Thủ tướng thúc giục Bộ Tài chính trình dự thảo Nghị quyết thí điểm tiền mã hóa trước 13/3

Ngày 13/3 là hạn cuối để Bộ Tài chính trình Thường trực Chính phủ hồ sơ Nghị quyết thí điểm để quản lý các hoạt động liên quan đến tài sản ảo, tài sản mã hóa – nhiệm vụ nêu rõ trong Công điện 9/3 của Thủ tướng Chính phủ. 

Trong tuần  này, Bộ Tài chính phải trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về tiền số, tài sản mã hóa. Cụ thể, Công điện ngày 9/3 của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ:

“Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương sớm hoàn thiện hồ sơ Nghị quyết thí điểm để quản lý các hoạt động liên quan đến tài sản ảo, tài sản mã hóa, báo cáo Thường trực Chính phủ trước ngày 13 tháng 3 năm 2025“

Trước đó, trong Chỉ thị số 05 (ngày 1/3/2025) về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam theo chức năng, nhiệm vụ được giao đề xuất, trình Chính phủ ngay trong tháng 3 này về khung pháp lý quản lý, thúc đẩy phát triển tài sản số, tiền kỹ thuật số lành mạnh và hiệu quả.

Liên quan đến quản lý đồng tiền số, đồng tiền ảo, tại cuộc làm việc với Ban Chính sách Chiến lược Trung ương mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm có nhấn mạnh: “Không để chậm trễ, không để mất cơ hội, không tạo khoảng cách riêng biệt đối với các hình thái tài chính mới cũng như phương thức giao dịch hiện đại”.

Thách thức, rủi ro, lợi ích đồng tồn

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2 vào chiều 5/3, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo Nghị quyết cho biết: “Khi sàn giao dịch được cấp phép, các tổ chức, cá nhân, nhà đầu tư ở Việt Nam có nơi để giao dịch, đầu tư, mua bán. Nhà nước sẽ bảo vệ các quyền lợi hợp pháp, chính đáng của các tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động trên thị trường này.”

“Đây là vấn đề mới và phức tạp, nhiều quốc gia cũng đang nghiên cứu” – Ông Chi nói.

Tờ trình Bộ Tài chính gửi Văn phòng Chính phủ phân tích nếu Việt Nam cấm tài sản mã hóa cũng như các tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan (phát hành, sàn giao dịch, mua bán…) thì lợi ích mang lại có thể là giúp hạn chế hoạt động đầu tư vào các sản phẩm có tính biến động cao, hạn chế dòng tiền ra nước ngoài, tránh nguy cơ bị đưa vào danh sách đen của Lực lượng đặc nhiệm tài chính (FATF) toàn cầu liên quan đến vấn đề rửa tiền, tài trợ khủng bố…

Tuy nhiên, việc cấm cũng gây cản trở hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, phát triển công nghệ mới, không kịp thời hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và làm chậm quá trình chuyển đổi số. Đồng thời doanh nghiệp mất đi một kênh huy động vốn và đầu tư vốn mới, Nhà nước mất đi nguồn thu ngân sách tiềm năng.

Đó là chưa kể những người chơi, nhà đầu tư vẫn lách quy định cấm thông qua vượt tường lửa hoặc chuyển sang nền tảng phi tập trung. Điều này sẽ gia tăng rủi ro cho nhà đầu tư…

Trong khi đó, nếu cho phép và đưa tài sản mã hóa vào quản lý có thể đem lại nhiều lợi ích cho Việt Nam như thu hút đầu tư nước ngoài; thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ mới tại Việt Nam; tạo thêm nguồn thu cho ngân sách nhà nước thông qua thu thuế, phí, lệ phí đối với các hoạt động liên quan đến tài sản mã hóa…

Tất nhiên, việc hợp pháp hóa các hoạt động liên quan đến tài sản mã hóa cũng đặt ra không ít thách thức. Chẳng hạn nhiều tài sản mã hóa không có giá trị nội tại rõ ràng, thông tin chưa đầy đủ, dẫn tới các hành vi thao túng; có thể ảnh hưởng đến hệ thống tài chính truyền thống; gia tăng mức độ cạnh tranh đối với tiền gửi ngân hàng và chứng khoán; rủi ro “crypto hóa” (sự chuyển đổi thay thế tiền tệ truyền thống bằng tiền mã hóa); khó khăn trong việc giám sát các dữ liệu giao dịch ẩn danh..

Quan điểm của Bộ Tài chính là các thách thức nêu trên đều có thể được giải quyết phần lớn thông qua việc ban hành các quy định pháp lý mới và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành.

Kỳ vọng chiếu sáng một phần khu vực kinh tế ngầm

Theo Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA), Việt Nam có đến 17 triệu người sở hữu tài sản mã hóa trong năm 2024, đứng hạng 7 toàn cầu. Năm ngoái, Việt Nam nhận về hơn 105 tỷ USD tiền mã hóa, giảm so với mức 120 tỷ USD của năm 2023. Trong cùng thời gian đó, dòng vốn nước ngoài đầu tư vào Việt Nam (FDI) đạt 25,35 tỉ USD (bằng khoảng 1/4 so với dòng tài sản mã hóa).

Chainalysis cũng ước tính tổng lợi nhuận của các nhà đầu tư tài sản mã hóa toàn cầu là 37,6 tỉ USD năm 2023, trong đó Việt Nam hiện đứng thứ 3 với khoảng 1,2 tỉ USD lợi nhuận.

Tuy nhiên, do chưa có khung pháp lý, chưa có quy định cụ thể về các loại tài sản ảo, tiền ảo, tài sản mã hóa, tiền mã hóa, nên vẫn đang nằm ở khu vực “kinh tế ngầm”, chưa được ghi nhận trên các hệ thống tài chính chính thống.

Khung pháp lý về tài sản mã hóa được kỳ vọng có thể tạo thêm nguồn thu cho ngân sách nhà nước thông qua thu thuế, phí, lệ phí đối với các hoạt động liên quan đến tài sản mã hóa…

Xem thêm

Công an TP. Hà Nội cảnh báo rủi ro về đồng tiền ảo Pi Network

Theo quy định của pháp luật tại Việt Nam cho hay hiện nay tiền ảo nói chung và đồng tiền ảo Pi nói riêng chưa được coi là tài sản, tiền ảo không phải là…