Bộ Ngoại giao Mỹ thúc đẩy Đài Loan tham gia LHQ trước bài phát biểu của ông Tập

Nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình đã có bài phát biểu kỷ niệm 50 năm Trung Quốc khôi phục vị trí tại Liên Hiệp Quốc. Trước khi sự kiện này diễn ra, ngày 23/10, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra tuyên bố nhấn mạnh, quan chức Mỹ và Đài Loan đã có cuộc họp một ngày trước đó, thảo luận về việc làm thế nào để “mở rộng sự tham dự của Đài Loan vào Liên Hiệp Quốc”.

Ghế đại biểu Trung Quốc của Trung Hoa Dân Quốc tại Liên Hiệp Quốc được giữ cho đến ngày 25/10/1971, sau đó, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa dưới sự thống trị của ĐCSTQ đã thay thế. Bộ Ngoại giao ĐCSTQ tuyên bố, ông Tập Cận Bình có bài phát biểu tại hội nghị kỷ niệm vào ngày 25/10.

Trong bài phát biểu ông Tập nói rằng: “50 năm qua là 50 năm Trung Quốc phát triển hòa bình và tạo phúc cho nhân loại”. Ông không đề cập việc tôn trọng nhân quyền và tự do cơ bản được nói đến trong tôn chỉ của Liên Hiệp Quốc.

Trong bài phát biểu, ông Tập không nhắc đến Đài Loan và cả việc ĐCSTQ trong thời gian dài luôn bài trừ Đài Loan ra khỏi Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế, nhưng ông lại tuyên bố “nhân loại cần đồng tâm hiệp lực, cùng sinh tồn một cách hòa hợp”.

Mặc dù WHO cho biết, điều tra nguồn gốc virus corona mới gặp trở ngại vì thiếu dữ liệu gốc trong những ngày đầu bùng phát dịch, đồng thời kêu gọi Trung Quốc hợp tác, nhưng ông Tập vẫn tuyên bố Trung Quốc “đi sâu vào triển khai hợp tác khoa học truy tìm nguồn gốc virus, tích cực nỗ lực, chân thành vì nhân loại chiến thắng triệt để dịch bệnh”.

Mặc dù Trung Quốc tiếp tục từ chối chấp nhận phán quyết bất lợi đối với mình hồi năm 2016 trong vấn đề Biển Đông mà tòa án trọng tài quốc tế được thành lập dựa trên Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển đưa ra, nhưng ông Tập Cận Bình lại nói: “Các nước thế giới nên duy hệ thống quốc tế lấy Liên Hiệp Quốc làm cốt lõi, trật tự quốc tế lấy luật pháp quốc tế làm nền tảng”, 

Mặc dù tại Trung Quốc, những người dũng cảm dám hô khẩu hiệu “tự do dân chủ” đều bị tống vào lao ngục, nhưng ông Tập Cận Bình vẫn nói: “Công bằng chính nghĩa là lý tưởng chung của chúng ta, tự do dân chủ là điều mà chúng ta cùng theo đuổi”.

Tuần trước Mỹ, Pháp và 41 nước thành viên khác của Liên Hiệp Quốc đã biểu đạt lo ngại về tình hình Tân Cương, đồng thời bày tỏ chú ý đến “báo cáo đáng tin cậy về vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ trên phạm vi rộng”. 

• Tuyên bố chung của 43 nước về vấn đề nhân quyền ở Tân Cương

Trước khi ông Tập Cận Bình có bài phát biểu, ngày 23/10, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan và Văn phòng Kinh tế Văn hóa Đài Bắc đã tổ chức một hội nghị truyền hình giữa đại biểu cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ và Bộ Ngoại giao Đài Loan, thảo luận “mở rộng sự tham dự của Đài Loan vào Liên Hiệp Quốc” và các diễn đàn quốc tế khác.

Tuyên bố của Bộ ngoại giao Mỹ cho biết: “Trọng điểm cuộc thảo luận của quan chức Mỹ và Đài Loan là ủng hộ Đài Loan tham gia Liên Hiệp Quốc một cách có ý nghĩa, đồng thời cống hiến tri thức chuyên ngành quý giá giúp ứng phó với thách thức toàn cầu, bao gồm y tế cộng đồng toàn cầu, môi trường và biến đổi khí hậu, phát triển viện trợ, tiêu chuẩn kỹ thuật và hợp tác kinh tế.”

Tuyên bố cho biết, đại biểu tham dự hội nghị của phía Mỹ tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với việc ủng hộ Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới và “Công ước khung Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu” một cách có ý nghĩa, đồng thời thảo luận về việc làm thế nào để làm nổi bật năng lực đóng góp của Đài Loan trong nhiều vấn đề. Các đại biểu tham dự hội nghị khen ngợi sự mở rộng quan trọng của khung hợp tác và đào tạo toàn cầu trong năm nay, điều này cho thấy Đài Loan “có ý nguyện và năng lực thông qua hợp tác đa phương để ứng phó với các thách thức toàn cầu”.

Tổng thư ký Bộ Ngoại giao Đài Loan Từ Lệ Văn đại diện phát biểu, chân thành cảm ơn sự kiên định ủng hộ và cam kết nhất quán của Mỹ. Đồng thời nhấn mạnh Đài Loan sẽ tiếp tục giữ vững nguyên tắc tham dự quốc tế “chuyên nghiệp, thực tế, có cống hiến”, hợp tác với các quốc gia có cùng lý niệm, bao gồm cả Mỹ; tăng cường quản trị đa phương và lấy quy tắc làm nền tảng để Đài Loan tiếp tục tích cực cống hiến cho thế giới.

ĐCSTQ vẫn luôn ngăn cản Đài Loan Tham gia vào Đại hội đồng Y tế Thế giới, hành động này của ĐCSTQ đã bị Đài Loan và các nước phương Tây lên án. Hồi đầu tháng 5, trong thông cáo chung sau hội nghị tại London của ngoại trưởng các nước G7 cũng nói, “ủng hộ Đài Loan tham dự một cách có ý nghĩa vào diễn đàn của Tổ chức Y tế thế giới và Đại hội đồng Y tế thế giới”. Đồng thời thông cáo cũng mạnh mẽ phản đối bất cứ hành động đơn phương nào có khả năng làm cho tình hình eo biển Đài Loan trở lên căng thẳng.

Trí Đạt (tổng hợp)

Xem thêm: