Lịch sử: Lần bầu Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ lâu nhất là hai tháng

Thiên Đức
•
Thứ Sáu, 06/01/2023

Hạ viện Hoa Kỳ đã mất 3 ngày với 11 vòng bầu phiếu vẫn chưa tìm được chủ tịch, khiến Quốc hội lần thứ 118 chưa thể bắt đầu hoạt động được. Lật lại lịch sử 234 năm của nó, thì đã có 14 lần cái ghế chủ tịch phải bầu nhiều vòng mới quyết định được dành cho ai, trong đó 7 lần đã có hơn 10 vòng bầu, và lần kỷ lục là 133 vòng bầu phiếu kéo dài tận 2 tháng, theo BBC.

congress history 0cefda58 8859 11ed a016 2b4e81c7e87c — Ông Nathaniel Banks. (Nguồn: Brady/ Thư viện Quốc hội Mỹ)

Lần cuối cùng người Mỹ chứng kiến một cuộc bầu cử Chủ tịch Hạ viện kịch tính như hôm nay là tròn một thế kỷ trước, vào năm 1923, khi một cuộc nổi dậy khác cũng của Đảng Cộng Hòa dẫn đến 9 vòng bỏ phiếu.

Tất nhiên, nó còn lâu mới so được với lần kỷ lục năm 1855 khi mà Quốc hội lần thứ 34 phải mất 2 tháng với 133 vòng bầu phiếu mới tìm ra Chủ tịch Hạ viện.

Năm đó William Richardson —một đảng viên Đảng Dân Chủ ủng hộ chế độ nô lệ từ Illinois— đã chống lại người theo chủ nghĩa bãi nô Nathaniel Banks từ Massachusetts, người thuộc Đảng America, một phe dân túy phản đối chế độ nô lệ và nhập cư.

Chỉ cần 113 phiếu bầu để đạt được đa số (quá bán) trong Hạ viện vào thời điểm đó, nhưng chủ đề về chế độ nô lệ đã gây ra những chia rẽ sâu đậm rất khó vượt qua.

Đến vòng bỏ phiếu thứ 33, ông Banks đã giành được 100 phiếu bầu.

Đến cuối tháng 1, khi cuộc bầu cử kéo dài, sự thất vọng biến thành cơn thịnh nộ khi một thành viên của New-York Tribune, người ủng hộ ông Banks, bị tấn công bởi một đảng viên Đảng Dân Chủ ủng hộ chế độ nô lệ, nghị sĩ Albert Rust từ Arkansas, bên ngoài Điện Capitol.

Vào tháng 2, các đảng viên Đảng Dân Chủ đã chuyển từ đầu phiếu cho ông Richardson sang đầu phiếu cho Dân biểu William Aiken Jr của Nam Carolina.

Đồng thời, Quốc hội đã thảo luận về việc chuyển từ hệ thống phiếu bầu quá bán (majority-vote) sang cơ chế phiếu bầu đa số tương đối (plurality-vote). Điều đó có nghĩa là người chiến thắng có thể được chọn ngay cả khi không giành được một nửa số phiếu bầu.

Vào ngày 2/2, hệ thống đa số tương đối đã được đồng ý, và cuối cùng ông Banks giành chiến thắng 103–100 trước ông Aiken.

Thật là tình cờ, nếu bỏ phiếu ngày hôm nay mà theo cơ chế phiếu bầu đa số tương đối (plurality) thì ứng viên Hakeem Jeffries của Đảng Dân Chủ với 212 phiếu đã thắng, và ứng viên Kevin McCarthy của Đảng Cộng hòa chỉ xếp ở vị trí số 2.