7 công dụng bất ngờ của nấm trong bữa ăn hàng ngày

Nấm phân bố trên toàn thế giới và phát triển ở nhiều dạng môi trường sống khác nhau, kể cả sa mạc, nơi tập trung nồng độ muối cao hay có phóng xạ ion hóa, cũng như trầm tích biển sâu. 

Nấm được ứng dụng rất rộng rãi trong đời sống lẫn sản xuất. Nhiều loài được sử dụng trong công nghệ thực phẩm, làm thức ăn hoặc trong quá trình lên men. Nấm còn được dùng để sản xuất chất kháng sinh, hoóc môn trong y học và nhiều loại enzym. Tuy vậy, nhiều loại nấm lại có chứa các chất hoạt động sinh học được gọi là mycotoxin, như ancaloit và polyketit – là những chất độc đối với động vật lẫn con người (gây buồn nôn, khó chịu, ngộ độc).

Nếu chỉ tính đến những loại nấm ăn được, thì bạn sẽ phải bất ngờ vì loại thực phẩm nhỏ bé nhưng công dụng to lớn này.

1. Nấm có đặc tính chống ung thư

Một nghiên cứu năm 2010 công bố trên tạp chí Experimental Biology & Medicine thử nghiệm 5 loại nấm (maitake, crimini, portabella, hàu và nút trắng) đã phát hiện ra rằng nấm có khả năng ức chế sự phát triển và sinh sản của tế bào ung thư vú. Ngoài ra, nấm shiitake có chứa lentinan, một loại phân tử có hoạt chất chống ung thư. Theo Trung tâm Memorial Sloan Kettering Cancer, lentinan có thể giúp kéo dài sự sống của bệnh nhân mắc bệnh ung thư khi sử dụng hóa trị. Trên thực tế, lentinan đã được phê duyệt làm chất bổ trợ cho bệnh ung thư dạ dày ở Nhật Bản từ năm 1985. Lentinan không tiêu diệt tế bào ung thư trực tiếp, mà nó giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp làm chậm sự phát triển của khối u.

2. Nấm giúp tăng cường khả năng miễn dịch

Beta-glucan là một loại đường được tìm thấy trong thành tế bào của nấm (và một số loại thực vật khác) cũng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn. Beta-glucan có cấu trúc 1, 3 và 1, 6 mới có tác dụng mạnh nhất lên sức khỏe của con người. Đặc biệt, chúng có khả năng kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể. Các thuộc tính tác dụng lên miễn dịch của Beta-glucan đã được công nhận trong nhiều thập kỷ. Beta-glucan có thể hoạt động trên nhiều thụ thể màng tế bào miễn dịch. Nó có thể hoạt động đơn lẻ hoặc kết hợp với các phân tử khác bao gồm các đại thực bào, bạch cầu trung tính, monocytes, các tế bào giết tự nhiên và các tế bào đuôi gai. Beta-glucan cũng kích hoạt một loạt các cytokine được giải phóng, như yếu tố hoại tử khối u (TNF)-a và các loại interleukins khác nhau. Do đó, ăn nấm sẽ giúp tăng khả năng miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch thích nghi.

3. Nấm giúp giảm cholesterol

Nấm là một nguồn chitin và beta-glucan tốt, là những chất làm giảm cholesterol. Một nghiên cứu năm 2012 trên Tạp chí International Journal of Medicinal Mushrooms cho thấy nấm sò hồng làm giảm tổng lượng cholesterol và LDL. Nấm Shiitake có chứa một hợp chất giúp gan xử lý cholesterol và loại bỏ nó ra khỏi máu. Nấm chứa chất phytonutrients có tác dụng giữ cho các tế bào không dính vào thành mạch máu, duy trì huyết áp khỏe mạnh và cải thiện lưu thông.

4. Nấm có nhiều vitamin B và D

Vitamin B đóng vai trò quan trọng đối với quá trình trao đổi chất, hệ thần kinh, mắt, cơ bắp, các cơ quan, da và tóc. Vitamin B là nguyên liệu cần thiết trong quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và hoạt động điều hòa các phản ứng hóa học trong cơ thể của các enzyme, protein. Các nguồn cung cấp vitamin B tốt nhất là rau, hoa quả, thịt và cá.

Vitamin D là một nhóm các secosteroid tan được trong chất béo, có chức năng tăng cường khả năng hấp thu canxi và phosphat ở đường ruột. Ở người, các hợp chất quan trọng nhất trong nhóm này là vitamin D3 (còn được gọi là cholecalciferol) và vitamin D2 (ergocalciferol). Vitamin D3 và D2 có thể bổ sung vào cơ thể qua việc ăn uống. Cơ thể cũng có thể tự tổng hợp vitamin D (đặc biệt là cholecalciferol) ở da khi da được tiếp xúc đủ với ánh nắng mặt trời.

Ăn nấm sẽ cung cấp vitamin B và D cho cơ thể bạn.

5. Nấm có khả năng chống viêm

Trong nấm có chứa một chất chống oxy hóa mạnh mẽ gọi là ergothioneine, giúp giảm viêm khắp cơ thể. Nấm linh chi được các nước châu Á sử dụng làm thuốc trong hàng ngàn năm, cũng có tác dụng chống viêm rất tốt. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nấm linh chi có nhiều lợi ích cho sức khỏe như giúp chống nhiễm mỡ, xơ mạch và các biến chứng (bệnh xơ vữa động mạch vành). Có tác dụng đặc biệt trong việc loại trừ chất cholesterol trong máu và các thành mạch, trợ tim, lọc sạch máu, làm giảm cholesterol, giảm xơ cứng thành động mạch, thúc đẩy quá trình lưu thông máu, tăng cường tuần hoàn máu.

6. Nấm ‘ma thuật’ có thể giúp bệnh nhân ung thư bớt căng thẳng

Trong một thử nghiệm lâm sàng tại Đại học Y khoa Johns Hopkins và Trung tâm Y tế Langone, các bác sĩ đã cho 80 bệnh nhân ung thư đang trong trạng thái lo âu, trầm cảm hoặc sợ chết dùng thử psilocybin. Đây là một hợp chất gây ảo giác tự nhiên được tìm thấy trong khoảng 200 loại nấm. Khoảng 80% trong số các bệnh nhân cho biết, họ đã trải qua sự hạnh phúc, cảm giác kết nối với người khác và những trải nghiệm huyền bí tâm linh khi dùng psilocybin. Những tác động tích cực này kéo dài trong vòng 6 tháng. Trên tạp chí Tâm lý học, các nhà khoa học cũng cho biết: Psilocybin là hợp chất có lợi cho những người bị trầm cảm hoặc rối loạn căng thẳng sau chấn thương.

7. Nấm giúp chống lão hóa

Nấm có chứa hai chất chống oxy hóa: Selenium và Ergothioneine. Các chất này có tác dụng loại bỏ các gốc tự do và được cho là giúp cơ thể chống lại các bệnh mãn tính. Các nhà nghiên cứu ở Mỹ đã phát hiện ra rằng nấm trắng có hàm lượng Ergothioneine cao gấp 12 lần so với lúa mì và gấp 4 lần so với gan gà – trước đây là những thực phẩm được đánh giá hàng đầu cho chất chống oxy hóa này.

Minh Minh

Xem thêm: