Tại bản Cha Khót (xã Na Mèo), có một quả đồi chực sạt xuống, có điểm đã sụt sâu 2 m. Bản Muỗng (xã Trung Xuân) – nơi nằm gần lòng hồ thủy điện, lún sụt đã nhiều năm, sau cuộc sơ tán tránh bão số 3, số 4 người dân không thể trở về.

huyen mien nui thanh hoa xin lenh khan cap cho hai ban bi sut lun sat lo
Quả đồi ở bản Cha Khót có nhiều vết nứt nguy cơ chạy dọc bản, có điểm sụt sâu 2m. (Ảnh: quanson.thanhhoa.gov.vn)

Ngày 30/9, UBND huyện Quan Sơn đã gửi tờ trình tới UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị ban hành tình huống khẩn cấp và lệnh xây dựng khẩn cấp 2 khu dân cư tập trung cho bản Cha Khót (xã Na Mèo) và bản Muỗng (xã Trung Xuân) với tổng kinh phí gần 86 tỷ đồng.

Theo UBND huyện Quan Sơn, do ảnh hưởng của bão số 3, số 4 và hoàn lưu sau bão gây mưa lớn, kéo dài, nhiều điểm trong huyện bị sạt lở đất, đá.

Trong đó, đỉnh đồi bản Cha Khót (bản biên giới, giáp Lào), có một vết nứt dài khoảng 300m, chạy từ đầu bản đến cuối bản, có điểm có dấu hiệu sạt trượt theo tầng gần 2m, đường nứt rộng 50 – 70cm. Một số hộ dân nằm trên đồi, phía dưới thêm nhiều nếp nhà, trường học, nhà văn hóa. Tổng cộng cả bản có 55 hộ dân với 220 nhân khẩu.

huyen mien nui thanh hoa xin lenh khan cap cho hai ban bi sut lun sat lo 3
Một vết nứt sâu, rộng trên (Ảnh chụp màn hình/Quan Sơn TV)

Theo quan sát, dù nhiều ngày không mưa vẫn có những mạch nước chảy ra từ chân đồi. Dự báo nếu có mưa, vết nứt trên đồi sẽ rộng hơn, cộng độ dốc lớn, địa chất yếu sẽ gây nguy cơ sạt trượt, chôn vùi cả bản.

Tại bản Muỗng, có một vết nứt chạy dài xuyên qua khu dân cư bản phía tả ngạn sông Lò. Ngoài ra, tại nhiều căn nhà, nền và sân xuất hiện nhiều vết nứt chạy dọc, chạy ngang; vết nứt cũ sâu rộng thêm. Trong bản, xuất hiện nhiều mạch nước phun lên, đường bê tông bị nứt, sụt lún.

huyen mien nui thanh hoa xin lenh khan cap cho hai ban bi sut lun sat lo 1
Bản Muỗng có 38 hộ dân sau khi di dời nay về dọn đồ sơ tán, không thể ở lại bản. (Ảnh: quanson.thanhhoa.gov.vn)

Vị trí của bản Muỗng nằm dọc theo tả ngạn sông Lò, gần lòng hồ thủy điện Trung Xuân (xây dựng từ năm 2017) và bên các sườn đồi, khe, suối. Theo người dân địa phương, tình trạng sụt lún đất đã xảy ra từ những năm 1979, đến năm 2021 xuất hiện nhiều hơn các vết nứt, sụt lún, tần suất biến động thường xuyên hơn.

huyen mien nui thanh hoa xin lenh khan cap cho hai ban bi sut lun sat lo 2
Những vết nứt, trượt đất trong lòng nhà ở bản Muỗng. (Ảnh: quanson.thanhhoa.gov.vn)

Tình trạng biến động địa chất nghiêm trọng hơn từ sau cơn bão Yagi và nhiều đợt mưa lớn kéo dài đến cuối tháng 9 qua. Các vết nứt, sụt lún cắt ngang nhà dân, chạy dọc quanh bản, các tuyến đường… không theo quy luật; một số hộ gia đình nghe thấy tiếng động lạ như động đất.

Hiện toàn bộ 38 hộ/175 nhân khẩu bản Muỗng và 14 hộ dân của bản Cha Khót phải sơ tán, người tới nhà người thân, người tới nơi ở tạm trong khi chờ nơi ở mới.

huyen mien nui thanh hoa xin lenh khan cap cho hai ban bi sut lun sat lo 0
Chính quyền, lực lượng chức năng xã Na Mèo hỗ trợ làm lán cho các hộ trong bản Cha Khót làm lán ở tạm. (Ảnh: quanson.thanhhoa.gov.vn)

Ngày 30/9, Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa kiểm tra, khảo sát thực địa khu tái định cư bản Cha Khót và bản Muỗng, tính toán đánh giá cụ thể các nội dung để báo cáo UBND tỉnh sớm triển khai đầu tư dự án.

Trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư dự án, huyện Quan Sơn đề nghị UBND tỉnh, các sở có liên quan hỗ trợ kinh phí để thực hiện lập quy hoạch chi tiết xây dựng các khu tái định cư để sớm ổn định đời sống cho người dân hai bản.

Theo Cổng thông tin huyện Quan Sơn, trong đợt mưa lũ từ tháng 7 đến tháng 9/2024, toàn huyện Quan Sơn có 152 hộ dân với 674 nhân khẩu phải sơ tán, di dời do nằm trong vùng có nguy cơ sụt lún, sạt lở đất.

Sau đợt mưa lũ, trên 50 hộ dân không thể trở lại nơi ở cũ, trong đó có toàn bộ 38 hộ dân của bản Muỗng và 14 hộ dân bản Cha Khót.

Minh Sơn