Các bằng chứng cho thấy giả thuyết COVID-19 rò rỉ từ PTN ở Trung Quốc là khả thi
- Phan Anh
- •
Mới đây, 18 nhà khoa học quốc tế đến từ Mỹ, Anh, Canada và Thụy Sĩ đã công bố một bức thư, trong đó họ nghĩ rằng giả thuyết COVID-19 bị rò rỉ ra từ phòng thí nghiệm là khả thi. Những nghi vấn tiếp tục đổ dồn về phía Viện Virus học Vũ Hán, nơi có một phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4, đồng thời là nơi mà một số nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu về virus corona trước khi xảy ra đại dịch. Vũ Hán cũng là thành phố xuất hiện các trường hợp nhiễm COVID-19 đầu tiên được báo cáo. Dưới đây là các bằng chứng mà nhiều người nghĩ rằng virus corona có thể đã rò rỉ ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán.
1. Viện Virus học Vũ Hán đã nghiên cứu về COVID-19 ngay trước khi đại dịch bùng nổ
Các nhà khoa học tại Viện Virus học Vũ Hán thực hiện việc nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm, bao gồm thu thập, lưu trữ và phân tích di truyền những mẫu mầm bệnh truyền nhiễm và nguy hiểm nhất mà con người từng biết đến. Họ luôn tự hào khi sở hữu một phòng thí nghiệm với độ an toàn sinh học cấp 4, đồng thời là một trong số ít phòng thí nghiệm tân tiến nhất trên thế giới hiện nay.
Peter Ben Embarek là nhà khoa học của WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) chuyên nghiên cứu bệnh trên động vật. Ông thuộc nhóm điều tra có mặt tại Viện Virus học Vũ Hán hồi tháng 1/2021 để tìm hiểu về nguồn gốc đại dịch.
Embarek cho hay rằng theo lẽ tự nhiên mọi người đều có thể đoán virus đã bị rò rỉ ra từ cơ sở nghiên cứu của Trung Quốc, đặc biệt là khi phòng thí nghiệm này đã chuyển đến một địa điểm mới vào đầu tháng 12/2019, chỉ cách Chợ hải sản Hoa Nam có vài km.
“Ngay cả nhân viên trong các phòng thí nghiệm cũng nói với chúng tôi rằng, phản ứng đầu tiên của họ khi nghe về căn bệnh mới xuất hiện, về chủng virus corona này là nó đã bị rò rỉ ra từ phòng thí nghiệm”, Ben Embarek cho hay vào tháng 3/2021.
Nhưng sau khi xem xét khả năng đó, các nhân viên thuộc Viện Virus học Vũ Hán cho biết họ không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy các mẫu virus corona chủng mới này từng được lưu trữ tại viện trước thời điểm tháng 12/2019.
Trong quá trình điều tra, WHO cũng không tìm thấy bất kỳ hồ sơ nào chỉ ra rằng có một chủng virus corona giống với virus corona chủng mới được lưu trữ ở bất kỳ phòng thí nghiệm nào tại Trung Quốc trước thời điểm đại dịch bùng phát. Các hồ sơ cũng không cho thấy bất kỳ cặp virus nào mà khi kết hợp với nhau có thể đã tạo ra chủng corona mới.
Dẫu vậy, nhóm của Ben Embarek nói rằng khi tới Trung Quốc để điều tra, họ đã không được cấp quyền tiếp cận một cách đầy đủ vào dữ liệu của Viện Virus học Vũ Hán.
2. Các điều tra viên của WHO không thể tiến hành kiểm tra toàn bộ phòng thí nghiệm tại Vũ Hán
Ben Embarek cho hay rằng ông và các điều tra viên khác của WHO đã không thể thực hiện một cuộc kiểm tra Viện Virus học Vũ Hán một cách toàn diện. Họ chỉ có mặt ở đó trong vài giờ, tất nhiên là không đủ để xem xét hết các tệp hồ sơ, cơ sở dữ liệu hoặc kho đông lạnh. Các nhân viên của viện cũng không chia sẻ tất cả các hồ sơ hoặc nhật ký an toàn của mình.
Đó là lý do tại sao Tổng giám đốc WHO Tedros đã nói rằng ông “không tin đánh giá này đã đủ bao quát”.
Tổng giám đốc WHO, bác sĩ Fauci và nhiều nhà khoa học khác vẫn đang kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra đầy đủ với Viện Virus học Vũ Hán.
3. Nhân viên Viện Virus học Vũ Hán bị bệnh với các triệu chứng “giống như COVID-19” vào tháng 11/2019
Một báo cáo được đăng tải bởi tờ Wall Street Journal, trong đó chỉ ra rằng có 3 nhân viên thuộc Viện Virus học Vũ Hán đã bị bệnh và phải nhập viện trong vòng hơn 1 tháng trước khi các ca nhiễm COVID-19 đầu tiên ở Vũ Hán được xác định bởi những chuyên gia. Báo cáo cho biết các triệu chứng của những nhân viên này “phù hợp với cả COVID-19 và bệnh cúm mùa thông thường”. Theo nhà virus học Marion Koopmans, thành viên trong nhóm điều tra của WHO, quả thật có một số nhân viên của Viện Virus học Vũ Hán đã bị bệnh vào mùa thu năm 2019.
4. COVID-19 dễ dàng lây lan từ người sang người
Nhìn chung, một chủng virus khi mới xuất hiện sẽ cần thời gian thích nghi để có thể dễ dàng lây lan từ người sang người.
Vậy nên, Robert Redfield (cựu giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ) và một số nhà khoa học đồng quan điểm đã chỉ ra bản chất lây nhiễm với tốc độ cao của COVID-19 là một bằng chứng cho thấy nó có thể là sản phẩm của nghiên cứu nhằm “thăm dò chức năng”.
“Tôi không tin rằng chủng virus này bằng cách nào đó có thể truyền được từ dơi sang người, để rồi gần như ngay lập tức nó trở thành một chủng virus lây từ người sang người, một trong những chủng virus lây lan khủng khiếp nhất trong lịch sử nhân loại“, Redfield cho biết trên CNN vào tháng 3/2021.
Cũng trong khoảng thời gian đó, bác sĩ Fauci cho hay rằng nhiều khả năng virus corona đã âm thầm lây nhiễm từ người sang người trước cả khi Trung Quốc “phát hiện” những ca nhiễm vào cuối năm 2019. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy COVID-19 đã lây lan trong vài tuần, nếu không muốn nói là vài tháng, trước khi các bệnh nhân đầu tiên đã được báo cáo.
5. Tình báo Mỹ cho rằng Viện Virus học Vũ Hán có giao thức an toàn yếu kém, việc rò rỉ cũng từng xảy ra trước đó
Ba năm trước, các quan chức Mỹ đến thăm Vũ Hán đã gửi một số bản ghi chú tới Bộ Ngoại giao, trong đó cảnh báo rằng các biện pháp an toàn tại viện nghiên cứu không được tuân thủ đầy đủ.
Ben Embarek cho biết Viện Virus học Vũ Hán có một “phòng thí nghiệm hiện đại”, đó là một phần lý do khiến nhóm của ông cho rằng “rất khó có khả năng cho bất cứ thứ gì có thể thoát ra khỏi một nơi như vậy”.
Tuy nhiên, vào tháng 2/2021, Ben Embarek đã lưu ý rằng “tai nạn vẫn có khả năng xảy ra”. Ông cho biết: “Chúng tôi có nhiều ví dụ ở nhiều quốc gia trên thế giới liên quan đến các vụ tai nạn trong quá khứ”. Mặc dù những vụ tai nạn như vậy hiếm khi xảy ra, nhưng đã có 4 trường hợp mà trong đó virus SARS bị rò rỉ từ các phòng thí nghiệm ở Đài Loan, Singapore và Bắc Kinh.
6. Các trang trại động vật hoang dã nơi virus có thể đã xuất hiện cách xa Vũ Hán tới hơn 1.600 km
Các trang trại động vật hoang dã nơi nhóm điều tra của WHO cho rằng virus corona mới đã xuất hiện, thực ra cách Vũ Hán từ khoảng 800 tới hơn 1.600 km, vậy nên giả thuyết COVID-19 lây lan từ động vật hoang dã có thể là không khả thi.
Phan Anh (tổng hợp)
Xem thêm:
Từ khóa Dòng sự kiện phòng thí nghiệm Vũ Hán điều tra nguồn gốc COVID-19