DeepSeek bị cáo buộc âm thầm hỗ trợ quân đội ĐCSTQ – Reuters

Thái Tư Vân
•
Thứ Tư, 25/06/2025

Theo Reuters, nguồn tin trong chính phủ Mỹ tiết lộ rằng công ty khởi nghiệp về trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc DeepSeek đang hỗ trợ quân đội Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), và cố gắng sử dụng một công ty bình phong tại Đông Nam Á để lách luật Mỹ, nhằm tiếp cận các chip bán dẫn cao cấp.

r shutterstock 2577947929 — (Ảnh minh họa: Melinda Nagy / Shutterstock)

Vào tháng Một năm nay, DeepSeek đã gây chấn động giới công nghệ toàn cầu. Công ty này từng công khai tuyên bố rằng các mô hình AI của họ (DeepSeek-V3 và DeepSeek-R1) đã nhận được lời khen ngợi từ các lãnh đạo cấp cao ở Thung lũng Silicon và kỹ sư công nghệ Mỹ, sánh ngang với các mô hình tiên tiến nhất do OpenAI và Meta phát triển, nhưng chi phí lại thấp hơn nhiều. Tuy nhiên, các chuyên gia bày tỏ nghi ngờ và nhiều bên đã phát hiện các rủi ro về an ninh liên quan đến DeepSeek.

Ngày 23/6, một quan chức cấp cao trong giới Chính phủ Mỹ trả lời phỏng vấn Reuters tiết lộ rằng DeepSeek đang hỗ trợ quân đội và cơ quan tình báo Trung Quốc, đồng thời tìm cách lách lệnh hạn chế xuất khẩu bộ xử lý hiệu suất cao của Mỹ đối với Trung Quốc bằng cách sử dụng các công ty bình phong tại nước ngoài.

Quan chức này cho biết DeepSeek không chỉ cung cấp phần mềm mã nguồn mở cho Chính phủ ĐCSTQ, mà còn chia sẻ thông tin người dùng và dữ liệu thống kê với chính quyền.

Theo bài báo, một quan chức cấp cao ẩn danh thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ tiết lộ: “Theo thông tin tình báo chúng tôi có được, DeepSeek trước đây đã chủ động hỗ trợ quân đội và cơ quan tình báo Trung Quốc, và rất có khả năng sẽ tiếp tục hỗ trợ trong tương lai.” Ông còn nói rằng DeepSeek đang chia sẻ dữ liệu người dùng và dữ liệu thống kê với cơ quan giám sát của ĐCSTQ.

Luật pháp của ĐCSTQ quy định rằng các công ty hoạt động tại Trung Quốc buộc phải cung cấp dữ liệu cho chính phủ khi được yêu cầu. Điều này làm dấy lên lo ngại về việc hàng chục triệu người dùng toàn cầu của DeepSeek có thể bị lộ thông tin cá nhân.

Ngoài ra, trong hồ sơ mua sắm của các thực thể thuộc nền công nghiệp quốc phòng của ĐCSTQ, cái tên DeepSeek xuất hiện hơn 150 lần, và công ty này đã cung cấp công nghệ cho các viện nghiên cứu quân sự của ĐCSTQ.

Vị quan chức này nói thêm rằng DeepSeek đang tìm cách lách các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ để tiếp cận các chip tiên tiến do Mỹ sản xuất. DeepSeek có thể truy cập lượng lớn dữ liệu từ NVIDIA, bao gồm các chip cao cấp như H100. Kể từ năm 2022, các chip này đã bị hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc do Mỹ lo ngại ĐCSTQ có thể sử dụng chúng để tăng cường năng lực quân sự hoặc chiếm ưu thế trong cuộc đua AI.

Ông cho biết: “DeepSeek đang cố gắng sử dụng các công ty bình phong ở Đông Nam Á để né tránh các quy định kiểm soát xuất khẩu, và dùng trung tâm dữ liệu ở Đông Nam Á để truy cập từ xa các chip Mỹ.”

Khi được hỏi liệu Mỹ có áp đặt thêm lệnh kiểm soát xuất khẩu hay trừng phạt đối với DeepSeek không, vị quan chức này cho biết hiện chưa có thông tin nào có thể công bố.

Bài báo còn cho biết Chính phủ Mỹ đang điều tra liệu DeepSeek có phải đã mua được các chip AI bị hạn chế hay không. Trước đó, có nguồn tin cho rằng sau khi Mỹ cấm NVIDIA bán chip H100 cho Trung Quốc, DeepSeek vẫn mua được các loại chip đó.

Vào tháng Hai năm nay, Singapore đã truy tố ba người đàn ông vì tội gian lận; truyền thông địa phương cho biết vụ án có liên quan đến việc các chip tiên tiến của NVIDIA được chuyển từ Singapore cho DeepSeek. ĐCSTQ cũng bị nghi ngờ đang tìm cách sử dụng các chip tiên tiến của Mỹ từ xa.

Hiện tại, Chính phủ Mỹ chưa đưa DeepSeek vào bất kỳ danh sách đen thương mại nào, nhưng một số quan chức cho rằng cần áp dụng hạn chế với các công ty có liên hệ giữa DeepSeek và các doanh nghiệp quân sự của ĐCSTQ.

Người phát ngôn của NVIDIA tuyên bố: “Chúng tôi không hỗ trợ bất kỳ bên nào vi phạm kiểm soát xuất khẩu của Mỹ hoặc có tên trong danh sách thực thể bị hạn chế.” “Dưới các quy định kiểm soát xuất khẩu hiện hành, chúng tôi về cơ bản đã rút khỏi thị trường trung tâm dữ liệu Trung Quốc. Hiện tại, thị trường này chủ yếu do các đối thủ như Huawei đảm nhận.”

Nhiều quốc gia cấm sử dụng DeepSeek

Đài Á Châu Tự Do trước đó đưa tin, do DeepSeek tồn tại nguy cơ an ninh, một số bang ở Mỹ đã cấm sử dụng DeepSeek và các công nghệ liên quan đến chính quyền ĐCSTQ trên thiết bị của chính phủ bang.

Ngoài ra, một số quốc gia phương Tây và châu Á như Anh, Pháp, Đức, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ cũng đã có phản ứng. Chính phủ Úc đã cấm sử dụng sản phẩm của DeepSeek trên toàn bộ thiết bị chính phủ. Bộ Tài chính Ấn Độ cũng cấm nhân viên sử dụng công cụ AI này trong công vụ.

Cơ quan giám sát quyền riêng tư của Ý đã chặn DeepSeek nhằm bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng, đồng thời mở cuộc điều tra về việc thu thập dữ liệu của công ty này. Ứng dụng của DeepSeek đã bị gỡ khỏi các cửa hàng ứng dụng Apple và Google tại Ý.

Do lo ngại về nguy cơ rò rỉ dữ liệu và truyền tải thông tin qua biên giới, Đài Loan cũng đã hạn chế việc sử dụng DeepSeek trong các cơ quan chính phủ và nhà cung cấp hạ tầng thiết yếu. Bộ Kỹ thuật số Đài Loan nhấn mạnh rằng do DeepSeek có liên hệ với chính quyền ĐCSTQ, nên công ty này gây đe dọa đến an ninh thông tin quốc gia.

Vào ngày 4/2, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản, ông Yoshimasa Hayashi, cho biết tại một cuộc họp báo rằng DeepSeek “lưu trữ dữ liệu cá nhân trên máy chủ đặt tại Trung Quốc” và cảnh báo công chúng về rủi ro này.

Vì lo ngại các lỗ hổng an ninh quốc gia, các Bộ Ngoại giao, Quốc phòng và Công nghiệp Hàn Quốc đã bắt đầu hạn chế việc sử dụng DeepSeek và chặn truy cập vào trang web của công ty. Bộ Công nghiệp đã ban hành lệnh cấm tạm thời, cấm nhân viên sử dụng dịch vụ AI này, đồng thời kêu gọi các bộ, ngành và cơ quan khác cẩn trọng khi sử dụng các công nghệ AI tạo sinh như DeepSeek.