Tổng thống Joe Biden mới đây đã thuyết trình kế hoạch kinh tế của ông được gọi là ‘Bidenomics’ tại tiểu bang Chicago. Qua bài trình bày này, ông Biden cố gắng thuyết phục người Mỹ rằng chiến lược kinh tế của ông sẽ tạo ra việc làm và đầu tư kỷ lục bất chấp làn sóng bất mãn với cách ông điều hành kinh tế đang ngày càng lan rộng.

Ông Biden nói rằng kế hoạch kinh tế ‘Bidenomics’ sẽ đưa nước Mỹ thoát khỏi lý thuyết kinh tế “từ trên xuống” (trickle-down) vốn cho rằng những người nghèo nhất trong xã hội sẽ dần dần được hưởng lợi ích khi tài sản của những người giàu nhất tăng lên.

Ông Biden đã từng nhiều lần nói rằng tầm nhìn của ông sẽ tái thiết nền kinh tế Mỹ từ dưới đáy lên và từ giữa ra chứ không phải từ trên xuống thông qua việc tập trung vào tầng lớp trung lưu.

Tầm nhìn này là sự tách rời cơ bản khỏi lý thuyết kinh tế ‘từ trên xuống’ mà đã làm thất bại tầng lớp trung lưu của Mỹ trong nhiều thấp kỷ qua”, ông Biden nói trong bài phát biểu tại Chicago.

Tôi đã bước vào nhiệm sở với quyết tâm thay đổi định hướng kinh tế của đất nước này, chuyển dịch từ học thuyết kinh tế từ trên xuống. Bidenomics chỉ là một cách nói khác của, ‘Khôi phục Giấc mơ Mỹ’, bởi vì trước đây nó đã hiệu quả”, ông Biden nói thêm.

Ông Biden tuyên bố kế hoạch kinh tế của ông đã đem lại kết quả cho người dân Mỹ rồi. Ông dẫn chứng về các chiến thắng lập pháp khi ký thông qua được các bộ luật giúp tạo ra 13 triệu việc làm mới, trong đó có 800.000 việc làm sản xuất, và 490 tỷ USD tiền đầu tư từ khối tư nhân.

Người tiền nhiệm của tôi đã thể hiện bước lặp lại mới nhất của một lý thuyết thất bại: giảm thuế cho người giàu”, ông Biden nói về chính sách giảm thuế của cựu Tổng thống Donald Trump. Ông lưu ý thêm rằng chính sách giảm thuế đó đã khiến ngân sách liên bang Mỹ thất thu khoảng 2 nghìn tỷ USD.

Bidenomics trái ngược với Reaganomics

Trong bài phát biểu tại Chicago, ông Biden giải thích cách ông áp thuật ngữ mới “Bidenomics” cho thông điệp kinh tế của ông trong chiến dịch tranh cử năm 2024.

Ông Biden nói ông không biết thuật ngữ này nhưng các nhà báo đã dùng từ “Bidenomics” này để nói về kế hoạch kinh tế của ông.

Tôi không sáng tạo ra thuật ngữ đó. Tôi thực sự không nghĩ ra nó. Bây giờ tôi mới dùng từ này, nhưng họ [các nhà báo] là những người sử dụng từ này đầu tiên”, ông Biden nói.

Nhà Trắng sau đó đã bắt đầu sử dụng từ “Bidenomics” để tái nhận diện kế hoạch kinh tế của ông Biden cho cuộc bầu cử năm 2024 và để phân biệt với kế hoạch kinh tế của cựu Tổng thống Reagan, được gọi là “Reaganomics”.

Các đối thủ chính trị của ông Reagan đã gắn nhãn “Reaganomics” là học thuyết kinh tế “từ trên xuống”. Kế hoạch kinh tế này đã tạo nên sự bùng nổ kinh tế Mỹ chưa từng có tiền lệ vào những năm 1980, từ đó đã giúp ông Reagan có được tỷ lệ tín nhiệm 63% vào cuối nhiệm kỳ.

Chính sách kinh tế của ông Reagan tập trung vào giảm thuế cho các công ty và người giàu để khuyến khích đầu tư và đem lại lợi ích cho toàn xã hội. Những ý tưởng kinh tế của ông Reagan là khác biệt rõ rệt so với những ý tưởng kinh tế của các tổng thống Lyndon B. Johnson và Richard Nixon, cả hai đều tìm cách mở rộng vai trò của chính phủ trong nền kinh tế. Mục tiêu của ông Reagan là gia tăng hoạt động kinh tế thông qua việc giảm phụ thuộc vào chính phủ.

Ông Biden tuyên bố rằng vì kế hoạch kinh tế “từ trên xuống”, nên tất cả việc làm tốt lương cao ở Mỹ đã bị chuyển ra nước ngoài.

Chính sách thuế của chúng ta khuyến khích [các doanh nghiệp] ra nước ngoài để kiếm tiền”, ông Biden nói.

Thưa quý vị, hãy để tôi nói điều này rõ ràng nhất mà tôi có thể: Cách tiếp cận ‘từ trên xuống’ đã làm thất bại tầng lớp trung lưu. Nó đã làm thất bại nước Mỹ. Nó đã làm bùng nổ thâm hụt ngân sách. Nó đã làm gia tăng bất bình đẳng. Và nó đã làm suy yếu cơ sở hạ tầng của chúng ta. Nó đã tước bỏ phẩm giá, niềm tự hào và hy vọng của hết cộng đồng này đến cộng đồng khác”, ông Biden nhấn mạnh.

Cựu Tổng thống Donald Trump, người áp dụng cách tiếp cận kinh tế giống ông Reagan, đã nhanh chóng phản ứng với tuyên bố của ông Biden. Ông Trump phát đi tuyên bố hôm 28/6 chỉ trích các chính sách kinh tế của người kế nhiệm.

Ông Trump cho hay: “Biden và Quốc hội Dân chủ Cực đoan đã đơn thương độc mã tạo ra mức lạm phát cao nhất trong nhiều thập kỷ qua. Họ đã chi tiêu hàng nghìn tỷ USD và đã theo đuổi trò cười xã hội chủ nghĩa được biết rộng rãi là Green New Deal (Thỏa thuận Mới Xanh). Bây giờ mức lạm phát và tỷ lệ lãi suất cao mà Biden gây ra đã đang dẫn đến Cuộc khủng hoảng Ngân hàng Biden, một thảm họa mang tính lịch sử”.