Hệ thống Skynet TQ sẽ tê liệt vì cuộc chiến thương mại?

Skynet – hệ thống camera giám sát lớn nhất thế giới do Chính phủ Trung Quốc xây dựng đang đứng trước tình trạng có thể tạm ngưng do Mỹ và các quốc gia phương Tây khác đang tăng cường hạn chế thương mại với Trung Quốc, với việc chuỗi cung ứng các thành phần chính của Skynet đang dần dần bị gián đoạn có thể khiến dự án Skynet rơi vào tình cảnh mà công ty công nghệ khổng lồ ZTE từng gặp.

Theo bài viết trên SCMP Hồng Kông vào ngày 23/9, các nhà khoa học và kỹ sư tham gia vào dự án Skynet của Chính phủ Trung Quốc đã tiết lộ rằng mạng lưới an ninh quốc gia Skynet của đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) với nguồn vốn đầu tư khổng lồ đang gặp khó khăn.

Về Dự án Skynet của Trung Quốc

Dự án Skynet là hệ thống video giám sát lớn nhất của ĐCSTQ, đã lắp đặt 170 triệu camera vào năm ngoái, và hiện nay ĐCSTQ đã lên kế hoạch đến năm 2020 sẽ lắp đặt thêm 400 triệu camera. Nhưng có vẻ như kế hoạch này có thể sẽ phải tạm ngưng lại.

Hệ thống Skynet sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, trong đó một trong những công nghệ được phát triển nhằm đảm bảo để Chính phủ có thể thường trực giám sát và nhận dạng 1,3 tỷ công dân của họ.

Hiện nay, một số camera của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) có thể xác định được một cá nhân ở khoảng cách 15 kilômét, các camera này được bố trí tại nhiều khu vực nhạy cảm, chẳng hạn như các đảo ở Biển Đông Việt Nam mà Trung Quốc chiếm giữ, phía tây bắc Trung Quốc, khu vực biên giới với Afghanistan, và trên quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Những camera có khả năng xác định mục tiêu cả trong điều kiện đêm tối, trong tuyết và sương mù dày đặc.

Công nghệ của loại camera này rất tiên tiến, khiến cho camera có thể phát ra một chùm tia laser cực mạnh trong mỗi phần nghìn tỷ giây, nhưng có phần linh kiện điện tử quan trọng được sử dụng trong camera phải nhập khẩu vì Trung Quốc không sản xuất được.

Chuyên viên tham gia dự án xác nhận đang gặp khó khăn

Tuần trước, một số nhà nghiên cứu của Chính phủ Trung Quốc thừa nhận rằng Mỹ và một số nước châu Âu đã ngừng cung cấp cho Trung Quốc các linh kiện liên quan, khiến cơ quan an ninh quốc gia Trung Quốc đang rất lo lắng.

Một nghiên cứu viên của Bắc Kinh có tham gia xây dựng hệ thống giám sát tiên tiến này cho biết, một công ty Hà Lan đã duy trì giao dịch với nhà cầm quyền Trung Quốc trong nhiều năm, nhưng hiện giờ Chính phủ Hà Lan sẽ không còn cấp cho họ giấy phép xuất khẩu.

Nhà nghiên cứu này cũng cho biết, thậm chí công ty này còn không giao hàng đến Hồng Kông, đây là điều gần như chưa từng thấy.

Bộ Ngoại giao Hà Lan đã từ chối bình luận về vấn đề này.

Một kỹ sư cao cấp tham gia dự án Skynet chia sẻ rằng phương Tây đang hình thành một mặt trận thống nhất chống lại Trung Quốc.

Hiện vẫn còn một số thành phần linh kiện chưa bị cấm bán cho Trung Quốc, chẳng hạn như chip xử lý đồ họa, nhưng có thể sẽ sớm bị cấm. Hầu hết các chip được ĐCSTQ sử dụng đều được nhập khẩu từ Mỹ, và hiện vẫn đang được phép bán lại cho Trung Quốc.

Hiện tại, áp lực mà ĐCSTQ phải đối mặt không chỉ là cuộc chiến thương mại, mà còn là mối quan tâm của cộng đồng quốc tế về các vấn đề nhân quyền. Tháng trước, các quan chức Mỹ và các chuyên gia của Liên Hợp Quốc đã cáo buộc ĐCSTQ giam giữ lên tới cả triệu người Duy Ngô Nhĩ (Uighur) ở Tân Cương, họ bị nhốt trong “trại cải tạo chính trị” sau khi được mở rộng, chiếm khoảng 7% dân số Duy Ngô Nhĩ.

Hiện nay hai nhà sản xuất camera giám sát lớn nhất của ĐCSTQ là Hikvision và Dahua đang trở thành mối lo ngại của Chính phủ Úc, vì hai công ty này bị cáo buộc đã từ lâu làm gián điệp cho Chính phủ Trung Quốc.

Theo một báo cáo toàn cầu tháng Ba của “Triển lãm An toàn hỏa hoạn quốc tế” (IFSEC), doanh thu từ thiết bị giám sát video của ba công ty Trung Quốc là Hikvision, Dahua và nhà sản xuất camera giám sát lớn thứ ba toàn cầu Uniview (Uniview Technologies), chiếm gần 1/3 doanh thu toàn cầu đối với sản phẩm cùng loại.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh chóng trong doanh số bán hàng của các công ty này chủ yếu có được nhờ thị trường trong nước, tốc độ tăng trưởng nhanh gấp bốn đến năm lần so với phần còn lại của thế giới.

Có nhà quan sát nhận xét rằng, nếu Mỹ và các nước phương Tây khác cấm bán các thành phần linh kiện chủ chốt cho các công ty này thì những nhà sản xuất camera này có thể phải đối mặt với số phận tương tự như công ty công nghệ khổng lồ ZTE của Trung Quốc.

Huệ Anh

Xem thêm: