Bento: Điểm nhấn của cái đẹp trong ẩm thực Nhật Bản

Thanh Huy
•
Thứ Tư, 29/11/2023

Bento xuất hiện trong cuộc sống của người Nhật Bản rất tự nhiên, từ bữa trưa ở trường hoặc công sở, cho tới những buổi đi chơi nhẹ nhàng, hay thậm chí là cả những dịp đi xem biểu diễn nghệ thuật. Chỉ là các phần thức ăn nhỏ gói gọn bên trong một chiếc hộp mà thôi, nhưng kỹ thuật sắp xếp và sử dụng màu sắc, cũng như hương vị của bento, khiến không ai không yêu thích chúng. Đến cơm hộp mà cũng phải đẹp, văn hóa truyền thống của xứ sở mặt trời mọc duy mỹ đến kỳ lạ…

Xuất phát từ nghệ thuật ẩm thực cung đình, gắn liền với đời sống của tầng lớp quý tộc Nhật Bản trong những buổi tiệc trà, du ngoạn, hay những lễ hội hoa anh đào, bento dần dần được bình dân hóa, phục vụ cho đời sống tất bật của người dân. Có bao nhiêu loại bento? Hẳn là bạn sẽ ngạc nhiên về sự đa dạng của chúng, nhưng 4 loại bento dưới đây quả là rất thú vị.

1. Makunouchi

Đây là một dạng bento được được phát triển ở Edo (ngày nay là Tokyo), thường được ăn ở giữa các giờ tạm nghỉ khi xem biểu diễn kịch. Makunouchi có nghĩa đen là “giữa các hồi kịch”. Bởi vì khoảng thời gian này rất ngắn, nên cơm thường được chia sẵn thành nhiều phần để gắp cho dễ. Các phần thức ăn khác cũng có kích thước vừa miệng.

Bento: Điểm nhấn của cái đẹp trong ẩm thực Nhật Bản — (Tranh: Họa sĩ Utagawa Toyokuni, Public Domain)

Diem nhan bento am thuc 03 — (Ảnh: Decoplus, Shutterstock)

2. Shidashi

Đây là loại bento dành cho những thực khách đặc biệt, do nhà hàng chuyên nghiệp làm. Shidashi thường sử dụng thức ăn nhiều màu sắc: vàng, đỏ, xanh lục, đen, trắng. Các món ăn cũng được sắp xếp một cách nghệ thuật. Nguyên tắc của Shidashi là khi xếp thức ăn vào hộp, đừng làm bề mặt quá phẳng, hãy tưởng tượng như mình đang sắp xếp những ngọn núi và thung lũng xen kẽ nhau.

3. Shokado

Shokado không chỉ là bốn loại món ăn hấp dẫn khác nhau. Dòng bento này đã súc tích bữa tối truyền thống của người Nhật vào trong một hộp gỗ sơn mài. Một bữa tối truyền thống của người Nhật có tên là Kaiseki ryori gồm khoảng 10 món ăn khác nhau, phục vụ với tốc độ chậm rãi, và Shokado đã tối giản nó trong một hộp bento duy nhất, đảm bảo thức ăn giữ được nhiệt độ, lại rất sang trọng khi đãi khách.

4. Ekiben

Thể loại bento đa dạng nhất chính là Ekiben, những hộp thức ăn được bán ở các ga tàu trên toàn Nhật Bản. Mỗi địa phương lại có một phong cách trình bày, một hương vị Ekiben riêng. Thưởng thức Ekiben là một trong những thú vui đặc biệt của người du lịch trên tàu hỏa Nhật Bản.

Kakinoha Zushi tại Nara

Kakinoha Zushi có nghĩa đen là “sushi bọc lá hồng”. Đây là một loại bento đặc biệt của Nara được làm từ cá thu tẩm mắm, dấm, cơm, và tất nhiên là lá hồng – thứ làm nên sự tinh tế của Kakinoha Zushi.

Diem nhan bento am thuc 04 — Một hộp Kakinoha Zushi bento thường gồm 8 miếng. (Ảnh: Tomomarusan, Wikipedia, CC BY-SA 3.0)

Kamameshi tại Gunma

Kamameshi là một loại cơm niêu được làm ở Gunma. Loại bento này thường được phục vụ nóng, trong các niêu đất nung từ các lò nung của thị trấn Mashiko. Khi mới ra mắt vào năm 1958, Kamameshi được coi là một điểm sáng trong thế giới bento.

Ikameshi tại Hokkaido

Một loại bento nổi lên trong thời kỳ thiếu gạo ở Nhật Bản, được bán ở Hokkaido. Nguyên liệu chủ yếu của nó là từ mực, một thứ thức ăn dễ kiếm vào thời bấy giờ.