Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 đánh dấu bằng sự vắng mặt của hai thành viên quyền lực nhất là Trung Quốc và Nga. Đây là lần đầu tiên Việt Nam tham gia Hội nghị với tư cách là đối tác chiến lược. Để không trở thành mục tiêu tấn công của thuế quan Hoa Kỳ, nước chủ nhà Brazil đã khéo léo chuyển hướng mục tiêu thảo luận sang các vấn đề ít gây tranh cãi.

BRICS day 1
Phiên thảo luận cấp cao BRICS mở rộng về “Tăng cường chủ nghĩa đa phương, các vấn đề kinh tế – tài chính và trí tuệ nhân tạo”. Ảnh Baochinhphu.vn

 Sáng 5/7 (theo giờ địa phương, tức chiều cùng ngày theo giờ Hà Nội), Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Phu nhân và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới thành phố Rio de Janeiro, bắt đầu chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 và hoạt động song phương tại Cộng hoà Liên bang Brazil từ ngày 4 đến ngày 8/7/2025, theo lời mời của Tổng thống Cộng hoà Liên bang Brazil Lula da Silva.

Đây là lần đầu tiên Việt Nam tham dự với tư cách Nước đối tác tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS.

Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 đánh dấu bằng sự vắng mặt của hai thành viên quyền lực nhất

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã không tham dự hội nghị thượng đỉnh BRICS lần đầu tiên kể từ khi ông trở thành nhà lãnh đạo đất nước vào năm 2012.

Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đã phát biểu qua hội nghị truyền hình, vẫn tiếp tục tránh đi công tác nước ngoài do lệnh bắt giữ quốc tế được ban hành sau khi Nga xâm lược Ukraine.

Nội dung của nhóm BRICS hướng tới năm nay là nêu lên “mối quan ngại nghiêm trọng” về việc tăng thuế quan”. BRICS cho rằng điều này “không phù hợp với các quy tắc của WTO” và “đe dọa làm giảm thương mại toàn cầu, phá vỡ chuỗi cung ứng toàn cầu và gây ra sự bất ổn”.

Tuy nhiên, vấn đề căng thẳng tại Trung Đông đã làm lu mờ nội dung thuế quan. Đồng thời, nước chủ nhà Brazil cũng muốn tránh trở thành mục tiêu của mức thuế quan cao hơn. Nước chủ nhà cũng chủ động tập trung vào các vấn đề ít tranh cãi hơn như thúc đẩy thương mại giữa các thành viên, trí tuệ nhân tạo, môi trường, sức khỏe toàn cầu, …

Trước ngày khai mạc, Tổng thống Trump trên bài đăng trên mạng xã hội tối Chủ nhật đã tuyên bố rằng bất cứ quốc gia nào ủng hộ “các chính sách chống lại Mỹ của BRICS” sẽ bị đánh thuế thêm 10%.

Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 đem lại cơ hội hợp tác và đa dạng hóa quan hệ đối tác kinh tế

Đối với các đối tác chiến lược như Việt Nam, Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 đem lại cơ hội tìm kiếm các giải pháp thay thế và đa dạng hóa quan hệ đối tác kinh tế.

Tong thong Brazil
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị Tổng thống Brazil ủng hộ sớm kết thúc đàm phán FTA Việt Nam và Khối thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR) trong 6 tháng cuối năm 2025 trong nhiệm kỳ Brazil làm chủ tịch MERCOSUR cũng như FTA giữa Việt Nam và Brazil. Ảnh Baochinhphu.vn

Trong chuyến công tác Brazil, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có những hoạt động ngoại giao tích cực, bao gồm hội đàm với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva (trưa ngày 5/7); làm việc với Bộ trưởng Nông nghiệp Brazil Carlos Fáravo (chiều ngày 5/7); tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Brazil (chiều ngày 5/7).

Bên lề Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gặp gỡ Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim (ngày 6/7); tiếp lãnh đạo tập đoàn hàng không vũ trụ Embraer (Brazil) (sáng 6/7); tiếp Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới Tedro Adhanom Ghebreyesus (ngày 6/7); hội kiến Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa (ngày 6/7); tiếp Chủ tịch Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) Kim Lập Quần (ngày 6/7); hội kiến Bí thư thứ nhất, Chủ tịch nước Cu Ba Miguel Diaz Canel (chiều 6/7),…

Thu tuong Malaysia
Hai Thủ tướng vui mừng gặp lại sau chuyến thăm chính thức Malaysia của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tháng 5/2025. Ảnh Baochinhphu.vn
Tong thong Nam Phi
Thủ tướng Phạm Minh Chính cảm ơn Nam Phi đã mời Lãnh đạo cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và trân trọng mời Tổng thống Nam Phi sớm thăm Việt Nam. Ảnh Baochinhphu.vn
Chu tich Cu Ba
Thủ tướng Phạm Minh Chính chuyển lời của Lãnh đạo cấp cao Việt Nam mời ông Miguel Diaz Canel, Bí thư thứ nhất, Chủ tịch nước Cuba sang thăm và tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (2/9/2025). Ảnh Baochinhphu.vn

Tại phiên thảo luận cấp cao về chủ đề” tăng cường chủ nghĩa đa phương, các vấn đề kinh tế – tài chính và trí tuệ nhân tạo” của Hội nghị thượng đỉnh diễn ra vào ngày 6/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu nhấn mạnh vai trò của các nước phương Nam trong quản trị toàn cầu; khẳng định Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, sẵn sàng đóng góp tại các cơ chế đa phương nhằm thúc đẩy hợp tác, tăng cường kết nối, giải quyết các thách thức chung, hướng tới xây dựng một thế giới công bằng và bền vững hơn.

Pham Minh Chinh BRICS 2025 2
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên thảo luận cấp cao BRICS mở rộng về “Tăng cường chủ nghĩa đa phương, các vấn đề kinh tế – tài chính và trí tuệ nhân tạo” – Ảnh: baochinhphu.vn

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng trong bối cảnh thế giới đang trải qua nhiều biến động, niềm tin vào các thể chế toàn cầu bị xói mòn, niềm tin hợp tác đa phương bị suy giảm, niềm tin luật pháp quốc tế bị lung lay, các nước cần tiếp tục đề cao đoàn kết, tăng cường hợp tác và đối thoại nhằm xử lý các thách thức với cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân, toàn diện, bao trùm.

Hội nghị thượng đỉnh BRICS mở rộng năm 2025 sẽ tiếp tục diễn ra trong ngày 07/7/2025 với Phiên thảo luận cấp cao về “Môi trường, COP30 và Y tế toàn cầu”.

BRICS là nhóm các nền kinh tế mới nổi, được thành lập bởi Brazil, Nga, Ấn Độ , Trung Quốc và Nam Phi năm 2010. Tên gọi BRICS là từ viết tắt của các chữ cái đầu trong tên tiếng Anh của các quốc gia này.

BRICS được thành lập với mục tiêu ban đầu là thúc đẩy hợp tác, phối hợp chính sách giữa các nền kinh tế mới nổi và tăng cường ảnh hưởng của các nước này trên trường quốc tế.

Từ năm 2024, BRICS đã mở rộng thêm Indonesia, Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Ngoài các thành viên mới, khối này còn có 10 quốc gia đối tác chiến lược, một danh mục được tạo ra tại hội nghị thượng đỉnh năm ngoái bao gồm Belarus, Cuba và Việt Nam.

Năm 2024, tại hội nghị thượng đỉnh BRICS do Nga tổ chức, Điện Kremlin đã tìm cách phát triển giải pháp thay thế hệ thống thanh toán hiện tại do Hoa Kỳ ảnh hưởng, cho phép các nước này giao dịch với nhau tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Nga. Tổng thống Hoa Kỳ Dolnald Trump đã dọa “áp thuế 100% đối với khối này”.

Nguyên Hương (t/h)