Dân biểu Mary Miller, một đảng viên Cộng hòa ở bang Illinois, hôm Chủ nhật đã chỉ trích Tổng thống Joe Biden vì đã phải sơ tán “bốn đại sứ quán” kể từ khi ông nhậm chức.

“Joe Biden đã phải sơ tán tới BỐN đại sứ quán trong vòng chưa đầy 3 năm. Giới truyền thông cho biết Biden & Blinken là những “chuyên gia” và “những người trưởng thành đã trở lại phụ trách.” Thế giới đã CHÌM TRONG KHÓI LỬA kể từ thảm họa của họ ở Afghanistan. Hãy cầu nguyện cho đất nước của chúng ta và 16.000 người Mỹ mà Biden đã bỏ lại ở Sudan,” bà Miller viết trên Twitter hôm Chủ nhật.

Chính quyền Biden đã quyết định đình chỉ hoạt động tại đại sứ quán của họ ở Sudan vào thứ Bảy trong bối cảnh cuộc xung đột đang diễn ra ở Sudan.

Cuộc xung đột đã nổ ra giữa hai lực lượng quân sự, gồm một lực lượng do Tướng Abdel Fattah al-Burhan lãnh đạo, và lực lượng còn lại do cấp phó cũ của ông, Tướng Mohamed Hamdan Dagalo, lãnh đạo của một nhóm bán quân sự có tên Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF) chỉ huy. 

Tranh chấp xoay quanh đề xuất chuyển sang một chính phủ do dân sự lãnh đạo và cách thức RSF sẽ hội nhập vào quân đội quốc gia. RSF muốn trì hoãn việc sáp nhập trong 10 năm, nhưng quân đội cho biết nó sẽ diễn ra sau 2 năm.

Sudan đã được kiểm soát bởi các tướng lĩnh kể từ khi cả hai phe quân sự tham gia vào nỗ lực chung nhằm lật đổ Tổng thống Omar Hassan al-Bashir vào năm 2019.

Ngoài Sudan, Mỹ đã đình chỉ hoạt động của đại sứ quán tại Afghanistan sau khi rút quân vào tháng 8/2021 và tại Ukraine khi Nga xâm lược quốc gia Đông Âu này vào tháng 2 năm ngoái. Tuy nhiên, đại sứ quán tại Ukraine đã mở cửa trở lại vào tháng 5 vừa qua. Hoa Kỳ cũng đã đình chỉ các hoạt động tại Belarus do “các vấn đề an ninh và an toàn bắt nguồn từ cuộc tấn công vô cớ và phi lý.” Tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, là đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách Quản lý John Bass cho biết hôm thứ Bảy rằng tạm thời đóng cửa đại sứ quán ở Sudan là “lựa chọn thực sự khả thi duy nhất đối với chúng tôi trong trường hợp này”, theo CNN.

Khoảng 100 lính Mỹ trên ba trực thăng MH-47 đã sơ tán đại sứ quán Mỹ ở Sudan bằng cách vận chuyển toàn bộ khoảng 70 nhân viên Mỹ còn lại từ một bãi đáp ở Khartoum và chuyển họ đến một địa điểm không được tiết lộ ở Ethiopia, theo hãng tin AP.

Theo các quan chức Mỹ, hàng ngàn người Mỹ vẫn mắc kẹt ở Sudan vì quá nguy hiểm để tiến hành một cuộc sơ tán quy mô lớn hơn. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Antony Blinken nói rằng Hoa Kỳ sẽ giúp người Mỹ ở Sudan lập kế hoạch an toàn cho chính họ, Reuters đưa tin.

Bộ Ngoại giao không nắm số lượng chính thức của công dân Hoa Kỳ ở nước ngoài, nhưng nó thừa nhận rằng ước tính khoảng 16.000 người Mỹ có thể đang ở Sudan, theo CBS News.

Đồng tình với nhận xét của dân biểu Miller hôm thứ Bảy, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa bang Nam Carolina, nói với người dẫn chương trình State of the Union Dana Bash của CNN rằng trong khi ông đánh giá cao những nỗ lực sơ tán đại sứ quán Mỹ, ông “lo lắng” về những người Mỹ vẫn đang ở đó trong khi xung đột nội bộ leo thang ở Sudan.

“Ta có hàng ngàn người đang ở giữa một cuộc nội chiến,” ông Graham nói khi được hỏi ông nghĩ gì về việc TT Biden xử lý tình huống. “Và có phải chúng ta đã muộn khi bảo họ rời đi không?”

Tuy nhiên, Christopher Maier, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách các Chiến dịch Đặc biệt và Xung đột cường độ thấp, cho biết hôm Chủ nhật rằng sẽ có các bước để giúp đỡ những người Mỹ muốn rời khỏi Sudan.

“Trong những ngày tới, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Bộ Ngoại giao để giúp đỡ những công dân Mỹ muốn rời khỏi Sudan,” ông nói. “Một trong những cách đó là có khả năng làm cho các tuyến đường bộ ra khỏi Sudan trở nên khả thi hơn. Vì vậy, DOD [Bộ Quốc phòng] hiện đang xem xét các hành động có thể bao gồm việc sử dụng khả năng tình báo, giám sát và trinh sát để có thể quan sát các tuyến đường và phát hiện các mối đe dọa.”

Lê Vy (theo Newsweek)