Tranh biện Phó tướng Mike Pence vs. Kamala Harris: Trọng tâm sẽ về Trung Quốc?

Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence và Thượng Nghị sĩ Kamala Harris sẽ ngồi cách nhau khoảng 12 feet (3,7 mét) thay vì 7 feet theo kế hoạch ban đầu, ngoài ra còn được ngăn cách bằng tấm kính khi hai bên đối mặt nhau vào tối thứ Tư (7/9 giờ Mỹ) cho cuộc tranh biện phó Tổng thống duy nhất ở Salt Lake City, bang Utah.

Các biện pháp phòng ngừa virus corona sẽ được triển khai nghiêm ngặt hơn so với cuộc tranh biện Tổng thống tuần trước giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Theo giới quan sát, cuộc tranh luận phó tướng dự kiến ​​cũng sẽ rất gay gắt và có thể sẽ tác động lớn đến cuộc bầu cử.

Ông John Hudak, một thành viên cao cấp tại Viện nghiên cứu Brookings ở Washington, đã viết hôm 5/10 rằng cuộc tranh biện này sẽ là “sự kiện quan trọng nhất kể từ khi các cuộc tranh luận Phó tướng bắt đầu từ 40 năm trước” bởi đại dịch COVID-19 có thể khiến một phó Tổng thống lên chức Tổng thống chỉ trong tích tắc.

Ông Patrick Cronin, Chủ tịch về An ninh châu Á – Thái Bình Dương tại Viện nghiên cứu Hudson ở Washington, cho biết sự kiện này có thể mang lại cơ hội duy nhất để nghe quan điểm của các ứng viên về các chủ đề quan trọng, theo Nikkei.

“Cả Pence và Harris đều cần phải xuất hiện dưới tư cách Tổng thống để trấn an cử tri và thế giới rằng họ sẽ sẵn sàng tiếp quản nếu cần thiết,” ông Cronin nhận định, và nói rằng do vậy, việc cẩn thận lắng nghe câu trả lời của họ cho các câu hỏi về nhiều vấn đề đối nội và đối ngoại là rất cần thiết.

“Bà Kamala Harris có cơ hội tuyệt vời để chứng tỏ về sự thông minh và cứng rắn của mình…. còn ông Mike Pence có cơ hội để thể hiện một số sắc thái và lòng trắc ẩn … tính nhân văn và sự khiêm tốn.”

Ông Pence được coi là một trong những người có quan điểm “diều hâu” đối với Trung Quốc trong chính quyền Tổng thống Trump. Tháng 10 năm 2018, ông đã có bài phát biểu cứng rắn chỉ trích chế độ Bắc Kinh tại Viện Hudson. “Đảng Cộng sản Trung Quốc đã sử dụng một loạt các chính sách không phù hợp với thương mại tự do và công bằng, bao gồm thuế quan, hạn ngạch, thao túng tiền tệ, cưỡng bức chuyển giao công nghệ, trộm cắp tài sản trí tuệ và trợ cấp công nghiệp,” ông nói, cáo buộc ĐCSTQ bành trướng ra toàn cầu và gây thiệt hại đặc biệt cho Hoa Kỳ. 

Quan điểm chống ĐCSTQ của ông Mike Pence đã được Ngoại trưởng Mike Pompeo kế thừa.

>> Phó Tổng thống Mike Pence nói về Trung Quốc

Ông Cronin dự đoán ông Pence sẽ sử dụng các quan điểm của chính quyền hiện tại về Trung Quốc và cố gắng mô tả cặp Biden – Harris là quá mềm yếu, nhưng bà Harris có thể đối phó bằng cách cho thấy chiến lược tốt nhất của Hoa Kỳ là chiến lược có mục tiêu rõ ràng và có thể đạt được, là chiến lược tập hợp thay vì phân tán các đồng minh, tránh những cực đoan có thể xảy ra chiến tranh.

Edward Alden, thành viên cấp cao tại Hội đồng tư vấn về Quan hệ Đối ngoại có trụ sở tại New York, kỳ vọng hai ứng cử viên sẽ vẽ nên những bức tranh khác nhau về mối quan hệ trong tương lai với Trung Quốc.

“Ông Pence sẽ [có thể] lập luận rằng nhờ chủ nghĩa đơn phương mạnh mẽ của chính quyền Tổng thống Trump mà thế giới mới thức tỉnh trước ‘mối đe dọa từ Trung Quốc’, chẳng hạn như việc nhiều đồng minh ngày càng sẵn sàng theo sát sự dẫn dắt của Mỹ trong vấn đề Huawei và công nghệ,” ông Alden nói. 

“Còn bà Harris có thể sẽ lập luận rằng chính quyền [đương nhiệm] đã tự bắn vào chân mình bằng cách tiến hành các cuộc chiến thương mại với châu Âu, Nhật Bản, Canada, Mexico và những nước khác thay vì tập trung vào Trung Quốc.”

Ông Alden cho rằng bà Harris sẽ nhấn mạnh thâm hụt thương mại đang ngày càng gia tăng của Hoa Kỳ và mô tả nó là điều tồi tệ nhất kể từ giữa những năm 2000.

“Trên bình diện quốc tế, tôi nghĩ Bắc Kinh sẽ là bên quan tâm nhất,” ông Alden nói. “Câu hỏi lớn ở đây là chính quyền ông Biden sẽ tạo ra sự khác biệt như thế nào đối với quan hệ Mỹ – Trung. Tôi thực sự nghĩ rằng sự khác biệt sẽ không lớn lắm, bởi việc đối đầu với Trung Quốc trên nhiều bình diện khác nhau đang ngày càng được lưỡng đảng ủng hộ mạnh mẽ.” Tuy vậy, ông Alden cũng cho rằng chính quyền ông Biden sẽ dễ dự đoán hơn dưới thời ông Trump.

Bà Bonnie Glaser, cố vấn cấp cao về châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington, cho biết Trung Quốc sẽ là vấn đề trọng tâm nếu các câu hỏi về chính sách đối ngoại được đặt ra, và bà Harris đang tìm cách đưa ra những khác biệt so với cách tiếp cận đối đầu của chính quyền TT Trump để chứng minh rằng chiến lược của họ hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, bà Glaser nói, “Tôi hy vọng rằng các vấn đề trong nước sẽ chiếm ưu thế trong cuộc tranh luận Phó Tổng thống. Chắc chắn sẽ có cuộc thảo luận về COVID.”

Các cuộc tranh luận phó Tổng thống Mỹ trong quá khứ thường tương đối vụn vặt và thu hút lượng khán giả ít hơn nhiều so với các cuộc tranh biện Tổng thống.

Theo Nielsen, cuộc tranh luận năm 2016 giữa ông Pence và người đồng hành của bà Hillary Clinton lúc bấy giờ – Thượng nghị sĩ Tim Kaine, chỉ có 37 triệu người xem. Trong khi đó, cuộc tranh luận vào tuần trước giữa ông Trump và ông Biden đã thu hút khoảng 73,1 triệu người theo dõi.

Cuộc tranh biện Phó Tổng thống sẽ diễn ra trong 90 phút từ 9pm đến 10:30pm ngày thứ Tư (7/10) giờ địa phương, tức từ 8h sáng ngày thứ Năm (8/10) giờ Việt Nam. 

Bà Susan Page, trưởng văn phòng Washington của tờ USA Today sẽ là người điều hành cuộc tranh luận này.

Hai cuộc tranh biện Tổng thống còn lại dự kiến ​​sẽ diễn ra vào ngày 15/10 tại Miami, Florida và ngày 22/10 tại Nashville, Tennessee. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa chắc chắn liệu hai cuộc tranh biện có tiếp tục như kế hoạch hay không khi ông Trump vẫn đang phục hồi sau khi nhiễm COVID-19. Hôm 6/10, ông Trump đã tweet rằng đang rất mong đợi cuộc tranh luận vào ngày 15/10 với ông Biden.

Xuân Lan (theo Nikkei)

Xem thêm: