Nhìn lại hành trình đưa Nvidia thành công ty có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới

Theo Bloomberg
•
Thứ Tư, 19/06/2024

Mức tăng 591.078% đưa cổ phiếu của Nvidia thành cổ phiếu có giá trị nhất.
Trung tâm dữ liệu và chơi game trên máy tính đã mở đường cho sự thành công của AI.

Chỉ vài ngày sau khi “đánh bại” Apple, ‘gã khổng lồ’ chip Nvidia vừa vượt qua Microsoft để trở thành công ty có giá trị lớn nhất thế giới. Sự kiện này đã chấm dứt sự thống trị thị trường chứng khoán Mỹ trong nhiều năm của hai ‘gã khổng lồ’ trong ngành công nghệ là Microsoft và Apple.

Nvidia được thành lập cách đây 31 năm với mục đích ban đầu là sản xuất card đồ họa PC. Đó là năm 1999, Steve Jobs mới trở lại lãnh đạo Apple. Intel là thế lực thống trị trong lĩnh vực bán dẫn. Và một nhà sản xuất chip ít được biết đến tên là Nvidia đã ra mắt lần đầu trên sàn giao dịch chứng khoán Nasdaq.

Chỉ mất chưa đầy ba năm để Nvidia Corp. lọt vào S&P 500 – thay thế tập đoàn kinh doanh dầu mỏ bị thất sủng Enron.

Nhưng ngay cả khi đó, ít người có thể đặt cược rằng cổ phiếu của công ty sẽ trở thành cổ phiếu hoạt động tốt nhất trong một phần tư thế kỷ qua, đạt tổng lợi nhuận là 591,078% kể từ đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng, bao gồm cả cổ tức tái đầu tư.

Đó là một con số khó hiểu và một phần là minh chứng cho cơn cuồng nhiệt tài chính xung quanh trí tuệ nhân tạo và cách các nhà đầu tư nhìn nhận Nvidia – công ty sản xuất những con chip tiên tiến hỗ trợ công nghệ – là người thắng cuộc trong sự bùng nổ AI.

Vào thứ Ba, đà tăng đó lên đến đỉnh điểm khi Nvidia đánh bại Microsoft Corp. để trở thành công ty có giá trị nhất thế giới với vốn hóa thị trường là 3,34 nghìn tỷ USD. Hơn 2.000 tỷ USD là giá trị tăng thêm của năm nay.

Sự trỗi dậy của công ty hoàn toàn không được đảm bảo – và sức mạnh trụ vững của nó ở vị trí đầu bảng S&P 500 cũng không được đảm bảo.

Các nhà đầu tư lâu năm vào Nvidia đã phải hứng chịu 3 đợt sụt giảm cổ phiếu hàng năm từ 50% trở lên. Để duy trì đà tăng hiện tại sẽ đòi hỏi khách hàng phải tiếp tục chi hàng tỷ USD mỗi quý cho thiết bị AI, vốn có lợi tức đầu tư cho đến nay vẫn tương đối nhỏ.

Tuy nhiên, điều cốt lõi đã mở đường cho Nvidia leo lên vị trí dẫn đầu là việc công ty đặt cược lớn vào chip đồ họa và tầm nhìn của người đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Jensen Huang rằng ngành này sẽ chuyển sang cái mà ông gọi là “điện toán tăng tốc”, chip mà công ty ông vốn đã tốt hơn so với đối thủ cạnh tranh.

Brian Mulberry, giám đốc danh mục đầu tư khách hàng tại Zacks Investment Management, cho biết: “Tôi nghĩ bạn phải cung cấp cho đội ngũ quản lý một khoản tín dụng khổng lồ. Họ đã nắm bắt được từng làn sóng đổi mới về phần cứng một cách hoàn hảo”.

Dưới đây là sự phát triển của Nvidia từ khi IPO đến nay.

Những năm đầu (1999 – 2007)

Nvidia đã có một khởi đầu thuận lợi.

Từ khi ra mắt đến thời điểm gia nhập S&P 500, cổ phiếu này đã tăng hơn 1.600%, mang lại giá trị thị trường khoảng 8 tỷ USD. Sự gia tăng đó diễn ra khi nhiều cổ phiếu công nghệ khác đang lao dốc sau bong bóng dot-com, đạt đỉnh điểm vào tháng 3 năm 2000.

Chìa khóa dẫn đến thành công ban đầu của công ty là đưa công nghệ của mình vào các máy chơi game điện tử như Xbox của Microsoft và PlayStation của Sony. Các bộ xử lý đồ họa hay GPU GeForce của Nvidia đã trở thành đối tượng được các game thủ mong muốn vì chúng luôn mang lại trải nghiệm chân thực nhất.

Rhys Williams, chiến lược gia trưởng tại Wayve Capital Management, người mua trong đợt IPO, cho biết: “Jensen luôn là một người giao tiếp tuyệt vời, kể một câu chuyện hay và rõ ràng GPU đang trở nên quan trọng hơn. Mỗi thế hệ phần cứng kế tiếp đều mang lại hiệu năng tốt hơn rất nhiều, hình ảnh chân thực hơn rất nhiều và khi đó trò chơi trên PC thực sự ra đời”.

Tranh tụng và cạnh tranh (2008 – 2014)

Sáu năm tiếp theo không hề dễ dàng với Nvidia. Cổ phiếu sụt giảm vào năm 2008 khi cuộc khủng hoảng tài chính làm suy yếu nhu cầu và đối thủ cạnh tranh lâu dài Advanced Micro Devices Inc. bắt đầu xoay chuyển tình thế.

Trong khi đó, thỏa thuận giữa Nvidia và Intel cho phép các công ty sử dụng năng lực của nhau đã trở nên tồi tệ, buộc Nvidia phải rời khỏi một trong những thị trường lớn nhất của mình. Hai bên giải quyết vào năm 2011 và Intel đồng ý trả cho Nvidia 1,5 tỷ USD.

Năm sau, Nvidia trình làng chip đồ họa dành cho máy chủ bên trong trung tâm dữ liệu. Chúng có thể hỗ trợ các công việc điện toán phức tạp như thăm dò dầu khí và dự báo thời tiết, giúp Nvidia có chỗ đứng trong lĩnh vực sẽ trở thành một thị trường béo bở.

Tuy nhiên, những con chip đó không mang lại hiệu quả ngay lập tức. Phải mất gần chín năm để cổ phiếu Nvidia vượt qua mức cao nhất năm 2007.

Tiền điện tử và Covid (2015 – 2021)

Cổ phiếu Nvidia lại thăng hoa vào năm 2015. Trong khoảng thời gian đó, chip của công ty đang trở thành nền tảng của các công nghệ mới nổi, từ giao diện đồ họa tiên tiến, xe tự hành cho đến làn sóng sản phẩm AI mới.

Đó là khi Shana Sissel, Giám đốc điều hành của Banrion Capital Management, lần đầu tiên thực sự chú ý đến công ty Nvidia. Cô mô tả những gì diễn ra trong một hội nghị năm 2017, nơi Nvidia giống người chiến thắng trong cuộc thi hơn là một ý tưởng đầu tư.

Sissel nói: “Mỗi diễn giả đều nói rằng Nvidia là công ty quan trọng nhất. Vào thời điểm đó, nó thực sự trong tầm ngắm của tôi”.

Ngay cả sau khi nhu cầu từ các công ty khai thác tiền điện tử cạn kiệt, doanh số bán hàng của trung tâm dữ liệu vẫn tiếp tục tăng. Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy hoạt động kinh doanh đó vì các công ty cần sử dụng nhiều điện toán thông minh để hỗ trợ công việc từ xa. Doanh thu từ trung tâm dữ liệu của Nvidia đã tăng gấp 8 lần từ năm tài chính 2017 đến năm tài chính 2021.

Bùng nổ doanh số bán hàng AI (2022 – 2024)

Cổ phiếu của Nvidia sụt giảm vào năm 2022 chung tình cảnh với các công ty trong lĩnh vực công nghệ, vốn đang quay cuồng vì lãi suất tăng vọt và nhu cầu giảm sau thời kỳ đại dịch Covid.

Việc OpenAI phát hành ChatGPT vào cuối năm 2022 đã gây chú ý ngay lập tức nhưng phải mất thời gian để các nhà đầu tư nhận ra Nvidia có thể được hưởng lợi như thế nào. Cuối cùng, sự quan tâm đến ChatGPT và các sản phẩm AI tổng hợp khác đã bùng nổ, gây ra sự gia tăng chóng mặt về đơn đặt hàng chip của Nvidia.

Khi công ty báo cáo thu nhập quý đầu tiên năm 2023, quy mô của bước nhảy vọt trong hoạt động kinh doanh của công ty đã gây sốc cho hầu hết mọi người ở Phố Wall. Nvidia đưa ra dự báo doanh thu hàng quý cao hơn 50% so với dự báo trung bình.

Doanh số bán hàng từ trung tâm dữ liệu của Nvidia lần đầu tiên đã làm lu mờ doanh thu từ trò chơi của hãng này vào năm tài chính 2023. Trong năm tài chính hiện tại của Nvidia, các nhà phân tích kỳ vọng doanh thu đó sẽ lên tới 100 tỷ USD.

Williams, chiến lược gia tại Wayve Capital Management, cho biết: “Họ có một vị trí rất dễ phòng thủ trong ngành. Rõ ràng là họ sẽ không chiếm 95% thị phần mãi mãi, nhưng gần như không ai có thể thay thế được họ”