Mỹ chế tài 4 quan chức Trung Quốc vi phạm nhân quyền tại Tân Cương

Chính phủ Mỹ hôm thứ Năm (9/7) đã áp đặt chế tài lên quan chức cấp cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) tại Tân Cương, cùng ba quan chức đương nhiệm và cựu quan chức liên quan tới đàn áp cộng đồng thiểu số Hồi giáo.

Embed from Getty Images

Theo Reuters, Washington đã liệt vào danh sách đen Bí thư khu ủy Khu tự trị Tân Cương, Ủy viên Bộ Chính trị ĐCSTQ Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo), cùng với cựu Phó Bí thư khu ủy Tân Cương, đương kim phó chủ tịch cơ quan lập pháp Tân Cương Chu Hải Luân (Zhu Hailun), Giám đốc kiêm Bí thư Cục Công an Tân Cương Vương Minh Sơn (Wang Mingshan) và cựu Bí thư Cục Công an Tân Cương Hoắc Lưu Quân (Huo Liujun).

Reuters dẫn lời một quan chức Tòa Bạch Ốc cho hay: “Mỹ kêu gọi thế giới hãy đứng lên phản đối ĐCSTQ về những hành vi chống lại các cộng đồng thiểu số tại Tân Cương, trong đó có việc bắt giữ tùy tiện hàng loạt, cưỡng bức lao động, đàn áp tôn giáo, cưỡng chế kiểm soát sinh đẻ và triệt sản”.

>>Trung Quốc buộc người Duy Ngô Nhĩ kiểm soát sinh đẻ để giảm dân số

Liên Hiệp Quốc ước tính hơn một triệu người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ đã bị giam giữ trong các trại tập trung tại Tân Cương. Những người sống sót và đào thoát được khỏi các trại cưỡng bức này đã kể với cộng đồng quốc tế rằng họ đã bị tra tấn, cưỡng hiếp và tuyên truyền chính trị trong thời gian bị giam giữ tập trung. Những người Duy Ngô Nhĩ trong các trại tập trung đã bị ép phải từ bỏ văn hóa truyền thống và ngôn ngữ của họ, cũng như bị ép phải từ bỏ đức tin và phải cam kết trung thành với ĐCSTQ, theo The Epoch Times.

Một quan chức chính quyền Mỹ trao đổi với báo giới sau khi Tòa Bạch Ốc thông báo chế tài các quan chức Tân Cương rằng ông Trần Toàn Quốc là quan chức cấp cao nhất của ĐCSTQ từng bị Mỹ chế tài.

Danh sách đen này “không phải trò đùa”, vị quan chức chính quyền Mỹ nói. “Nó không chỉ có ảnh hưởng mang tính biểu tượng và danh tiếng, mà nó cũng có ý nghĩa thực tế về hạn chế  khả năng di trú và làm ăn kinh doanh khắp thế giới của những cá nhân bị chế tài”.

Ông Trần sau khi giữ chức Bí thư Tân Cương đã nhanh chóng ghi dấu ấn cá nhân với hàng loạt hoạt động “chống khủng bố” được triển khai tại các thành phố lớn nhất khu tự trị miền tây Trung Quốc, có sự tham gia của hàng nghìn binh lính bán chuyên và cảnh sát. Chính phủ Mỹ coi ông Trần là quan chức chịu trách nhiệm chính về đàn áp nhân quyền tại Tân Cương.

Các chế tài mà Mỹ vừa đưa ra được áp dụng theo Đạo luật Magnitsky Toàn cầu. Luật này cho phép chính phủ Mỹ chế tài những người vi phạm nhân quyền trên khắp thế giới thông qua các biện pháp phong tỏa bất kỳ tài sản nào của họ tại Mỹ, cấm di trú tới Mỹ và cấm người Mỹ làm ăn kinh doanh với đối tượng bị trừng phạt.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 9/7 cho biết Washington cũng đang cấm các công Trần Toàn Quốc, Chu Hải Luân và Vương Minh Sơn, cũng như các quan chức ĐCSTQ giấu tên khác di trú tới Mỹ.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, người bảo trợ Đạo luật Nhân quyền Tân Cương đã được Quốc hội Mỹ thông qua và Tổng thống Trump ký thành luật hồi tháng Sáu, đã nói với Reuters rằng động thái vừa qua của Tòa Bạch Ốc là hành động “đáng lý phải thực hiện từ lâu” và nhiều biện pháp hơn nữa cần phải được thực thi.

“Một thời gian rất dài, các quan chức Trung Quốc đã không bị buộc phải chịu trách nhiệm vì thực hiện những hành động tàn ác cấu thành tội phạm phản nhân loại”, Reuters dẫn lời ông Rubio.

Vào tháng 10/2019, Bộ Ngoại giao Mỹ đã loan báo hạn chế cấp thị thực cho các quan chức ĐCSTQ mà họ cho rằng đó là những người phải chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm nhân quyền tại Tân Cương, nhưng thông báo này không nói rõ có bao gồm tên của ông Trần Toàn Quốc hay không.

Reuters cho biết họ đã liên hệ với Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington để yêu cầu bình luận về động thái mới nhất của chính quyền Trump về vấn đề Tân Cương, nhưng không nhận được phản hồi.

Trước đó, hồi tháng Sáu, Trung Quốc đã đe dọa sẽ trả đũa sau khi Tổng thống Trump ký dự luật nhân quyền Tân Cương thành luật, mở đường cho chính quyền Trump áp đặt chế tài lên các quan chức ĐCSTQ vi phạm nhân quyền.

Xuân Thành

Xem thêm: