Ukraine có tiềm năng tung ra một đòn mạnh chọc thủng phòng tuyến của Nga, trong bối cảnh quan hệ lợi ích đan xen của các thế lực, thủ lĩnh Wagner nhìn thấy “Chỉ có chiến tranh thực sự, chứ không phải đàm phán” sẽ là lời giải. Khi đó Nga có thể sẽ phải quyết chiến, mặc dù về cơ bản, Nga đã đạt được những gì mình cần trong “chiến dịch quân sự đặc biệt”.

230416 prigozhin 01
Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh Wagner, đàm phán kết thúc chiến tranh hay sẽ quyết chiến một trận ăn thua? (Ảnh chụp màn hình video)

Thứ Sáu 14/4, thủ lãnh tập đoàn quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin cho đăng một tiểu luận của ông, nhìn nhận về chiến tranh Ukraine. Bài viết kết thúc với lời hẹn gặp lại ở chiến trường —“Hẹn gặp lại ở Bakhmut!”— đã được không ít báo chí phương Tây trích dẫn và truyền tải theo cách mà truyền thông phương Tây vẫn làm, và trong quá trình đó, như ISW chỉ ra, đã đánh mất rất nhiều ý tứ trong bài luận do văn phong quá đặc thù của Prigozhin.

Bài viết mở đầu bằng phân tích tại sao Bakhmut lại trở thành một chiến trường dai dẳng một cách kỳ lạ, theo lý giải của ông Prigozhin, rồi tiếp đó là những quan hệ đan xen phức tạp liên quan, như “nhà nước ngầm” (deep state) ở Nga, như quan hệ giữa Hoa Kỳ hay Anglo-Saxon (cách ông gọi nhóm hiếu chiến ở Châu Âu), với những gì diễn ra ở Ukraine.

Cuối cùng ông cho rằng tất cả tốt nhất nên sẽ giải quyết bằng chiến tranh chân thật và tàn bạo như nó phải có, và kết quả sẽ chính là lời giải.

Nhân tiện, ông Prigozhin cho rằng vụ lùm xùm rỏ rỉ bí mật quân sự những ngày qua, kỳ thực không ảnh hưởng đến bức tranh lớn về phương diện quân sự.

Bakhmut

Trái với truyền thông phương Tây đưa tin, ông Prigozhin cho rằng chiến đấu dai dẳng ở Bakhmut là có lợi cho Nga.

Nga đã chiếm ổn một dải lãnh thổ gồm nhiều vị trí chiến lược, và Bakhmut trở thành nơi mà ông miêu tả: “Một cái phễu hút và hủy các đơn vị tốt nhất của quân Ukraine.”

Ông cho rằng Tổng thống Zelensky đã sập bẫy của ông: “Bắt đầu từ ngày 20/12, khi tôi thách thức cậu ta… thì cậu ta đã hành xử như một đứa trẻ và đụng vào Bakhmut.”

Ông còn hài hước miêu tả tiếp: “Giao lưu thân mật giữa hai chúng tôi đã diễn ra 4 tháng rồi. Cả hai chúng tôi đều thích, nhưng vẫn chưa đạt được cực khoái.”

Cách điều binh của Ukraine ở “biểu tượng thiêng liêng Bakhmut” dưới con mắt của ông Prigozhin là thế này: “Vào buổi sáng nơi thiêng liêng ấy của họ bị lung lay. Vào buổi tối thì họ quyết định rút lui. Và sáng hôm sau, hàng ngàn binh lính lại được tung vào. Và cứ tiếp tục lặp lại như thế.”

Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi đáng kể. Ông Prigozhin cho rằng Ukraine đã tập trung được 200.000 chiến binh, vũ trang và đạn dược đầy đủ, cũng như đã được huấn luyện cũng đủ khoảng 3 tháng phối hợp rồi. Cả các thiết bị như xe quân sự cũng đủ. Đã sẵn sàng cho cuộc chiến theo các phương án khác nhau.

Nhưng từ những thông báo đầu tiên 20/12, rồi 1/1, rồi cuối tháng 1, rồi 24/2, rồi tháng 3 và 5/4, rồi giờ là dự kiến 15/4, Ukraine đã liên tục trì hoãn nhiều lần. Điều đó đang làm cùn dần ý chí của binh sỹ Ukraine, theo Prigozhin.

Các quan hệ lợi ích đan xen

Hoa Kỳ và nhóm Anglo-Saxon từ lâu vẫn muốn làm suy yếu và xâu xé Liên Xô, và bây giờ là Nga. Tình hình hiện nay là một cơ hội tốt cho họ, và họ muốn lợi dụng cơ hội này.

Ông Prigozhin nói “nhà nước ngầm” là nói về những phần tử tinh hoa, có những mối quan hệ lợi ích và chương trình riêng của mình ở Liên bang Nga. Họ có các nhìn nhận khác nhau về chiến dịch quân sự của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tình hình quan liêu và phức tạp.

Theo đánh giá của ông Prigozhin, chiến dịch quân sự đặc biệt của Tổng thống Putin đến thời điểm này có thể được coi là thành công. Các mục tiêu cơ bản đều đạt được rồi: Một dải lãnh thổ như một hành lang trên bộ từ Nga dẫn tới Crimea, cộng với biển Azov, và quyền kiểm soát phần lớn biển Đen.

Đặc biệt, như ông Prigozhin chỉ ra, một lượng lớn đàn ông Ukraine đã bị đánh chết hoặc đã bị đánh chạy khỏi quốc gia này.

Điều Nga cần không phải là chiến đấu tranh giành thêm nữa, mà là củng cố những gì đã chiếm được, theo ông Prigozhin.

Cho nên, nếu không có nhân tố khác thì Nga có thể tìm cách kết thúc chiến tranh và bước sang giai đoạn đàm phán. Theo ông, đàm phán ngừng chiến là thích hợp vào thời điểm này.

Những nhân tố khác

Trước cuộc chiến, Nga coi Ukraine như một phần lãnh thổ tách ra từ Liên Xô, như một số các phần khác, không có gì đặc biệt.

Nhưng chiến tranh 1 năm qua đã triệt để biến Ukraine thành một “quốc gia theo chủ nghĩa dân tộc” và họ căm thù Nga.

Những người trong chính quyền của Ukraine đang hưởng lợi tài chính từ cuộc chiến, trong khi Châu Âu bắt đầu cảm thấy gánh nặng của cuộc chiến này.

Một phương diện khác, Hoa Kỳ và nhóm Anglo-Saxon có thể lựa chọn phương án kéo dài cuộc chiến, đồng thời tìm cách lợi dụng nhà nước ngầm trong Nga để phân hóa Nga.

Theo ông Prigozhin, đó là lựa chọn tốt hơn để tiêu diệt Nga.

Do đặc điểm địa lý rộng, địa hình phức tạp, và thời tiết giá lạnh, Nga là quốc gia không thể dễ dàng bị đánh chiếm. Ông Prigozhin có dẫn các trải nghiệm lịch sử.

Ông viết: “Nếu Nga chạm đáy, thì họ sẽ bị đẩy ra khỏi đó”. Prigozhin cho rằng nếu đánh Nga thua đau, thì sẽ kích phát tinh thần dân tộc của Nga, và giúp Nga giải quyết nạn quan liêu của nhóm nhà nước ngầm.

Nhưng kéo dài cuộc chiến lại bất lợi cho Ukraine.

Tóm lại

Sau nhiều phân tích từ các góc độ khác nhau, Prigozhin viết:

“Nga không thể chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào. Chỉ có một cuộc chiến công bằng. Và nếu chúng ta kết thúc trận chiến này trong tình trạng bị vùi dập, thì không có gì phải lo lắng. Các khu vực kiên cố của Nga khiến nó không thể thâm nhập vào chiều sâu của nó. Và người dân Nga chưa bao giờ và sẽ không bao giờ gục ngã. Do đó: Chỉ có Chiến đấu Công bằng! Và bắt đầu càng sớm thì càng tốt!”

“Tôi tóm tắt. Người Ukraine đã sẵn sàng tấn công. Chúng tôi đã sẵn sàng để đẩy lùi cú đánh. Kịch bản tốt nhất để hàn gắn nước Nga để nước này tập hợp lại với nhau và trở thành Nhà nước mạnh nhất là cuộc tấn công của Lực lượng vũ trang Ukraine, trong đó sẽ không có sự phân phát và đàm phán nào.”

“Cuối cùng thì Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ bị đánh bại trong một cuộc chiến công bằng, hoặc Nga sẽ liếm vết thương, tái thiết sức mạnh và xé nát các đối thủ của mình một lần nữa trong một cuộc chiến công bằng? Do đó, tôi tin rằng lựa chọn thỏa thuận là không thể đối với tương lai của Nga.”

“Hẹn gặp lại tại Bakhmut!”

Video về bài tiểu luận của Yevgeny Prigozhin:

Nhật Tân