Sau khi Tổng thống đương nhiệm Nicolas Maduro được tuyên bố là người chiến thắng trong cuộc bầu cử gây tranh cãi hôm thứ Hai (29/7), các cuộc biểu tình đã nổ ra khắp Venezuela, phản đối hành vi gian lận bầu cử của chính quyền. Ít nhất 16 người chết trong cuộc xung đột và hơn 700 người bị bắt.

Venezuela 1
Ngày 30/7/2024, tại Caracas, thủ đô của Venezuela, một người ủng hộ đã hô khẩu hiệu phản đối kết quả bầu cử tổng thống. (Ảnh: Jesus Vargas/Getty Images)

Tờ Washington Post trích dẫn các cuộc khảo sát của tổ chức phi chính phủ nhân quyền Foro Penal và bệnh viện cho biết, ít nhất 16 người đã thiệt mạng trong các cuộc xung đột trên khắp đất nước kể từ cuộc bỏ phiếu hôm Chủ nhật (28/7). Bộ Quốc phòng nước này tiết lộ, trong số người thiệt mạng có một sĩ quan cảnh sát.

Venezuelan Conflict Observatory (Cơ quan quan sát xung đột Venezuela) cho biết, tính đến tối thứ Hai (29/7), họ đã đăng ký 187 cuộc biểu tình tại 20 bang. Các nhóm bán quân sự và lực lượng an ninh có rất nhiều hành vi đàn áp và bạo lực.

Bắt đầu từ thứ Tư (31/7), ông Maduro đã ra lệnh tuần tra quân đội và cảnh sát trên khắp đất nước. Hôm thứ Ba, Bộ trưởng Tư pháp Venezuela Tarek William Saaba cho biết, 749 người đã bị bắt trên toàn quốc. Ông cảnh báo số vụ bắt giữ sẽ tiếp tục gia tăng.

Embed from Getty Images

Ngày 30/7/2024, tại khu phố Chacao của thủ đô Caracas, cảnh sát chống bạo động của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Venezuela đã bắt giữ những người tham gia biểu tình phản đối Tổng thống Venezuela Maduro. (Ảnh: Yuri Cortez / AFP qua Getty Images)

Embed from Getty Images

Ngày 30/7/2024, tại khu phố Chacao của thủ đô Caracas, cảnh sát chống bạo động của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Venezuela đã bắt giữ những người tham gia biểu tình phản đối Tổng thống Venezuela Maduro. (Ảnh: Yuri Cortez / AFP qua Getty Images)

Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino tuyên bố, quân đội ủng hộ ông Maduro và lên án các cuộc biểu tình.

Hôm thứ Tư (31/1), chính quyền Venezuela đã bắt giữ Milciades Ávila, người phụ trách an ninh của thủ lĩnh phe đối lập Maria Corina Machado.

Sau cuộc tổng tuyển cử ở Venezuela vào Chủ nhật (28/7), ông Maduro tuyên bố chiến thắng ngay sau nửa đêm. Ủy ban bầu cử do ông kiểm soát tuyên bố Maduro là người chiến thắng với 51% phiếu bầu, giành được nhiệm kỳ 6 năm lần thứ 3.

Mất quyền lực có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho ông Maduro, người đang phải đối mặt với cáo buộc buôn bán ma túy và tham nhũng ở Mỹ và đang bị Tòa án Hình sự Quốc tế điều tra về tội ác chống lại loài người. Nếu từ bỏ quyền kiểm soát mà không có thỏa thuận, ông Maduro có thể sẽ phải ngồi tù.

Phe đối lập và những người thăm dò độc lập phản đối kết quả. Các cuộc thăm dò độc lập cho thấy, 65% ​​cử tri ủng hộ ứng cử viên phe đối lập Edmundo Gonzalez. Trong khi chỉ có 14% – 31% ủng hộ ông Maduro.

Ông Gonzalez và bà Machado ngay lập tức tuyên bố, đội vận động tranh cử của đảng này đã thu được bằng chứng chứng minh, họ nhận được 73,2% phiếu bầu, và giành được “chiến thắng không thể đảo ngược” trong cuộc bầu cử này.

Embed from Getty Images

Ngày 30/7/2024 tại thủ đô Caracas, Venezuela, lãnh đạo phe đối lập, bà Maria Corina Machado và ứng cử viên tổng thống phe đối lập Edmundo Gonzalez phát biểu trước những người ủng hộ tại một cuộc biểu tình phản đối kết quả bầu cử tổng thống. (Ảnh: Alfredo Lasry R/Getty Images)

Những nước hoài nghi về chiến thắng của ông Maduro, gồm Argentina, Chile, Costa Rica, Peru, Panama, Cộng hòa Dominica và Uruguay, đã ký một tuyên bố chung, kêu gọi xem xét kỹ lưỡng kết quả bầu cử ở Venezuela. Hoa Kỳ cũng kêu gọi chính quyền kiểm tất cả các phiếu bầu.

Trong một tuyên bố hôm thứ Ba (30/7), trong cuộc điện đàm cùng ngày, Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Biden và Tổng thống Brazil Lula (Luiz Inacio Lula da Silva) đều đồng ý rằng cơ quan bầu cử Venezuela cần thông báo ngay về các điểm bỏ phiếu đã hoàn thiện, đồng thời công khai minh bạch và chi tiết dữ liệu bầu cử.

Ngoại trưởng Peru tuyên bố chỉ công nhận ông Edmundo Gonzalez, ứng cử viên của đối lập là “tổng thống tân cử” của Venezuela. Đáp lại, ngày 30/07, Caracas tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Lima.

Ông Maduro cáo buộc phe đối lập là bên gây ra bạo lực. Chủ tịch Quốc Hội Jorge Rodriguez cũng cho rằng phải bắt giữ các lãnh đạo phe đối lập.

Hôm thứ Ba (30/7), Ngoại trưởng Costa Rica, ông Arnoldo Andre, cho biết chính phủ của quốc gia Trung Mỹ này sẵn sàng cấp quy chế tị nạn chính trị hoặc tị nạn cho thủ lĩnh phe đối lập, bà Machado, và ứng cử viên tổng thống phe đối lập Edmundo Gonzalez.

Tổng thống Costa Rica, ông Rodrigo Chaves, đã từ chối chấp nhận kết quả bầu cử tuyên bố ông Maduro là người chiến thắng. Ông Chaves nói trên nền tảng X rằng Chính phủ Costa Rica dứt khoát từ chối tuyên bố ông Nicolas Maduro là Tổng thống của Venezuela, và coi đây là hành vi gian lận.

Thứ Tư (31/7), bà Machado bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với Costa Rica vì lời mời tị nạn trên của họ. Bà nói, bà cảm ơn chính phủ Costa Rica vì lòng hiếu khách hào hiệp trước sự đàn áp tàn bạo của chế độ Maduro đối với những công dân bảo vệ kết quả cuộc bầu cử tổng thống ngày 28/7.

Bình Minh (t/h)