Ngoại trưởng Cameron nói nước Anh có thể công nhận nhà nước Palestine

Hải Đăng
•
Thứ Tư, 31/01/2024

Ngoại trưởng David Cameron tiết lộ rằng Anh Quốc đang cân nhắc xem liệu có chính thức công nhận nhà nước Palestine hay không. Ông Cameron, cũng là cựu Thủ tướng Anh, tin tưởng rằng một động thái như vậy của London sẽ tạo ra “tiến trình không thể đảo ngược” hướng tới hòa bình tại Trung Đông.

Phát biểu tại bữa tiệc chào mừng các nhà ngoại giao Ả Rập tại London hôm thứ Hai (29/1), ông Cameron đã kêu gọi ngừng bắn tại Gaza, thả tự do cho các con tin Israel bị Hamas bắt giữ, và để cho người dân Palestine được trao “tầm nhìn chính trị” hướng tới giải pháp hai nhà nước.

“Chúng ta có trách nhiệm ở đó bởi vì chúng ta nên bắt đầu vạch ra xem một nhà nước Palestine sẽ hình thù như nào; nó sẽ hoạt động ra sao”, ông Cameron nói trong bài phát biểu được nhiều hãng tin Anh Quốc loan báo.

“Khi điều đó xảy ra, chúng tôi cùng với các đồng minh sẽ xem xét vấn đề công nhận một nhà nước Palestine độc lập, bao gồm cả tại Liên Hiệp Quốc. Điều này có thể là một trong những công việc sẽ giúp cho tiến trình này không thể đảo ngược”.

Công nhận địa vị nhà nước của Palestine sẽ là một động thái ngoại giao mang tính cột mốc của Anh Quốc. Chính phủ Anh hồi năm 2011 đã nói rằng họ sẽ công nhận nhà nước Palestine độc lập, nhưng nhà nước đó không có tư cách thành viên đầy đủ tại Liên Hiệp Quốc. Ba năm sau đó, Hạ viện Anh Quốc đã thông qua một khuyến nghị kêu gọi chính phủ Anh phải tuyên bố công nhận nhà nước Palestine độc lập, nhưng ông Cameron khi đó làm thủ tướng đã không thực hiện đề xuất của Quốc hội.

Lập trường chính thức của Anh Quốc, do đại sứ Anh tuyên bố tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hồi tháng 11/2023, là rằng Anh Quốc “sẽ làm việc với các đối tác của chúng tôi hướng tới giải pháp hai nhà nước, dựa trên các đường ranh giới 1967, trong đó Jerusalem là thủ đô chia sẻ chung”.

Thuật ngữ “các đường ranh giới 1967” đề cập tới các tuyến biên giới của Israel mà họ đã vạch ra trước cuộc Chiến tranh Sáu ngày. Nếu quay lại đường ranh giới này, Gaza sẽ mở rộng, trong khi các lực lượng an ninh Israel và những người định cư Israel sẽ phải rút khỏi Bờ Tây, Cao nguyên Golan và Tây Jerusalem.

Đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ý tưởng giải pháp hai nhà nước nêu trên là “viển vông, không có triển vọng thành công“.

Ông Benjamin Netanyahu đầu tháng này nói rằng: “Tôi sẽ không nhượng bộ về quyền kiểm soát an ninh của Israel đối với toàn bộ khu vực phía tây Jordan, và điều đó tương phản với một nhà nước Palestine”. Phía tây của Jordan là bao gồm cả Bờ Tây và Dải Gaza.

Ông Netanyahu đưa ra tuyên bố nêu trên một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tiết lộ rằng ông đã nói chuyện với lãnh đạo Israel về nhiều con đường tiềm năng hướng tới giải pháp hai nhà nước.

Anh Quốc và Liên Hiệp Quốc đã chỉ trích ông Netanyahu từ chối nhượng bộ. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã gọi “sự từ chối quyền có địa vị nhà nước cho người dân Palestine là không thể chấp nhận được”.

Chính quyền Palestine (Palestinian Authority – PA) hiện đang điều hành khu vực Bờ Tây trước nay luôn ủng hộ giải pháp hai nhà nước. Trong khi đó, nhóm Hamas kiểm soát Gaza đã từ chối đề xuất hòa bình này và đòi hỏi một quốc gia mở rộng “từ sông ra biển”, có nghĩa là bao trọn toàn bộ lãnh thổ của nhà nước Israel hiện nay.

Đại sứ Palestine tại Anh Quốc Husam Zomlot đã hoan nghênh tuyên bố của ông Cameron và gọi việc London công nhận nhà nước Palestine là “mang tính lịch sử”.

Ông Husam Zomlot nói với Financial Times hôm thứ Ba (30/1): “Đây là lần đầu tiên một ngoại trưởng Anh Quốc lên tiếng cân nhắc công nhận Nhà nước Palestine trong quan hệ song phương và trong Liên Hiệp Quốc, điều này góp phần vào một giải pháp hòa bình hơn là chỉ một kết quả”.

“Nếu được thực thi, tuyên bố của ông Cameron sẽ loại bỏ quyền phủ quyết của Israel đối với địa vị nhà nước Palestine và sẽ thúc đẩy nỗ lực hướng tới một viễn cảnh hai nhà nước”, ông Zomlot nói thêm.

Hải Đăng (T/h)