TT Putin đồng ý cho lãnh đạo Belarus vay 1,5 tỷ USD

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Hai (14/9) đã đồng ý ban ơn cho lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko khoản vay 1,5 tỷ USD. Ông Lukashenko đã bay sang Nga cầu viện giúp đỡ sau khi phải đối mặt với phong trào biểu tình nhiều tuần liên tiếp đòi ông từ chức.

Embed from Getty Images

Theo Reuters, một ngày sau khi có hơn 100.000 người biểu tình tại các đường phố thủ đô Minsk, gọi ông Lukashenko là con chuột nhắt, Tổng thống Belarus đã bay sang Nga gặp người đồng cấp Putin tại khu nghỉ dưỡng Sochi bên bờ Biển Đen. Tại đây, ông Lukashenko đã kêu gọi sự giúp đỡ của ông chủ Điện Kremlin để có thể tiếp tục duy trì quyền lực mà ông đã nắm giữ 26 năm qua tại quốc gia từng thuộc Liên Xô cũ.

“Trước hết, tôi muốn cảm ơn ông… về mặt cá nhân cảm ơn ông và tất cả người Nga, tất cả mọi người mà tôi sẽ không nêu tên, đã tham gia ủng hộ chúng tôi trong suốt thời gian hậu bầu cử này”, ông Lukashenko nói.

Tổng thống Belarus cũng cho biết ông “rất biết ơn” sự ủng hộ của Moscow và nói thêm rằng ông đã học được “bài học rất nghiêm trọng” từ những sự kiện gần đây.

Tổng thống Putin đã ủng hộ những kế hoạch ông Lukashenko trước đó thông báo về cải cách hiến pháp, động thái mà phe đối lập tại Belarus phản đối và cho đó là chiêu bài để ông Lukashenko tiếp tục duy trì quyền lực sau một cuộc bầu cử tổng thống ngày 9/8 đầy tranh cãi.

Tuy nhiên, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga sẽ rút các sĩ quan lực lượng thực thi pháp luật và vệ binh quốc gia mà tháng trước ông Putin đã cho triển khai ở gần biên giới Belarus, sẵn sàng can thiệp vào Minsk trong trường hợp các cuộc biểu tình chống chính quyền vượt ra ngoài tầm quyền soát của ông Lukashenko.

Động thái rút quân nêu trên cho thấy mong muốn của Moscow là tập trung vào hỗ trợ tài chính, không phải vũ lực và có thể họ cũng tin rằng hành động trấn áp bạo lực của lực lượng an ninh của chính quyền Lukashenko đã đủ hiệu quả để đảm bảo ông ta vẫn giữ được quyền lực trong nhà nước từng thuộc Liên Xô.

“Chúng tôi muốn chính người Belarus, không với sự thúc đẩy và gây áp lực từ bên ngoài, hãy thu xếp tình hình hiện nay bằng biện pháp bình tĩnh và thông qua đối thoại và tìm một giải pháp chung”, Reuters dẫn lời ông Putin.

Tuy nhiên, ông chủ Điện Kremlin cũng nói rằng hợp tác quốc phòng giữa Moscow và Minsk vẫn tiếp tục. Nhiều giờ trước đó, các cơ quan truyền thông Nga loan báo rằng Moscow đang điều động lính dù tham gia các cuộc tập trận chung với quân đội Belarus.

Từ sau cuộc bầu cử hôm 9/8 mà phe đối lập cáo buộc ông Lukashenko đã gian lận bầu cử để thắng ứng viên Sviatlana Tsikhanouskaya, hàng nghìn người dân đã bị bắt và gần như tất cả các nhà lãnh đạo đối lập đã bị bỏ tù, bị trục xuất hoặc bị buộc phải sống lưu vong. Cảnh sát Belarus nói rằng riêng ngày Chủ Nhật (13/9), họ đã bắt giữ 774 người biểu tình.

Phản ứng với tin tức Nga cho chính quyền Lukashenko vay tiền, bà Tsikhanouskaya đã viết trên trang truyền thông xã hội Telegram: “Thân gửi người dân Nga! Tiền thuế của các bạn sẽ được chi trả cho hoạt động đánh đấm chúng tôi. Chúng tôi tin chắc rằng các bạn sẽ không muốn điều đó”.

“Điều này có thể kéo dài tình trạng giãy chết của Lukashenko, nhưng nó không thể ngăn cản được chiến thắng của người dân”, bà Tsikhanouskaya nói thêm.

Theo Reuters, phương Tây đã hành động một cách thận trọng để cân bằng giữa việc thể hiện sự đồng cảm với phong trào biểu tình Belarus và sự lo sợ kích thích can thiệp từ Nga. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong một cuộc điện đàm gần đây với ông Putin đã tiếp tục kêu gọi một giải pháp hòa bình, tôn trọng ý chí của người dân Belarus.

Đức Thiện