Liên minh cầm quyền Nhật Bản tan vỡ; ông Yaita Akio: ĐCSTQ đứng sau phá rối
- Trí Đạt
- •
Liên minh cầm quyền Nhật Bản vào thứ Sáu (10/10) đã chính thức tuyên bố tan vỡ. Đảng Công Minh thông báo chấm dứt mối quan hệ hợp tác kéo dài 26 năm với Đảng Dân chủ Tự do (LDP), khiến tân chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, bà Takaichi Sanae, đối mặt với thách thức chính trị lớn ngay cả khi chưa chính thức nhậm chức Thủ tướng. Nhà báo kỳ cựu Nhật Bản Yaita Akio tiết lộ rằng, sau khi bà Takaichi Sanae được bầu làm Chủ tịch LDP, Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản Ngô Giang Hạo, đã trực tiếp đến gặp đại diện Đảng Công Minh là ông Saito Tetsuo. Sau cuộc gặp giữa hai bên, thái độ của Đảng Công Minh đối với Đảng Dân chủ Tự do đột nhiên trở nên cứng rắn.
Sau khi liên minh tan rã, dù Đảng Dân chủ Tự do vẫn là đảng lớn nhất tại cả hai viện của Quốc hội, nhưng họ phải hợp tác ít nhất với hai đảng đối lập mới có thể thúc đẩy thông qua các dự luật. Mặc dù bà Takaichi Sanae vẫn có nhiều khả năng trở thành Thủ tướng, song việc thông qua ngân sách và các dự luật chắc chắn sẽ gặp khó khăn hơn.
Chủ tịch Công Minh, ông Saito Tetsuo, cho biết nguyên nhân chia rẽ là do hai bên không thể vượt qua bất đồng trong việc giám sát “quyên góp chính trị”.
Ông Saito đã nói với các thành viên trong đảng rằng chấm dứt hợp tác là vì Đảng Dân chủ Tự do giải thích “không đầy đủ” về cách xử lý vụ bê bối quyên góp chính trị, và cũng không sẵn sàng chấp nhận các đề xuất cải cách.
Ông nói rằng Đảng Công Minh sẽ không ủng hộ bà Takaichi Sanae trong cuộc bỏ phiếu chỉ định Thủ tướng dự kiến diễn ra vào cuối tháng này, các nghị sĩ Đảng Công Minh sẽ bỏ phiếu cho chính ông Saito.
Ông Saito Tetsuo nói: “Chúng tôi tạm thời kết thúc liên minh giữa hai đảng Công Minh – Dân chủ Tự do, trở lại vạch xuất phát để suy nghĩ lại mọi việc.”
Bê bối quyên góp chính trị trở thành nguyên nhân châm ngòi cho sự tan vỡ của liên minh
Tâm điểm mâu thuẫn giữa Đảng Công Minh và Đảng Dân chủ Tự do là vấn đề giám sát các khoản quyên góp từ doanh nghiệp và tổ chức. Theo tờ The Japan Times, vào tháng Ba năm nay, Đảng Công Minh và Đảng Dân chủ Dân quốc (DPP) cùng soạn thảo một đề xuất quy định rằng các khoản quyên góp doanh nghiệp chỉ được chuyển về trung ương đảng và các chi bộ tỉnh/thành, cấm quyên góp cho các tổ chức chính trị do từng cá nhân lãnh đạo (thực chất là quyên góp cho các nghị sĩ). Ngoài ra, đề xuất còn đặt hạn mức quyên góp tối đa mỗi năm cho một đảng là 20 triệu yên.
Là bên hưởng lợi lớn nhất từ các khoản quyên góp doanh nghiệp, Đảng Dân chủ Tự do không tỏ rõ thái độ ủng hộ việc hạn chế quyên góp cho từng nghị sĩ.
Ông Saito Tetsuo cho biết, phản hồi của bà Takaichi Sanae là Đảng Dân chủ Tự do sẽ “cân nhắc bước tiếp theo”. Điều này không đủ để hai đảng tiếp tục hợp tác.
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng Đảng Công Minh sẽ không phản đối tất cả các dự luật do chính phủ Đảng Dân chủ Tự do trình lên, bao gồm ngân sách và các dự luật mà hai đảng từng hợp tác soạn thảo.
Bên cạnh đó, Đảng Công Minh cũng bày tỏ không hài lòng với việc bà Takaichi Sanae bổ nhiệm ông Hagiuda Koichi làm quyền Tổng thư ký, vì ông Hagiuda Koichi từng liên quan đến một vụ bê bối quyên góp chính trị kéo dài nhiều năm trong Đảng Dân chủ Tự do.
Dù vậy, một số truyền thông Nhật Bản cho rằng nền tảng ủng hộ lớn nhất của Đảng Công Minh là tổ chức tôn giáo “Soka Gakkai” của Nhật Bản. Tổ chức này “cực kỳ cảnh giác” với xu hướng bảo thủ mạnh mẽ của bà Takaichi Sanae, và đây có thể là một trong những nguyên nhân sâu xa khiến liên minh tan vỡ.
Bà Takaichi Sanae có khả năng sẽ đối mặt với cảnh “chính phủ thiểu số”
Sự tan vỡ của liên minh đã tác động trực tiếp tới con đường trở thành Thủ tướng của bà Takaichi Sanae. Mặc dù Đảng Dân chủ Tự do vẫn là đảng lớn nhất ở cả hai viện và khả năng bà trở thành Thủ tướng vẫn còn, tuy nhiên khi mất đi sự ủng hộ của Đảng Công Minh, công việc điều hành đất nước sẽ khó khăn hơn nhiều.
Đảng Dân chủ Tự do do Takaichi tiếp quản vẫn còn thiếu 37 ghế để đạt đa số ở Hạ viện và 24 ghế ở Thượng viện. Không còn sự ủng hộ của Đảng Công Minh, bà Takaichi cần tìm kiếm sự hợp tác của ít nhất hai đảng đối lập khác (như Đảng Dân chủ Dân quốc hay Đảng Duy tân Nhật Bản) để duy trì sự ổn định cầm quyền.
Sau khi bà trở thành Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do vào thứ Bảy tuần trước, bà được xem là có thể trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Bà nổi tiếng với việc ủng hộ các chính sách kích thích kinh tế “Abenomics” của cựu Thủ tướng Abe Shinzo, từng thúc đẩy thị trường chứng khoán và khiến đồng yên giảm giá. Nhưng sau khi Đảng Công Minh rút khỏi liên minh, cái gọi là “giao dịch Takaichi” cũng biến động theo.
Khi có tin liên minh cầm quyền tan vỡ, đồng yên so với đồng đô la Mỹ đã từng tăng mạnh, chạm mốc 152,39, sau đó mới giảm nhẹ trở lại.
Ông Akio Yaita: Tình hình chính trị Nhật Bản xảy ra thay đổi, ĐCSTQ đứng sau phá rối
Nhà báo kỳ cựu Nhật Bản, Viện trưởng Viện Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương, ông Yaita Akio tiết lộ rằng, sau khi bà Takaichi Sanae được bầu làm Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, Đại sứ Trung Quốc tại Nhật Bản, Ngô Giang Hạo, đã trực tiếp đến gặp đại diện Đảng Công Minh là ông Saito Tetsuo. Sau cuộc gặp giữa hai bên, thái độ của Đảng Công Minh đối với Đảng Dân chủ Tự do đột nhiên trở nên cứng rắn.
Ông Yaita Akio viết trên mạng xã hội X rằng: “Hôm nay chính trường Nhật Bản đã có biến động lớn. Đảng Công Minh, đảng đã liên minh cầm quyền với Đảng Dân chủ Tự do suốt 26 năm, bất ngờ tuyên bố chấm dứt quan hệ hợp tác. Việc bà Takaichi Sanae dự kiến sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản, được Quốc hội công nhận vào ngày 15 tháng 10 sắp tới, cũng gặp phải biến cố.”
Trước khi rút khỏi liên minh cầm quyền, Đảng Công Minh đã đưa ra ba yêu cầu với Đảng Dân chủ Tự do. Thứ nhất, yêu cầu Thủ tướng không viếng thăm đền Yasukuni; thứ hai, không bài xích hay kỳ thị người nước ngoài; thứ ba, yêu cầu tăng cường giám sát các khoản quyên góp chính trị của doanh nghiệp.
Ông Yaita Akio nói: “Về vấn đề này, bà Takaichi Sanae về cơ bản đã cam kết thực hiện hai yêu cầu đầu tiên. Riêng với yêu cầu thứ ba thì trả lời ‘sẽ bàn lại sau’. Tuy nhiên, không ngờ Đảng Công Minh đã phản ứng rất mạnh, ngay lập tức thông báo rút khỏi liên minh cầm quyền. Quyên góp chính trị từ doanh nghiệp là nguồn thu chủ yếu của các tổ chức địa phương Đảng Dân chủ Tự do. Nếu bà Takaichi vừa được bầu làm chủ tịch mà dễ dàng đồng ý với vấn đề này, chắc chắn sẽ ngay lập tức gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ nội bộ đảng.”
“Đảng Công Minh đã hợp tác với Đảng Dân chủ Tự do suốt 26 năm, lâu nay đều chấp nhận quyên góp chính trị từ doanh nghiệp. Nay bất ngờ gây khó dễ về vấn đề này khiến mọi người cảm thấy rất đột ngột. Lý do thực sự phía sau có thể là Đảng Công Minh vốn có xu hướng thân Trung Quốc, không muốn chấp nhận việc bà Takaichi mang màu sắc chống Trung Quốc mạnh lên làm Thủ tướng.”
Ông còn tiết lộ: “Có nhà báo phát hiện ra rằng, sau khi bà Takaichi được bầu làm Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do, Đại sứ Trung Quốc tại Nhật, Ngô Giang Hạo, đã trực tiếp đến gặp đại diện Đảng Công Minh, ông Saito Tetsuo. Sau cuộc gặp gỡ, thái độ của Đảng Công Minh đối với Đảng Dân chủ Tự do đột nhiên trở nên cứng rắn.”
Dù vậy, ông Yaita Akio cho rằng khả năng bà Takaichi đắc cử Thủ tướng vẫn là lớn nhất.
“Hiện tại, Hạ viện cần 233 ghế để vượt qua ngưỡng đa số, Đảng Dân chủ Tự do có 196 ghế, Đảng Công Minh có 24 ghế. Tổng hai đảng cũng không đủ đa số. Các đảng đối lập tuy đông, nhưng Đảng Dân chủ Lập hiến có 148 ghế + Đảng Duy Tân Nhật Bản 35 ghế + Đảng Dân chủ Quốc dân 27 ghế = 210 ghế. Nếu Đảng Công Minh với 24 ghế liên minh với các đảng đối lập thì cũng vừa đủ đa số với tổng cộng 234 ghế. Nhưng các đảng đối lập lại có chính sách khác nhau, mâu thuẫn đủ kiểu, nên rất khó hợp nhất. Nếu bỏ phiếu ngay bây giờ, với tư cách lãnh đạo đảng lớn nhất, bà Takaichi vẫn có khả năng lớn nhất trở thành Thủ tướng.”
Cuối cùng, ông Yaita Akio cho biết: “Hiện Đảng Dân chủ Tự do đang tích cực tìm cách hợp tác với Đảng Dân chủ Quốc dân và Đảng Duy Tân Nhật Bản.”
Xem thêm
Từ khóa Takaichi Sanae
