Nhiều quan chức của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông báo hôm thứ Ba (10/1), các quốc gia nên xem xét khuyến nghị hành khách đeo khẩu trang trên các chuyến bay đường dài, do sự lây lan nhanh chóng của biến thể phụ Omicron mới nhất của COVID-19 tại Hoa Kỳ.

Các quan chức của WHO và châu Âu cho biết trong một cuộc họp báo, tại châu Âu, biến thể phụ XBB.1.5 được phát hiện với số lượng nhỏ nhưng ngày càng tăng. 

Catherine
Bà Catherine Smallwood, quan chức cấp cao về tình trạng khẩn cấp của WHO tại châu Âu (Ảnh chụp màn hình video)

Bà Catherine Smallwood, quan chức cấp cao về tình trạng khẩn cấp của WHO tại châu Âu cho rằng, hành khách nên đeo khẩu trang ở những nơi có rủi ro cao như các chuyến bay đường dài. “Khuyến nghị này nên được gửi tới hành cho hành khách đến từ bất kỳ nơi nào có sự lây lan rộng rãi của COVID-19,” bà nhấn mạnh.

Theo các quan chức y tế, XBB.1.5 – biến thể phụ Omicron dễ lây truyền nhất được phát hiện cho đến nay – chiếm 27,6% các trường hợp nhiễm COVID-19 tại Hoa Kỳ trong tuần kết thúc vào ngày 7/1.

Hiện vẫn chưa rõ liệu XBB.1.5 có gây ra làn sóng lây nhiễm toàn cầu hay không. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhìn nhận rằng, các loại vắc-xin hiện tại vẫn đủ mạnh để tiếp tục bảo vệ nhằm tránh khỏi các triệu chứng nghiêm trọng, nhập viện và tử vong.

Smallwood nhận định: “Các quốc gia cần xem xét cơ sở bằng chứng để xét nghiệm trước khi khởi hành” và nếu cần thì “các biện pháp nên được thực hiện theo cách không phân biệt đối xử.”

Điều đó không có nghĩa là WHO khuyến nghị tiến hành xét nghiệm đối với hành khách từ Hoa Kỳ vào giai đoạn này, bà nói thêm.

Các biện pháp có thể được thực hiện bao gồm giám sát bộ gen và nhắm mục tiêu vào hành khách từ các quốc gia khác, miễn sao đảm bảo không chuyển hướng nguồn lực từ các hệ thống giám sát trong nước. Ngoài ra, còn cần giám sát nước thải xung quanh các điểm nhập cảnh như sân bay.

Biến thể mới

XBB.1.5 là một hậu duệ khác của Omicron, biến thể dễ lây lan nhất và hiện đang chiếm ưu thế trên toàn cầu. Nó là một nhánh của XBB, được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 10 năm ngoái, bản thân nó là sự tái tổ hợp của hai biến thể phụ Omicron khác.

Những lo ngại về việc XBB.1.5 gây ra một loạt các ca nhiễm mới ở Mỹ và hơn thế nữa đang gia tăng trong bối cảnh COVID bùng phát ở Trung Quốc, sau khi quốc gia này dỡ bỏ chính sách “zero-COVID” hồi tháng trước.

Theo dữ liệu do WHO báo cáo vào đầu tháng này, một phân tích của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc cho thấy biến thể phụ Omicron BA.5.2 và BF.7 đang chiếm ưu thế trong số các ca bệnh tại nước này.

Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Âu (ECDC) hôm 10/1 cũng đưa ra các khuyến nghị cho các chuyến bay giữa Trung Quốc và Liên minh Châu Âu. Trong đó có “các biện pháp phi dược phẩm để giảm sự lây lan của virus, chẳng hạn như đeo khẩu trang, xét nghiệm khách du lịch, cũng như giám sát nước thải như một công cụ cảnh báo sớm để phát hiện các biến thể mới.”

Hai cơ quan này còn khuyến nghị, có thể xét nghiệm ngẫu nhiên trong số các hành khách và “tăng cường làm sạch và khử trùng máy bay phục vụ các tuyến này”.

Tuần trước, nhóm Ứng phó Khủng hoảng Chính trị Tích hợp (IPCR) của EU, là cơ quan bao gồm các quan chức từ 27 chính phủ của EU, cũng khuyến nghị tất cả hành khách trên các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc nên đeo khẩu trang và xét nghiệm ngẫu nhiên đối với hành khách đến từ Trung Quốc.

Nhiều nhà khoa học – bao gồm cả từ WHO – cho rằng Trung Quốc có khả năng báo cáo giảm nhẹ mức độ bùng phát dịch bệnh thực sự.

Tính đến thời điểm hiện tại, hơn một chục quốc gia – bao gồm cả Hoa Kỳ – đang yêu cầu xét nghiệm COVID-19 đối với khách du lịch đến từ Trung Quốc.

Minh Ngọc (Theo Reuters)