The Guardian “sa thải” họa sỹ Steve Bell vì vẽ châm biếm ông Netanyahu

Nhật Tân
•
Thứ Năm, 19/10/2023

Tờ báo The Guardian (Anh quốc) đã chấm dứt mối quan hệ làm việc kéo dài 4 thập kỷ với họa sĩ tranh châm biếm Steve Bell, người cho biết tác phẩm của ông chỉ trích lập trường của Chính phủ Israel về Gaza, cho nên bức biếm họa đã bị từ chối, và ông bị coi là người bài Do Thái (anti-Semitic).

Cartoonist Steve Bell — Họa sĩ tranh châm biếm Steve Bell. (Ảnh chụp màn hình video)

Ông Steve Bell đăng tấm hình vẽ mà The Guardian từ chối sử dụng:

Just to explain. I filed this cartoon around 11am, possibly my earliest ever. Four hours later, on a train to Liverpool I received an ominous phone call from the desk with the strangely cryptic message "pound of flesh"… pic.twitter.com/kSfmfzlmhy
— Steve Bell (@BellBelltoons) October 9, 2023

Người phát ngôn của The Guardian nói với The Telegraph hôm Chủ Nhật: “Quyết định không gia hạn hợp đồng với Steve Bell đã được đưa ra.” Câu chuyện được RT đăng hôm 17/10.

Ông Steve Bell nói rằng bức biếm họa của ông là lấy ý tưởng theo motif của một bức tranh biếm họa của họa sỹ David Levine.

Bức tranh năm 1996 đó mang tên “Vết sẹo của Johnson”. Lyndon Johnson là Tổng thống Mỹ từ năm 1963 đến năm 1969. “Vết sẹo” là hình Việt Nam. Trong bức biếm họa, nó được vẽ trên bụng của ông, ám chỉ chiến tranh Việt Nam là vết sẹo của ông. Trên thực tế, ông Johnson có vết sẹo ở bụng, kết quả của phẫu thuật y tế cắt bỏ túi mật.

Chiến tranh Việt Nam là vết sẹo của cố Tổng thống Mỹ Lyndon Johnson:

Most of us can barely scratch at a knowledge of one let alone both!
It took me ten minutes Googling before I could find David Levine's 1966 'Johnson's Scar' cartoon that I was previously unaware of.
(Some of us are not reading Robert Caro's LBJ biography!) pic.twitter.com/yji8bXyge7
— Lang Rabbie 🇺🇦 Justified & Ancient of Hyperlocal (@langrabbie) October 16, 2023

Còn trong bức biếm họa của ông Steve Bell lần này, có thể thấy cảnh Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tự xăm trên bụng của mình hình dáng Dải Gaza. Hoặc có thể hiểu là ông ta dự định mổ chính mình (nếu hiểu ông ta đang cầm dao mổ), hoặc là đang vẽ lên bụng mình (nếu hiểu đó là bút vẽ).

Trong hình, ông Netanyahu đeo găng tay đấm bốc, và nói: “Này các cư dân Gaza, hãy rời đi ngay.”

Hẳn là ám chỉ vụ việc IDF (Quân đội Israel, tên chính thức là Lực lượng Phòng vệ Israel) đã ra lệnh cho dân chúng Bắc Gaza phải di dời xuống miền Nam, nếu không thì sẽ bị chiến tranh ảnh hưởng trong những ngày sau đó.

Nhưng như được chứng kiến qua thực tiễn, lệnh này đã không được người Palestine ở Gaza thực hiện. Không hẳn là vì họ chống lệnh, mà là có quá nhiều bất cập khiến khó mà có thể 1,1 triệu người Palestine có thể thực hiện chuyến di cư chớp nhoáng này.

Người Palestine tuyệt vọng di tản rồi lại tuyệt vọng quay về nhà

Trong tweet của mình, ông Steve Bell viết: “Xin giải thích. Tôi đưa bức biếm họa này [cho tờ The Guardian] vào 11h sáng, có lẽ là lần gửi tranh sớm nhất. Và 4h sau đó, khi tôi đi trên tàu tới Liverpool, thì nhận được cú điện thoại từ bàn làm việc với thông điệp khó hiểu: “một cân thịt”…”

Hẳn đó là ám chỉ đến Shylock, nhân vật phản diện người Do Thái trong vở kịch “Người buôn thành Venice” của Shakespeare, người đã đòi một cân thịt từ đối thủ người tin Kitô của mình nếu anh ta không trả được nợ.

Ông Steve Bell cho biết sự so sánh “cân thịt” này không có ý nghĩa gì với ông ấy. Vì ông là vẽ theo motif của bức biếm họa 1966 của David Levine.

Ông đã ghi dòng chữ chú thích “phỏng theo David Levine” ngay trong bức biếm họa của mình.

Ông Steve Bell trước đây đã bị buộc là kẻ bài Do Thái (anti-Semitism) do một bức biếm họa khác mà ông vẽ năm 2020, trong đó lãnh đạo Đảng Lao động Keir Starmer được cho là đang ôm cái đầu bị chặt của người tiền nhiệm Jeremy Corbyn trên một chiếc đĩa.

Bức biếm họa đó được hiểu là bình luận về việc Corbyn thoái rút khỏi đảng vì ông từ chối chấp nhận các cáo buộc ông là phần tử bài Do Thái.

Bức biếm họa đó là lấy theo motif một câu chuyện trong Thánh Kinh về Salome, người đã yêu cầu có được cái đầu của John the Baptist sau khi cha cô là Vua Herod II nói sẽ cho cô bất cứ thứ gì mà cô muốn.

Vụ việc Steve Bell bị sa thải xảy ra vào thời điểm chính trị căng thẳng những ngày này, khi Chính phủ Anh hoàn toàn ủng hộ Israel trong chiến tranh Israel-Hamas đang diễn ra.

Quân đội IDF của ông Netanyahu đã dội bom đạn xuống Dải Gaza suốt từ 8/10, trong khi phong tỏa nơi đây. Phía Gaza báo cáo 3.000 người Palestine của Gaza đã chết. Hành động của Israel được hiểu là sự trả thù cho cái chết của 1.400 người Israel, do Hamas đột ngột tấn công Israel hôm 7/10 gây ra.