1.159 ao chống chịu biến đổi khí hậu được xây tại Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung
- Minh Long
- •
Dự kiến từ nay đến năm 2026, có 1.159 ao chống chịu biến đổi khí hậu tại Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung được xây dựng, bàn giao và đưa vào sử dụng.
Hiện 121 ao chống chịu với biến đổi khí hậu đã được xây dựng trong khuôn khổ Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu của sản xuất nông nghiệp quy mô nhỏ trước tình trạng mất an ninh nguồn nước do biến đổi khí hậu ở khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ, Việt Nam”.
Dự án do Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) tài trợ. Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP), Bộ NN&PTNT cùng UBND các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận triển khai từ tháng 10/2021, có số vốn 30 triệu USD.
Trong số 121 ao đã được xây dựng, 106 ao hiện đưa vào sử dụng, 15 ao còn lại đang được thi công và sẽ sớm được hoàn thành để kịp tích nước trong mùa mưa, giúp các hộ gia đình tăng cường khả năng tiếp cận nguồn nước ngay trong năm 2023.
Các chuyên gia thủy lợi đã sử dụng mô hình mưa để tính toán cân bằng nước, đồng thời xem xét nhiều yếu tố như sử dụng tối đa nguồn nước sẵn có, phù hợp với điều kiện địa lý và rủi ro khí hậu, cũng như kinh nghiệm truyền thống tại địa phương.
Phương án này nhằm đảm bảo rằng ao có thể chống chịu tốt với các kịch bản khí hậu khác nhau, đảm bảo cung cấp nước và sử dụng ổn định trong thời gian dài.
Dự kiến từ nay đến năm 2026, chương trình sẽ xây dựng 1.159 ao chống chịu khí hậu, bàn giao và đưa vào sử dụng.
Khi hoàn thành, khoảng 500.000 người, trong đó hơn một nửa là phụ nữ, sẽ hưởng lợi trực tiếp và gián tiếp.
Đây cũng là một trong những điểm nhấn quan trọng của dự án, khi chọn cách tiếp cận cộng đồng làm trung tâm. Thông qua các nhóm quản lý sử dụng ao, người nông dân, đặc biệt là phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số, sẽ tham gia giám sát xây dựng, vận hành và bảo trì.
Trong thiết kế, ao chống chịu khí hậu đã tính đến các yếu tố để giảm thất thoát nước và tránh bồi lắng, cũng như thúc đẩy các hoạt động quản lý nguồn nước bền vững. Ví dụ, trồng các loài cây phù hợp xung quanh ao.
Người nông dân trong vùng dự án cũng được tham gia đào tạo, tập huấn cách quản lý rủi ro khí hậu đối với hệ sinh thái nông nghiệp bằng cách áp dụng các thực hành quản lý, quy hoạch đất và cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Nước tưới hiện là một trong nhiều mối quan tâm tại khu vực Tây Nguyên – vùng được xác định là nông nghiệp trọng điểm của Việt Nam.
Điển hình, tại huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk, có khoảng 30.000ha cây trồng các loại. Trong đó, gồm 20.560ha cà phê, 1.072ha hồ tiêu, 1.916ha cây ăn quả, còn lại là các cây trồng khác. Tuy nhiên, toàn huyện chỉ có 46 công trình hồ đập thủy lợi, đáp ứng khoảng 35% nhu cầu tưới cho cây trồng mỗi năm, còn lại là phụ thuộc vào các khe, suối tự nhiên và ao, hồ, giếng do người dân tự đào.
Do nhu cầu tưới tăng cao, trong khi các mạch nước ngầm ngày càng cạn kiệt, nên một số khu vực như Cư Pơng, Ea Sin, Cư Né, Cư Kpô… thường chịu ảnh hưởng bởi hạn hán cục bộ.
Xem thêm
Từ khóa Tây Nguyên thiếu hụt nguồn nước ao chống chịu khí hậu Duyên hải miền Trung
