Bình quân trong 10 tháng năm 2024, chỉ số giá vàng tăng 27,48%. Khoảng 11,46 tấn được đưa vào thị trường kể từ tháng 6 đến tháng 10 chưa phải là giải pháp cho những bất cập trong quản lý thị trường vàng.

da cung ung 1146 tan vang thi truong vang van chiu tac dong boi yeu to tam ly ky vong
Vàng nguyên chất được chế tác thành vật phẩm trang trí. (Ảnh: Ngan Pham/Facebook)

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng là người đăng đàn đầu tiên trong phiên chất vấn diễn ra từ ngày 11-12/11, diễn ra trong tuần làm việc thứ 4 của Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, với 3 nhóm vấn đề ngân hàng, y tế, thông tin và truyền thông.

Trong lĩnh vực ngân hàng, các vấn đề được đề cập bao gồm định hướng điều hành chính sách tiền tệ; thị trường ngoại hối; kết quả chính sách hỗ trợ vay vốn cho doanh nghiệp phục hồi sau COVID-19, thiên tai… Trong đó, quản lý thị trường vàng luôn là vấn đề ‘nóng” trước tình hình biến động của thị trường này thời gian qua.

Từ năm 2014 đến năm 2023, NHNN không tăng cung vàng miếng SJC ra thị trường. NHNN can thiệp “bình ổn giá” bằng cách đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường, hạn chế tác động đến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, ngoại hối.

Tại báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay để bình ổn giá vàng, từ ngày 3/6 đến 29/10, NHNN đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC (tương đương khoảng 11,46 tấn).

“Trước thời điểm NHNN thông báo thực hiện bán vàng miếng SJC trực tiếp để bình ổn, chênh lệch so với giá thế giới hơn 18 triệu đồng/lượng (khoảng 25%). Từ khi thông báo phương án bán vàng miếng trực tiếp, chênh lệch giá bán vàng miếng trong nước so với giá thế giới đã giảm, hiện chỉ chênh khoảng 3 – 5 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới (khoảng 5 – 7%)”, theo lãnh đạo NHNN.

Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá vàng tháng 10/2024 tăng 5,96% so với tháng 9/2024; tăng 29,97% so với tháng 12/2023; tăng 38,88% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân trong 10 tháng năm 2024, chỉ số giá vàng tăng 27,48%.

“Giá vàng thế giới tăng do tình hình căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông ngày càng nghiêm trọng. Ngoài ra, xung đột kéo dài giữa Nga – Ukraine và những biến động ở bán đảo Triều Tiên đã làm gia tăng lo ngại về bất ổn chính trị toàn cầu. Cùng với đó, việc các ngân hàng Trung ương lớn như Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tiếp tục thực hiện các chính sách nới lỏng tiền tệ đã góp phần thúc đẩy đà tăng của giá vàng”, Tổng cục Thống kê nêu tại báo cáo.

Tuy nhiên, sau khi ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ, giá vàng thế giới và trong nước giảm mạnh. Ngày 10/11, giá vàng thế giới chốt tuần giao dịch ở mức 2.684,6 USD/ounce, giảm 51,8 USD/ounce so với chốt phiên giao dịch tuần trước. Trong nước, tính đến tối 10/11, giá vàng SJC giao dịch tại Hà Nội và Đà Nẵng là 82 triệu đồng/lượng và 85,8 triệu đồng/lượng mua vào – bán ra.  Mức giá giao dịch SJC tại TP.HCM cũng tương đương. So với chốt phiên tuần trước, giá vàng SJC đã giảm 5,5 triệu đồng/lượng mua vào và giảm 3,7 triệu đồng/lượng bán ra.

Theo NHNN, biến động giá vàng trong nước cơ bản phụ thuộc vào diễn biến của giá vàng thế giới và quan hệ cung – cầu trên thị trường. Tại báo cáo gửi đại biểu Quốc hội, NHNN cho hay có 2 tồn tại trong quản lý thị trường vàng trong nước.

Một là vàng trang sức “lách” quy định vàng miếng. Một số sản phẩm vàng trang sức mỹ nghệ có hàm lượng 99,99% được sử dụng có tính chất như vàng miếng, không ngoại trừ nguồn nguyên liệu để sản xuất từ nguồn vàng nhập lậu. Theo NHNN, hiện tượng này dễ bị lợi dụng làm giảm hiệu quả quản lý chặt chẽ thị trường vàng miếng của Nghị định 24/2012/NĐ-CP.

Hai là mức độ chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và quốc tế.

“Thị trường vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ, ngoại hối; chưa khuyến khích người dân bán vàng chuyển thành VND để đầu tư vào sản xuất kinh doanh”, lãnh đạo NHNN thừa nhận.

Nguyễn Minh