Belarus đã tăng cường binh lính tại biên giới với Ukraine vào thứ Bảy (10/8), nói rằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine đã vi phạm không phận của mình trong quá trình quân đội Kiev tấn công vào khu vực Kursk của Nga.

230818 luca 01
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. (Ảnh từ video phỏng vấn 17/8)

Bộ Ngoại giao Belarus đã triệu tập Olga Timush, Đại biện lâm thời của Ukraine, yêu cầu các biện pháp đảm bảo những sự cố như vậy sẽ không tái diễn và cho rằng nếu sự cố này tái diễn, Belarus sẽ phải xem xét liệu sự hiện diện ngoại giao của Kiev tại Minsk có “phù hợp” hay không.

Tổng thống Alexander Lukashenko, phát biểu tại một cuộc họp ở miền đông Belarus, cho biết lực lượng phòng không đã phá hủy một số trong “khoảng một chục” UAV của Ukraine hôm thứ Sáu sau khi chúng vi phạm không phận Belarus ở khu vực Mogilev giáp biên giới với Nga, trong khi những máy bay khác vẫn tiếp tục bay đến Nga. Lukashenko nói rằng ông nghi ngờ đây không phải là lần đầu tiên xảy ra những vụ xâm phạm như vậy.

Ông Lukashenko, một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho biết những máy bay khác sau đó đã bị phá hủy gần thành phố Yaroslavl của Nga, cách Moscow khoảng 300km về phía đông bắc. Hôm thứ Bảy, Bộ Quốc phòng Nga cho biết lực lượng Nga đã chặn được 6 UAV của Ukraine tại khu vực này.

“Tôi không hiểu tại sao Ukraine phải làm như vậy. Chúng tôi phải xem xét vấn đề này”, hãng thông tấn BelTA trích lời ông Lukashenko. “Nhưng chúng tôi đã… xác định rõ và truyền đạt đến họ [thông điệp] rằng bất kỳ hành động khiêu khích nào cũng sẽ được đáp trả.”

Kênh truyền hình nhà nước Belarus1 đã chiếu cảnh quay về những gì họ nói là mảnh vỡ của UAV Ukraine bị bắn hạ.

Bộ Ngoại giao Belarus, trong các bình luận trên BelTA, cho biết Minsk yêu cầu “các biện pháp toàn diện” để đảm bảo những sự cố như vậy không lặp lại.

“Vấn đề là… nếu đại diện ngoại giao của Ukraine tại Belarus không thể ngăn chặn những hành động khiêu khích như vậy, phía Belarus sẽ nêu vấn đề về tính phù hợp của việc họ tiếp tục hiện diện tại Minsk.”

Bộ Ngoại giao Ukraine đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters.

Andriy Kovalenko, người đứng đầu Trung tâm Chống thông tin sai lệch của Ukraine, một cơ quan nhà nước, đã viết trên Telegram rằng việc Belarus tăng cường triển khai lực lượng gần biên giới là “một nỗ lực nhằm giúp ông Putin và chuyển hướng sự chú ý của bộ chỉ huy Ukraine sang khu vực này”.

“Xét đến tình hình ở Ukraine và khu vực Kursk của Nga, Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang đã ra lệnh tăng cường quân đội tại các khu vực chiến thuật Gomel và Mozyr để ứng phó với những hành động khiêu khích như vậy”, Bộ trưởng Quốc phòng Viktor Khrenin của Belarus cho biết.

“Các lực lượng tác chiến đặc biệt, lực lượng bộ binh và lực lượng tên lửa, bao gồm cả hệ thống Polonez và Iskander, đã được giao nhiệm vụ triển khai đến các khu vực được chỉ định.”

Ông cho biết Belarus coi hành vi xâm phạm không phận của mình là một hành động khiêu khích và “sẵn sàng ứng phó”.

Belarus chưa bao giờ trực tiếp tham gia vào cuộc xung đột giữa Moscow và Kiev. Tuy nhiên, khi “chiến dịch quân sự của Nga” (theo cách gọi của nhà nước Nga) bắt đầu vào tháng 2/2022, họ đã cho phép quân đội Nga sử dụng lãnh thổ của mình để tiến hành một cuộc tấn công vào Kiev.

Mối quan hệ giữa Belarus và Ukraine ngày càng căng thẳng kể từ đó. Vào tháng 7, tình báo Belarus phát hiện ra sự gia tăng bất thường của lực lượng Ukraine gần biên giới, bao gồm các đơn vị Vệ binh Quốc gia tinh nhuệ được trang bị lựu pháo M777 do Hoa Kỳ sản xuất, hệ thống tên lửa phóng loạt HIMARS và xe chiến đấu Bradley.

Minsk đã phản ứng bằng cách triển khai thêm đội quân đến biên giới, bao gồm cả lực lượng tác chiến đặc biệt. Người đứng đầu cơ quan an ninh Belarus, KGB, cũng cho biết vào thời điểm đó rằng Minsk đã nhiều lần truyền đạt mối quan ngại của mình với Kiev qua nhiều kênh khác nhau.

Tình hình cuối cùng đã được xoa dịu khi Ukraine rút quân khỏi khu vực biên giới. Sau đó Belarus cũng làm theo, khi Tổng thống Lukashenko tuyên bố ông muốn cho Kiev thấy rằng Minsk cũng không muốn “đi đến chiến tranh”.

Bảo Minh