Hôm Chủ Nhật 25/8, Kiev hối thúc Minsk chấm dứt ngay “những hành động không thân thiện” và phải rúi quân khỏi biên giới 2 nước, cảnh báo rằng đừng nên vì sức ép của Moskva mà phạm “sai lầm bi thảm.”

240826lukazel
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (phải), ảnh minh họa chụp tháng 10/2019. (Nguồn: Wikipedia)

Trong tuyên bố của Bộ Ngoại giao Ukraine ngày 25/8, miêu tả rằng Quân đội Belarus đang “tập trung một lượng đáng kể về số người,” có cả quân đặc nhiệm, với xe tăng, pháo, v.v ở tỉnh Gomel, biên giới chung 2 nước, “núp dưới hình thức tập trận.”

“Sự hiện diện của lính đánh thuê từng thuộc Tập đoàn Quân sự Tư nhân Wagner” cũng được tình báo của Ukraine phát hiện ra.

Văn bản tuyên bố viết: “Chúng tôi cảnh báo các quan chức của Belarus đừng phạm sai lầm bi thảm cho đất nước mình dưới sức ép của Moskva, và chúng tôi hối thúc các lực lượng vũ trang của [Belarus] chấm dứt ngay những hành động không thân thiện, và rút các lực lượng ra cách khỏi biên giới của nhà nước Ukraine một khoảng cách lớn hơn tầm bắn của các hệ thống [vũ khí] của Belarus.”

Bản tuyên bố tiếp tục rằng Ukraine sẽ không có các hành động không thiện chí. Nhưng mà, nếu có gì vi phạm tới lãnh thổ Ukraine thì “tất cả các tập trung quân đội, cơ sở vũ trang, các tuyến tiếp tế bên trong Belarus sẽ trở thành các mục tiêu hợp pháp của Quân đội Ukraine.”

Bối cảnh của sự việc

Hôm 18/8, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko tuyên bố 1/3 quân đội Belarus được điều đến gần biên giới phía Bắc của Ukraine, do sự hiện diện của 120.000 quân Ukraine ở đó.

Ngày 15/8, Tổng thống Lukashenko nói trong một buổi phỏng vấn rằng Nga sẽ đưa quân đội sang Belarus nếu xuất hiện các cuộc tấn công chống lại chính quyền Minsk.

Ngày 6/8, hàng ngàn binh lính Ukraine cùng các thiết bị quân sự mà phương Tây hậu thuẫn đã đột kích qua biên giới phía Bắc Đông Bắc của Ukraine, tiến quân vào tỉnh Kursk của Nga. Hiện nay, số quân Ukraine ở đó đã có thể lên tới trên vạn hoặc hàng vạn người.

FV6wTV6WYAQaowM
“Vĩnh viễn và mãi mãi, Ukraine luôn là tấm khiên của Châu Âu” — tweet của Quốc hội Ukraine, ngày 23/6/2022

Trong tình hình căng thẳng tại khu vực, Tổng thống Lukashenko từng nói rằng Ukraine và Nga nên tìm đến giải pháp đàm phán hòa bình.

“Chúng ta hãy ngồi vào bàn đàm phán và kết thúc cuộc chiến này. Không phải người Ukraine, không phải người Nga, không phải người Belarus cần cuộc chiến này. Họ (phương Tây) mới cần nó,” ông Lukashenko nói trong cuộc phỏng vấn với truyền hình nhà nước Nga, đăng hôm 15/8.

Theo ông Lukashenko nói trên chương trình truyền hình nhà nước Nga đăng hôm 18/8, người dân Ukraine rốt cuộc sẽ minh bạch ra rằng Mỹ cùng đồng minh chẳng qua chỉ là lợi dụng họ như bia đỡ đạn mà thôi, RT đưa tin.

Tại sao? Ông Lukashenko lập luận rằng, giờ đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã mất lòng dân, đồng thời hầu hết thành phần theo “chủ nghĩa dân tộc điên cuồng” ở Ukraine, những người đặt nền móng lịch trình hiện nay của chế độ Kiev, đã qua đời rồi.

Cho nên, “đến lúc mà họ nhận ra rằng họ chỉ là bị [phương Tây] lợi dụng, thì họ sẽ đến với chúng ta,” ông Lukashenko phân tích. Ông thường nói rằng Ukraine, Belarus, và Nga vốn là cùng chung tổ tiên. “Chúng ta sẽ xây dựng lại tất cả những gì đổ vỡ, và với tiêu chuẩn còn tốt đẹp hơn.”

Theo miêu tả của ông Lukashenko, phương Tây đơn thuần chỉ là lợi dụng đàn ông Ukraine như bia đỡ đạn, và đàn bà như nô lệ tình dục.

“Phụ nữ Ukraine xinh đẹp đang sống bằng hoạt động mại dâm. Đàn ông Ukraine đang được sử dụng theo cách mà [phương Tây] muốn,” ông nói. “Giờ đây người ta muốn đưa họ ra tiền tuyến.”

Gần 3/4 dân chúng Ukraine giờ đã chán ghét ông Zelensky, theo ông Lukashenko, “bởi vì ông ta hứa một đằng làm một nẻo, và bởi vì dân chúng đang chết đi.”

Năm 2019, ông Zelensky đắc cử tổng thống khi hứa hẹn sẽ đem lại giải pháp hòa bình cho xung đột với Donbass, nhưng sau đó ông ta vẫn kế tục chính sách hiếu chiến giống như tổng thống tiền nhiệm.

Ông Lukashenko nói rằng ông đã từng cảnh báo với ông Zelensky rằng phương Tây không đáng tin, rằng một tổng thống mới được bầu ở Mỹ có thể sẽ “từ chối thực hiện những thỏa thuận cũ,” và rằng dù Anh quốc đưa cho ông Zelensky đủ tiền để mua tòa phủ đệ sang trọng ở đâu đó, thì rất có thể đặc vụ Ukraine sẽ ám sát ông ta vì tội phản bội.

Theo Tổng thống Lukashenko, chiến tranh Nga – Ukraine rồi sẽ đến lúc kết thúc, và các bên rồi sẽ bình thường hóa quan hệ.

“Sẽ tới lúc đó. Nghe tôi đi. Chiến tranh với người Đức năm đó cũng khủng khiếp lắm,” ông Lukashenko lấy Đại Thế chiến II làm ví dụ so sánh. “Nhưng mà chúng ta lại trở thành bạn bè với những người từng một thời là phát xít ấy, mãi cho tới gần đây.”

Theo ông Lukashenko, Ukraine và Nga nên tìm đến giải pháp hòa bình. Tuy nhiên, nếu Kiev vẫn tiếp tục leo thang chiến tranh, ví như chiến dịch Kursk đang diễn ra, thì kết quả sẽ là Ukraine sụp đổ.

Nhật Tân (t/h)