự sai lệch nặng hơn. Cơ thể có thể tự động trở nên cân bằng thông qua bài tập kéo giãn đối xứng, do vậy bài tập này được coi là an toàn.

3. Xoa bóp sau đầu

Chúng ta có thể dùng ngón tay cái để xoa bóp một loạt các huyệt đạo chính nằm ở sau đầu và bên dưới hộp sọ, bao gồm:

• 2 huyệt Phong trì (GB-20): nằm sau dái tai, hướng về phía trên cổ và nền sọ, ở các chỗ lõm ngay bên cạnh gân dày của cơ thang
• 2 huyệt An miên (HN-54): nằm ở cả 2 bên cổ, phía sau dái tai, phía sau và hơi cao hơn phần lồi xương của các mỏm xương chũm.
• 2 huyệt Hoàn cốt (GB-12): nằm ở các chỗ lõm phía sau và bên dưới các mỏm xương chũm.
• 2 huyệt Thiên trụ (UB-10): nằm cách đường giữa khoảng 5cm về phía bên trong các chỗ lõm ở mặt bên của cơ thang.

Có thể dùng ngón cái của cả 2 tay, theo cách đối xứng, để ấn từng huyệt sẽ giúp thư giãn. Trong khi xoa bóp huyệt này, mắt sẽ bắt đầu sáng lên và có thể ngủ ngon hơn vào ban đêm.

Theo bác sĩ Ngô, mặc dù cách “xoa bóp tĩnh” đã đề cập ở trên có thể làm giãn cơ, nhưng vẫn chưa đủ để phục hồi cột sống cổ bị lệch.

Thay vào đó, bác sĩ Ngô khuyên nên dùng “xoa bóp động”, tức là, ví dụ, trong khi ấn các huyệt Phong trì bằng ngón tay cái, sẽ nhẹ nhàng lắc đầu từ bên này sang bên kia, để tạo đà ấn vào các huyệt. Ngón tay cái ấn vào các huyệt Phong trì và không cần day huyệt. Bằng cách lắc nhẹ đầu, các đốt sống cổ bị lệch có thể tự điều chỉnh. Đây cũng là một phương pháp an toàn.

4. Xoa bóp gáy

Bác sĩ Ngô gợi ý rằng, khi xoa bóp vùng sau gáy, đặc biệt là vùng quanh đốt sống cổ, nên đặt ngón trỏ, ngón giữa và ngón đeo nhẫn ở 1 bên đốt sống cổ, ngón cái ở bên kia, rồi xoa bóp cổ bằng 4 ngón tay này. Động tác này sẽ tạo lực mạnh hơn vào vùng sau gáy.

Trong quá trình xoa bóp, có thể thấy một điểm nào đó đặc biệt đau – đây là nơi cột sống cổ bị lệch.

Với phương pháp này, chúng ta có thể phát hiện ra điểm đau, đồng thời giúp thư giãn các cơ. Nên xoa bóp vùng này nhiều hơn một chút. Sau đó, chúng ta có thể đổi tay và xoa bóp bên còn lại.

5. Ép ngang

Mục đích của phương pháp này là dùng ngón cái (hoặc ngón giữa) để đẩy đốt sống lệch về vị trí ban đầu từ phía sau gáy.

Đầu tiên, chúng ta nên đặt ngón cái vào điểm đau đã được phát hiện ra khi thực hiện phương pháp xoa bóp phía sau gáy. Sau đó đặt 4 ngón tay còn lại vào phía bên kia của cột sống cổ. Tiếp theo, ấn vào điểm đau bằng ngón cái và giữ trong 30 giây. Trong quá trình này, chúng ta sẽ cảm thấy rất đau nhức.

Nếu cảm thấy lực ấn từ ngón cái không đủ mạnh, chúng ta cũng có thể dùng tay còn lại để tăng thêm lực.

Trong quá trình ấn, chúng ta sẽ cảm thấy điểm đau giống như một cục đất đang từ từ tan rã và vỡ vụn. Nghĩa là đốt sống lệch đang từ từ trở về vị trí ban đầu.

Mặc dù phương pháp này hơi khó thực hiện nhưng lại khá hiệu quả. Chỉ cần luyện tập nhiều hơn, cuối cùng chúng ta sẽ có thể xoa bóp thành thạo.

6. Quay đầu chậm

Phương pháp quay đầu chậm là phương pháp được nhiều bệnh nhân của bác sĩ Ngô áp dụng.

Nếu cột sống cổ bị lệch, chúng ta sẽ không gặp vấn đề gì khi quay đầu theo hướng bị lệch. Tuy nhiên, chúng ta sẽ không thể quay đầu theo hướng ngược lại, vì cổ sẽ bị đau và kẹt.

Điểm mấu chốt của phương pháp này là quay đầu theo hướng đau, để từ từ xoay cột sống cổ bị lệch trở lại đúng vị trí.

Khi sử dụng phương pháp này, tốt nhất là chúng ta nên ngồi hoặc nằm sấp. Trước tiên, chúng ta nên nghiêng người về phía trước, để cổ càng song song với mặt đất càng tốt (điều này giúp giảm trọng lượng của đầu lên cột sống cổ).

Sau đó, có thể từ từ lắc và quay đầu một cách ngẫu nhiên.

Mỗi người có vị trí cột sống cổ bị kẹt khác nhau.

Cuối cùng, khi phát hiện vị trí bị lệch, nên giữ nguyên trong 10 giây. Sau đó, tiếp tục xoay thêm một chút theo cùng một hướng và giữ nguyên trong 10 giây nữa. Ở bước cuối cùng, chúng ta nên xoay đầu theo một góc lớn hơn theo cùng một hướng và giữ nguyên trong 10 giây nữa.

Lặp lại động tác này 3 hoặc 4 lần thì có thể từ từ chỉnh lại cột sống cổ bị lệch trở lại đúng vị trí.

7. Quay đầu theo kiểu ‘Union Jack’

Phương pháp này giống như vẽ Quốc kỳ Vương quốc Liên hiệp Anh bằng đầu của chúng ta.

Khi sử dụng phương pháp này, trước tiên nên từ từ xoay đầu 45 độ lên trên sang trái, sau đó trở lại vị trí trung gian, sau đó xoay đầu 45 độ lên trên sang phải, rồi trở lại vị trí trung gian. Nên từ từ lặp lại động tác này 5 lần.

Tiếp theo, xoay đầu sang trái (mà không di chuyển vai), rồi trở lại vị trí trung gian và dừng lại, xoay đầu sang phải và một lần nữa trở lại vị trí trung gian. Nên lặp lại động tác này 5 lần.

Nguyên tắc chung khi xoay đầu là càng kéo căng cổ càng tốt, ngay cả khi các cơ ở cổ cảm thấy rất căng. Sau khi làm như vậy, cổ sẽ có thể xoay ở một góc lớn hơn nhiều.

Tiếp theo, ngẩng đầu lên và nhìn lên, rồi cúi đầu xuống lần nữa, đồng thời nhìn xuống.

Sau đó, nên từ từ quay đầu xuống 45 độ về bên trái, rồi trở lại vị trí trung gian, sau đó quay đầu xuống 45 độ về bên phải rồi quay lại vị trí trung gian.

Nên từ từ lặp lại cả 2 động tác 5 lần.

Động tác xoay đầu theo kiểu “Union Jack” đơn giản, hiệu quả và nhẹ nhàng. Động tác này giúp tập luyện cho đốt sống cổ từ thứ nhất đến thứ 7.

Động tác này cũng nên được thực hiện với cả 2 bên cổ, để cột sống cổ cân bằng và tự động điều chỉnh.

8. Bơi bướm

Phương pháp bơi bướm được sử dụng để cải thiện cột sống cổ thấp.

Các vấn đề về cột sống cổ khiến tay của nhiều người bị tê. Phổ biến hơn, nhiều người gập đầu xuống nhiều, cuối cùng sẽ bị chứng “Gù cột sống”. Cổ của những bệnh nhân này thường bị hướng về phía trước, thay vì thẳng đứng. Tư thế đúng là phải ngẩng cao đầu và vai mở, đồng thời thư giãn và giữ cơ thể thẳng đứng.

Khi thực hiện động tác bơi bướm, trước tiên chúng ta phải giang hai tay sang ngang, tạo thành hình móng vuốt đại bàng bằng mỗi tay và gập tay xuống dưới với lực mạnh.

Sau đó, nhún vai để làm cho xương bả vai lên xuống. Trong quá trình này, chúng ta nên giữ thẳng cánh tay, để các ngón tay tạo ra nhiều lực và cũng tập trung nhiều lực vào xương bả vai sao cho chúng di chuyển từ sau ra trước.

Lưu ý rằng, chúng ta đang di chuyển xương bả vai, không phải vai. Bạn sẽ thấy rằng, khi xương bả vai chuyển động, các cơ ở toàn bộ lưng của chúng ta cũng sẽ chuyển động theo, bao gồm các cơ xung quanh cột sống cổ và các cơ ở mặt sau của vai. Động tác này giúp cho toàn bộ cơ thể được thư giãn ngay lập tức.

Sau khi thực hiện 10 lần, chúng ta xoay lòng bàn tay lên trên, trong khi vẫn giữ thẳng cánh tay và các ngón tay theo hình dạng móng vuốt của đại bàng. Thực hiện thêm 10 lần nữa, vẫn di chuyển từ sau ra trước như trong động tác bơi bướm. Phạm vi chuyển động càng lớn thì càng tốt.

9. Ngửa đầu ra sau và lắc đầu từ bên này sang bên kia

Đây vẫn là một phần của động tác bơi bướm. Các động tác trước đó đã làm giãn các cơ xung quanh đốt sống cổ và bài tập cuối cùng này là để mở đốt sống cổ. Khi thực hiện bài tập này, chúng ta ngửa đầu ra sau, nhìn về phía trước và lắc đầu từ bên này sang bên kia.

Cơ thể chúng ta thường cúi về phía trước, gây áp lực lên cột sống cổ. Bài tập cuối cùng này là để chỉnh xương về đúng vị trí.

Bài tập nào phù hợp nhất với bạn?

Chúng ta có thể thực hiện tất cả các bài tập hoặc chọn một số bài tập tùy theo nhu cầu của mình.

3 động tác đầu tiên có thể đưa đốt sống cổ thứ nhất và thứ 2 bị lệch trở lại đúng vị trí theo cách đơn giản và an toàn.

Động tác thứ 5 là một kỹ thuật mạnh hơn, có thể sử dụng ngón tay cái điều chỉnh trực tiếp đốt sống cổ.

Động tác quay đầu chậm và động tác quay đầu kiểu “Union Jack” là những động tác toàn diện và tương đối đơn giản mà nhiều người thích thực hiện. Động tác xoay đầu kiểu “Union Jack” giúp tập luyện đốt sống cổ từ đốt sống cổ thứ nhất đến thứ bảy. Động tác xoay đầu chậm là một phương pháp giúp loại bỏ các điểm đau.

Hai động tác cuối cùng là những động tác có thể thư giãn các cơ ở lưng và xung quanh cột sống cổ. Những bệnh nhân bị tê ở tay và thậm chí gặp khó khăn khi cầm đồ vật có thể nhận thấy triệu chứng cải thiện khi thực hiện hai bài tập này.

Khi làm chủ được những động tác kể trên, chúng ta sẽ có thể tự chăm lo cho sức khoẻ của cột sống cổ.

Theo Bác sĩ Ngô Quốc Bân, The Epoch Times

Xem thêm

Bài thuốc cổ xưa và bài tập giúp giảm đau vai và cổ

Sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài có thể dẫn đến đau vai và cổ, sử dụng các liệu pháp và bài tập phù hợp để giúp bảo vệ cột sống cổ.