Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đề xuất Thụy Điển gia nhập NATO lên Quốc hội
- Nhật Tân
- •
Hôm Thứ Hai (23/10), Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã đệ trình dự luật tán đồng Thụy Điển gia nhập NATO, kết thúc việc chặn nhiều tháng qua. Chỉ vài giờ sau đó, Mỹ nói họ đồng ý chuyển giao lô máy bay chiến đấu F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Việc Thổ Nhĩ Kỳ làm căng, chặn không cho Thụy Điển gia nhập NATO là đã diễn ra từ lâu, suốt từ năm ngoái. Theo luật của liên minh quân sự NATO, thì một thành viên mới gia nhập cần phải được sự đồng ý của tất cả các thành viên hiện thời của liên minh — 31 thành viên tất cả.
Hồi tháng 7, khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh tại Vilnius, Litva, Thổ Nhĩ Kỳ đã đánh tiếng rằng họ cần đạt được thỏa thuận mua vũ khí của Mỹ, trong đó có F-16. Thương vụ này được thương thảo từ tận năm 2019, với dự định ban đầu là dùng 20 tỷ USD mua máy bay F-35. Tuy nhiên Mỹ đã từ chối vì Thổ Nhĩ Kỳ lúc đó vừa mua hệ thống phòng không S-400 của Nga. Thương vụ sau đó đổi thành F-16 cùng một số bộ công cụ hiện đại hóa quân sự.
- Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan yêu cầu F-16 khi NATO muốn mở rộng — Cuối tháng trước, Thổ Nhĩ Kỳ đã lên tiếng về vấn đề Thụy Điển gia nhập NATO một lần nữa, và ông Erdogan nói: “Nếu họ giữ lời hứa, thì Quốc hội của chúng tôi cũng sẽ giữ lời hứa của mình.”
Trên bề mặt, Thổ Nhĩ Kỳ từ chối cho Thụy Điển gia nhập là vì vấn đề nhóm PKK hoạt động ở Thụy Điển cần phải được trấn áp. Nhóm này tiến hành các hoạt động như đốt kinh Koran, hay đốt cờ Thổ Nhĩ Kỳ ở Thụy Điển.
“Nghị định thư về việc Thụy Điển gia nhập NATO đã được Tổng thống Recep Tayyip Erdogan ký vào ngày 23/10/2023 và được chuyển tới Đại Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ,” Tổng thống Erdogan thông báo trên X (Twitter) mà không giải thích thêm.
Theo Al Jazeera báo cáo, chỉ vài giờ sau đó Mỹ thông báo họ bật đèn xanh cho thương vụ chuyển giao máy bay chiến đấu F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Thông thường trong các thông báo chính thức NATO nói rằng đây là để tăng cường sức mạnh của đồng minh và để tăng cường tình đoàn kết của NATO. Đôi khi các thông điệp của NATO cũng nói thêm rằng để cho Nga thấy rằng Nga càng hung hăng thì NATO càng đoàn kết.
Hiện nay, Thổ Nhĩ Kỳ được xem là thành viên có quân đội đứng thứ 2 trong NATO.
Xung đột Israel-Hamas đã dẫn khởi nhiều cuộc biểu tình lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ, và chính quyền Erdogan cũng lên tiếng phản đối việc Israel công hãm Gaza.
Xem thêm
Từ khóa Thổ Nhĩ Kỳ Thụy Điển NATO Dòng sự kiện Thụy Điển gia nhập NATO Recep Erdogan
