Hạ viện Mỹ hôm thứ Năm (26/7) đã thông qua dự luật phân bổ ngân sách quốc phòng 716 tỷ USD. Đáng chú ý trong đó có các điều khoản thắt chặt quy định đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ và cấm chính phủ Mỹ mua các sản phẩm của các công ty công nghệ lớn Trung Quốc, bao gồm ZTE, Huawei.

ZTE
Công ty viễn thông ZTE Trung Quốc. (Ảnh qua SCMP.COM)

Dự luật phân bổ quốc phòng có tên gọi chính thức là Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng John S. McCain được Hạ viện Mỹ thông qua hôm 26/7 với 359 phiếu thuận và 54 phiếu chống. Dự luật này sẽ còn phải chuyển qua Thượng viện phê duyệt trước khi gửi tới Tổng thống Donald Trump ký thành luật.

Dự luật này có các quy định hạn chế các cơ quan chính phủ Mỹ, trong đó có Bộ Quốc phòng, trong việc sử dụng các sản phẩm và dịch vụ của các công ty công nghệ Trung Quốc như ZTE và Huawei vì lo ngại an ninh quốc gia. Tuy nhiên, những giới hạn này đã giảm đi nhiều so với bản dự luật soạn thảo ban đầu.

Tuần trước, một số thượng nghị sĩ đã rút lại các nỗ lực của họ trong việc yêu cầu Bộ Thương mại Mỹ tái áp đặt lệnh cấm ZTE nhập các link kiện Mỹ mà cơ quan này đã ban hành hồi tháng Tư do ZTE vi phạm luật kinh doanh Mỹ khi bán sản phẩm của họ cho Iran và Bắc Hàn.

Lệnh cấm hồi tháng Tư không cho phép ZTE nhập link kiện công nghệ Mỹ, trong đó có chip Qualcomm, trong vòng bảy năm. Vì điều này, hãng sản xuất thiết bị công nghệ thông tin lớn thứ hai Trung Quốc đã phải đóng cửa các cơ sở sản xuất chính.

Tổng thống Trump đã hành động theo cách mà ông gọi là để ủng hộ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ra lệnh cho Bộ Thương mại Mỹ thay đổi lệnh cấm đó bằng án phạt khác: ZTE nộp phạt 1,4 tỷ USD và mở tài khoản ký quỹ, thay đổi ban lãnh đạo và chịu giám sát việc tuân thủ.

Ông Trump sau đó đã gặp các nghị sĩ Cộng hòa để giải thích rằng sự nhượng bộ nêu trên đối với ZTE là một phần của chiến lược lớn hơn trong những cuộc đàm phán thương mại của ông với Trung Quốc.

Dự luật mà Hạ viện thông qua hôm 26/7 ngăn chặn Bộ Quốc phòng Mỹ mua các sản phẩm của ZTE, nhưng vẫn cho phép công ty này tiếp tục kinh doanh tại Mỹ.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Van Hollen hôm 26/7 đã đăng tweet: “ZTE đã đánh cắp công nghệ của chúng ta, đặt ra mối đe dọa gián điệp, và vi phạm các chế tài của chúng ta. Tại sao ông Trump lại đầu hàng Chủ tịch Tập?”

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio tweet rằng Bộ Thương mại Mỹ “làm cho Trung Quốc có lợi và đảo ngược lệnh cấm ZTE mua chip Qualcomm. Và Trung Quốc đã trả ơn như thế nào? [Họ trả ơn] bằng cách ngăn chặn thương vụ Qualcomm sáp nhập tập toàn bán dẫn NXP của Hàn Lan bất chấp sự nài nỉ & cầu xin của Bộ Tài chính và Thương mại Mỹ. Chúng ta nên tái áp đặt lệnh cấm ZTE”.

Trong khi đó, dường như các nghị sĩ Mỹ đã chọn cách khác để giải quyết các lo ngại về an ninh quốc gia. Quốc hội đã thông qua Đạo luật Hiện đại hóa Đánh giá Đầu tư Nước Ngoài (FIRRMA) và coi đây là một trong nhiều hành động khác nữa để tăng cường thẩm quyền và mở rộng phạm vi của Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) – một cơ quan liên ngành chịu trách nhiệm đánh giá các khoản đầu tư nước ngoài, những thương vụ thường có đe dọa tiềm tàng tới an ninh quốc gia.

Xuân Thành

Xem thêm: