Đề xuất triển khai kiểm định khí thải toàn bộ xe máy tại Hà Nội, TP.HCM từ 1/7/2027
Tại Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về kiểm định khí thải xe máy, Bộ NN&MT đề xuất thực hiện kiểm định đồng loạt, toàn bộ xe máy tại Hà Nội và TP.HCM. Hơn 14 triệu xe máy đăng ký tại hai thành phố lớn sẽ bước vào sát hạch khí thải từ ngày 1/7/2027.

Tại buổi họp báo thường kỳ sáng 3/7, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho biết, dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về kiểm định khí thải xe máy đang được lấy ý kiến Ban Thường vụ Đảng uỷ Bộ NN&MT, trước khi trình Bộ Tư pháp thẩm định.
Trả lời báo chí về phương án cuối cùng được Bộ lựa chọn, ông Hồ Kiên Trung, Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ NN&MT), khẳng định việc kiểm định khí thải xe máy là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với định hướng kiểm soát ô nhiễm tại các đô thị lớn.
“Nhiều quốc gia đã áp dụng biện pháp này từ lâu, chúng ta cũng cần triển khai để cải thiện chất lượng không khí”, ông Trung nói.
Đề xuất kiểm định đồng loạt tại Hà Nội và TP.HCM từ ngày 1/7/2027
Theo ông Trung, trong quá trình xây dựng dự thảo, có ý kiến đề xuất thực hiện lộ trình theo kiểu “cuốn chiếu”, tức kiểm định theo từng nhóm xe cũ, từ đời 2008 trở về trước, rồi mở rộng dần sang các đời xe sau. Tuy nhiên, nếu áp dụng phương án này, quá trình triển khai có thể mất tới 7-10 năm, dẫn đến tình trạng trì trệ và thiếu tính đồng bộ.
Đại diện Cục Môi trường cho rằng, cần triển khai một bước, đồng loạt theo lộ trình rõ ràng, vừa đảm bảo hiệu quả kiểm soát khí thải, vừa tránh gây tác động bất lợi kéo dài tới người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế.
Theo dự kiến, lộ trình sẽ được triển khai trước tại Hà Nội và TPHCM từ ngày 1/7/2027. Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ áp dụng từ năm 2028, và toàn quốc từ 1/7/2030.
Hiện nay, Hà Nội có khoảng 5,6 triệu xe máy đang lưu hành; TPHCM là 8,5 triệu xe. Tuy nhiên, số lượng trung tâm kiểm định hiện có mới chỉ dừng ở mức 282 cơ sở trên cả nước, trong đó Hà Nội có 31, TPHCM có 39.
“Cục Môi trường đã làm việc kỹ với Cục Đăng kiểm để tính toán giải pháp phù hợp. Trước mắt cần đầu tư nâng cấp, mở rộng các trung tâm hiện có. Đồng thời, khuyến khích xã hội hóa và tận dụng hệ thống đại lý, cơ sở bảo dưỡng để làm trung tâm kiểm định uỷ quyền”, ông Trung cho biết.
Cục Đăng kiểm Việt Nam: Cần kéo giãn lộ trình để người dân có bước chuyển tiếp phương tiện
Trước đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất kéo giãn lộ trình, theo hai giai đoạn, đối với Hà Nội và TP.HCM, từ 1/7/2027 thực hiện kiểm định với xe sản xuất trước năm 2008 (tiêu chuẩn khí thải mức 1). Từ 1/7/2029, kiểm định khí thải xe máy sản xuất trước 2016 (áp dụng mức 2); từ 1/1/2032 áp dụng với xe sản xuất trước 2026 (mức 3).
Việc quy định mức khí thải theo hướng dần nâng cao tiêu chuẩn tại các thành phố có mật độ dân cư cao để người dân có thời gian sửa chữa, nâng cấp hoặc thay thế xe. Các xe có tiêu chuẩn khí thải thấp, không đáp ứng được tại thành phố lớn có thể về vùng nông thôn, nơi có mật độ dân cư thấp để hoạt động. Khi cấp giấy chứng nhận kiểm định khí thải xe môtô, xe gắn máy, cơ sở kiểm định cần nêu rõ mức khí thải xe đạt được để người dân biết và sử dụng đúng vùng địa lý cho phép.
Cơ quan đăng kiểm cũng đề xuất các địa phương huy động nguồn lực hỗ trợ nhóm người có thu nhập thấp thay thế phương tiện đã sử dụng nhiều năm, khi không đáp ứng mức khí thải trên địa bàn. Bộ Tài chính có chính sách ưu đãi về thuế, phí để hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện và phát triển cơ sở kiểm định khí thải.
Việc triển khai đồng loạt được kỳ vọng sẽ giải quyết căn bản vấn đề ô nhiễm không khí do xe máy gây ra, nhưng cũng sẽ vấp phải vấn đề an sinh và sinh kế của đại bộ phận người dân đô thị vì xe máy vẫn đang đóng vai trò kép “vừa là phương tiện lưu thông, vừa là công cụ sản xuất”. Trong một năm nữa, hạ tầng giao thông công cộng cũng chưa thể thay đổi đột biến để đáp ứng được nhu cầu đi lại của đa số người dân và xe xăng vẫn đang đóng vai chính trong việc luân chuyển hàng hóa trong đô thị.
Từ khóa kiểm định khí thải xe máy
