Nghiên cứu: Chủ nghĩa khủng bố cánh tả đạt mức cao nhất trong 30 năm
- Lý Ngọc
- •
Theo một báo cáo mới từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) – một tổ chức nghiên cứu phi đảng phái – năm 2025 đã đánh dấu mức cao nhất trong ba thập kỷ qua về số lượng các vụ tấn công và âm mưu khủng bố liên quan đến chủ nghĩa cực đoan cánh tả ở Hoa Kỳ.
Các nhà phân tích Daniel Byman và Riley McCabe của CSIS viết: “Nửa đầu năm 2025 được đánh dấu bằng sự gia tăng các vụ tấn công và âm mưu khủng bố cánh tả tại Hoa Kỳ, tiếp tục xu hướng đáng chú ý trong thập kỷ qua. Xét về mặt tuyệt đối, các vụ việc cánh tả đang trên đà đạt mức cao kỷ lục trong 30 năm qua vào năm 2025.”
Đáng chú ý, năm nay các cuộc tấn công từ phe cực tả đã vượt qua cả phe cực hữu, điều chưa từng xảy ra trong hơn 30 năm. “Hơn nữa, năm 2025 đánh dấu lần đầu tiên sau hơn 30 năm, các cuộc tấn công từ cánh tả vượt trội hơn các cuộc tấn công từ cánh hữu cực đoan”, báo cáo nêu rõ.
“Thật vậy, sự gia tăng các cuộc tấn công từ cánh tả đặc biệt đáng chú ý vì các cuộc tấn công từ những kẻ thủ ác cánh hữu đã giảm mạnh trong năm 2025.”
Bối cảnh chính trị và sắc lệnh của Tổng thống Trump
Báo cáo được công bố trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump, đang giữ nhiệm kỳ thứ hai, đẩy mạnh các nỗ lực chống lại các tổ chức cánh tả. Trong tuần trước, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp tuyên bố coi Antifa là một tổ chức khủng bố trong nước.
Sắc lệnh có đoạn nêu rõ: “Antifa là một tổ chức quân phiệt, vô chính phủ, công khai kêu gọi lật đổ Chính phủ Hoa Kỳ, các cơ quan thực thi pháp luật và hệ thống pháp luật của chúng ta”.
Tổng thống cáo buộc nhóm này: “Sử dụng các biện pháp bất hợp pháp để tổ chức và thực hiện một chiến dịch bạo lực và khủng bố trên toàn quốc nhằm đạt được những mục tiêu này”.
Ông cũng liệt kê các hành vi cụ thể: “Chiến dịch này bao gồm các nỗ lực phối hợp nhằm cản trở việc thực thi luật Liên bang thông qua các cuộc đối đầu có vũ trang với lực lượng thực thi pháp luật, các cuộc bạo loạn có tổ chức, các cuộc tấn công bạo lực vào Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) và các nhân viên thực thi pháp luật khác…”
Ngoài ra, Antifa còn bị cáo buộc: “Tuyển dụng, đào tạo và truyền bá tư tưởng cực đoan cho những người Mỹ trẻ tuổi tham gia vào hoạt động bạo lực và đàn áp chính trị, sau đó sử dụng các biện pháp và cơ chế tinh vi để che giấu danh tính của những người hoạt động, che giấu nguồn tài trợ và hoạt động nhằm mục đích ngăn chặn lực lượng thực thi pháp luật và tuyển dụng thêm thành viên”.
Xu hướng bạo lực cánh tả và cánh hữu qua thời gian
CSIS cho biết sự gia tăng bạo lực cánh tả đã bắt đầu từ năm 2015, khi ông Trump bắt đầu sự nghiệp chính trị với khẩu hiệu “Make America Great Again – Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” và quyết tâm đánh bại đảng Dân chủ sau hai nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Barack Obama. “Phân tích của chúng tôi về xu hướng khủng bố ở Hoa Kỳ cho thấy bạo lực cánh tả thực sự đã gia tăng trong 10 năm qua, đặc biệt là kể từ khi Tổng thống Donald Trump nổi lên trong chính trường vào năm 2016”, báo cáo viết.
Báo cáo cũng nhận định: “Chính trị ngày càng căng thẳng ở Hoa Kỳ và sự mở rộng của phong trào Make America Great Again (MAGA) dường như đã tiếp thêm sức mạnh cho những kẻ cực đoan cánh tả bạo lực.”
Tuy nhiên, CSIS lưu ý rằng tình hình hiện tại vẫn chưa đạt đến mức bạo lực như trong các thập niên 1960–1970:
“Phong trào cánh tả nói chung vẫn chưa quay trở lại thời kỳ đỉnh cao bạo lực của những năm 1960 và 1970, nhưng số vụ khủng bố liên quan đến những kẻ cực đoan cánh tả trong năm nay cho thấy năm 2025 sẽ là năm bạo lực nhất của cánh tả trong hơn ba thập kỷ.”
Sự sụt giảm bất ngờ từ phía cực hữu
Ngược lại, chủ nghĩa cực đoan cánh hữu đang suy giảm đáng kể. Theo CSIS, điều này là điều “đáng kinh ngạc” và chưa có lời giải thích chắc chắn, nhưng có thể liên quan đến việc chính quyền Trump đã tiếp thu và hành động theo các yêu sách chính trị của phe cực hữu.
Báo cáo viết:
“Sự suy giảm này thật đáng kinh ngạc, và những lời giải thích chỉ mang tính suy đoán.”
“Một khả năng là nhiều bất bình truyền thống mà những kẻ cực đoan cánh hữu bạo lực đã từng nêu ra trong quá khứ — phản đối phá thai, thù địch với nhập cư, và nghi ngờ các cơ quan chính phủ, cùng nhiều vấn đề khác — giờ đây đang được Tổng thống Trump và chính quyền của ông tiếp nhận.”
Năm 2025 là một năm đánh dấu sự đảo ngược xu hướng trong chủ nghĩa cực đoan tại Hoa Kỳ, khi bạo lực từ phe cực tả vượt qua cực hữu lần đầu tiên trong hơn 3 thập kỷ. Điều này diễn ra trong bối cảnh nước Mỹ tiếp tục chia rẽ sâu sắc về chính trị và xã hội, với chính quyền Trump có các bước đi quyết liệt nhằm đối phó với các tổ chức bị coi là mối đe dọa từ bên trái chính trị. CSIS cảnh báo rằng xu hướng này cần được theo dõi sát sao vì có thể kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng cho an ninh nội địa và sự ổn định xã hội trong thời gian tới.
