COVID-19 gây tổn thương các bộ phận cơ thể người nghiêm trọng thế nào?

Viêm phổi Vũ Hán do virus corona mới (virus Trung Cộng) gây thương tổn như thế nào cho các cơ quan cơ thể người? Đây là vấn đề kinh khủng ngoài sức tưởng tượng! Mặc dù theo tình hình hiện tại ở nhiều nước thì có vẻ như nếu người nhiễm virus được phát hiện sớm và được điều trị đúng cách, đồng thời sức miễn dịch của bệnh nhân đủ mạnh thì khả năng phục hồi là rất cao. Nhưng theo nghiên cứu của nhiều chuyên gia và học giả thì loại virus này có thể gây ra thương tổn cho nhiều cơ quan trong cơ thể, thậm chí có thể để lại di chứng kéo dài. 

Bệnh nhân nặng bị chết trong khi vẫn hoàn toàn tỉnh táo

Theo một bài viết trên The Times của Anh cho biết, chuyên gia của Viện Y học Chăm sóc Chuyên sâu (Faculty of Intensive Care Medicine, FICM) của Anh đã quan sát hàng ngàn bệnh nhân bị bệnh nặng may mắn sống sót và phát hiện ra rằng virus tấn công cơ thể người theo mọi hướng; tất cả các cơ quan nội tạng của người bệnh đều có thể bị virus viêm phổi Vũ Hán làm tổn thương, trường hợp nghiêm trọng ước tính để phục hồi như cũ phải mất đến 15 năm.

Daily Express của Anh đưa tin về bệnh nhân Jamie Ester người Anh phản bác nhiều quan điểm của người Anh cho rằng viêm phổi Vũ Hán chỉ là “cảm cúm nặng”, ông kể trong một tuần khủng khiếp bị bệnh không những ông gặp khó khăn trong vận động mà còn không có cảm giác thèm ăn, giống như bị xe tải đâm vào.

Hồi tháng Hai, trên Weibo Trung Quốc lan truyền một câu chuyện thương tâm do một bác sĩ tuyến đầu kể lại, cho biết trước khi chết bệnh nhân đã khóc lóc cầu xin bác sĩ cứu mạng, quá trình này vật lộn kịch liệt cho đến hơi thở cuối cùng.

Truyền thông Trung Quốc cũng đưa tin về phẫu thuật một bệnh nhân viêm phổi Vũ Hán 50 tuổi ở Trung Quốc Đại Lục, người ta thấy rằng tổn thương dày đặc hai bên phổi với đầy dịch nhầy, nghĩa là phổi của bệnh nhân chứa rất nhiều chất nhầy làm hoại tử tế bào, cuối cùng vì không thể thở được nên bệnh nhân đã chết vì suy hô hấp. Bác sĩ bất lực vì không có thuốc gì chữa được, phải chứng kiến cảnh bệnh nhân thiệt mạng trong khi hoàn toàn tỉnh táo!

Chủ yếu gây tổn thương phổi

Nghiên cứu y học đã phát hiện ra rằng virus viêm phổi Vũ Hán tấn công cơ thể người theo mọi hướng; không chỉ tấn công hệ hô hấp, hệ tuần hoàn, hệ bài tiết, hệ tiêu hóa, mà còn cả hệ thống sinh sản và hệ thần kinh. Nhưng viêm phổi Vũ Hán là một bệnh về đường hô hấp, gây tổn thương chính là phổi, ngay cả sau khi người bệnh hồi phục thì cũng còn nhiều biến chứng và di chứng.

Theo Học viện Y khoa Chăm sóc Chuyên sâu (FICM) của Anh, khoảng 17% bệnh nhân bị bệnh nghiêm trọng có “di chứng suy hô hấp cấp tính” (ARDS), phổi của họ có phản ứng viêm nặng, thậm chí phổi bị phù nước, buộc phải có thiết bị y tế trợ giúp thì mới thở được, cho dù có thể được phục hồi dần dần với sự trợ giúp của “phổi nhân tạo” nhưng vẫn cần mất thêm nhiều thời gian mới có thể phục hồi chức năng phổi, thường kéo dài vài năm và thậm chí lên đến 15 năm.

Hiệp hội thúc đẩy tiến bộ khoa học (AAAS) của Mỹ chỉ ra rằng viêm phổi Vũ Hán sẽ lây nhiễm các túi khí trong phổi, một số trường hợp sẽ để lại di chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), làm cho túi khí chứa đầy chất lỏng, sau đó gây xơ phổi, nhưng hầu hết bệnh nhân có thể bị xơ phổi vẫn giữ được chức năng phổi như ban đầu, chỉ một số ít trường hợp để lại các vấn đề về hô hấp lâu dài.

Có thể gây tổn thương tim

Theo AAAS của Mỹ, nghiên cứu của nhà dịch tễ học Sachin Yende thuộc Đại học Pittsburgh cho biết, sau khi nhiễm viêm phổi Vũ Hán có tiềm ẩn khả năng bị những bệnh mãn tính như bệnh tim, đột quỵ và bệnh thận. Trong một nghiên cứu năm 2015, ông phát hiện ra rằng, đối với bệnh nhân nhập viện vì viêm phổi, trong một năm sau khi xuất viện hiểm họa mắc bệnh tim như nhồi máu cơ tim cao gấp 4 lần so với những người cùng tuổi khỏe mạnh; cho dù có vượt qua được năm đó thì hiểm họa cũng vẫn duy trì ở mức cao hơn 1,5 lần người khỏe mạnh bình thường. Ông cho rằng dịch bệnh lần này có thể gây gia tăng đột biến bệnh trạng này.

Nghiên cứu cũng cho thấy nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ do viêm phổi cũng tương tự như nguy cơ do hút thuốc, huyết áp cao và tiểu đường gây ra. Mặc dù viêm phổi Vũ Hán là một căn bệnh mới ở người, hiện nay không thể hiểu rõ di chứng, nhưng qua nghiên cứu trước đây về viêm phổi nặng dĩ nhiên cũng cung cấp một số manh mối để tham khảo.

Ngày 6/4, nguyệt san Khoa học Mỹ (Scientific American) xuất bản bài viết chỉ ra rằng ngoài việc gây tổn thương phổi, nhiều bệnh nhân còn bị vấn đề về tim (chiếm khoảng 1/5 số bệnh nhân), thậm chí trong những bệnh nhân không bị suy hô hấp thì cũng có dấu hiệu có thể bị suy tim và tử vong.

Có thể ảnh hưởng đến khứu giác và vị giác

Bệnh nhân viêm phổi Vũ Hán bị vấn đề bất thường về khứu giác và vị giác là vấn đề đã được biết đến rộng rãi, đây thực sự là một trong những triệu chứng, chúng ta nên đặc biệt thận trọng nếu đột nhiên xuất hiện triệu chứng này.

Tại sao virus khiến khứu giác và vị giác trở nên bất thường? Giáo sư Trương Nam Ký (Zhang Nanji), một chuyên gia về miễn dịch học ở Đài Loan thuộc Viện Vi sinh và Miễn dịch học tại Đại học Dương Minh (Yang-Ming) giải thích: “Vì virus viêm phổi Vũ Hán chủ yếu tấn công khoang mũi, trong khi họng cùng miệng và mũi liên thông với nhau, giống như bạn ăn mì có thể sơ ý bị sặc khiến mì chui ra mũi, cho nên virus có thể lan tràn trong toàn bộ khu vực đó.”

Nghiên cứu chỉ ra rằng trong số bệnh nhân SARS (cũng là virus corona) của 17 năm trước, đến nay vẫn có một số người chưa lấy lại được khứu giác và vị giác.

Có thể làm tổn thương thận và đường ruột

Gần đây nhóm nghiên cứu của Đại học Quân y Thứ 3 của Trung Quốc đã xuất bản một bài báo trên medRxiv (chuyên công bố bài báo khoa học chưa được công bố chính thức), chỉ ra virus viêm phổi Vũ Hán có thể tấn công trực tiếp vào thận.

Tại Đài Loan, tiêu chảy đã được liệt vào định nghĩa thông báo về triệu chứng viêm phổi Vũ Hán. Chuyên gia triệu tập của trung tâm chỉ huy là bác sĩ Trương Thượng Thuần (Zhang Shangchun) cho biết, triệu chứng tiêu chảy của bệnh nhân được chẩn đoán thay đổi từ trường hợp nhẹ đến nặng, một số người thậm chí bị tiêu chảy 7 hoặc 8 lần một ngày.

Có thể dẫn đến viêm màng não, làm tinh thần bất thường

Đầu tháng Ba, tờ New York Times đưa tin một người đàn ông 74 tuổi đến khoa cấp cứu ở Florida vì bị ho và sốt, nhưng kiểm tra bằng tia X cho thấy “không bị viêm phổi”, bác sĩ yêu cầu ông về nhà để theo dõi, không ngờ ngày hôm sau thì người này đã “mất khả năng nói”. Ở Ý có tình trạng bệnh nhân bị rối loạn tâm thần sau khi bị viêm phổi Vũ Hán.

Gần đây khi trả lời phỏng vấn của Heho Health (Đài Loan), Giáo sư Trương Nam Ký chỉ ra rằng bệnh nhân viêm phổi Vũ Hán cũng có thể bị vấn đề viêm màng não, hoặc vấn đề thính giác bất thường. “Bởi vì khi virus di chuyển hướng lên nó có thể làm tổn thương màng não, cho dù khả năng không cao cũng là vấn đề đáng lo ngại nhất, ngoài ra virus cũng có thể làm tổn thương thính giác gây ảnh hưởng đến cảm giác thăng bằng của người bệnh.”

Quan điểm tương tự cũng được giới y tế Nhật Bản thừa nhận, họ cũng đã phát hiện ra rằng virus có thể tấn công não người, thậm chí có sự hiện diện của virus trong dịch tủy của bệnh nhân, dẫn đến người bệnh có thể bị viêm màng não. Đây có thể là loại kẻ thù chưa từng có trong lịch sử loài người!

Tấn công tinh hoàn

Hai học giả của Viện Nghiên cứu Sức khỏe Quốc gia Mỹ (NIH) đã công bố kết quả nghiên cứu mới nhất chỉ ra rằng mục tiêu tấn công của virus viêm phổi Vũ Hán cũng bao gồm các tế bào trong tinh hoàn của nam giới, nếu bị nhiễm virus có thể khiến nam giới mất khả năng sản sinh tinh trùng.

Ngoài ra, nhóm nghiên cứu của phó giáo sư Trương Minh (Zhang Ming) thuộc Trung tâm Y học Sinh sản của Bệnh viện Trung Nam – Đại học Vũ Hán đã công bố một bài báo trên trang MedRxiv với kết luận tương tự, chỉ ra virus có thể tấn công tinh hoàn và làm hỏng chức năng sinh sản của nam giới, dẫn đến thay đổi đáng kể nồng độ hormone giới tính.

Viêm phổi của Vũ Hán đang bao vây thế giới, số bệnh nhân không ngừng gia tăng không chỉ ở Âu Mỹ mà còn ở nhiều khu vực của Trung Quốc Đại Lục nơi dịch bệnh được sinh ra, dù cơ quan chức năng Trung Quốc Đại Lục theo chính sách “duy trì sự ổn định” khiến tình hình có vẻ bình lặng nhưng thực tế bất cứ lúc nào con sóng ngầm cũng có thể bùng phát trên diện rộng.

Mặc dù có vẻ như đến nay tỷ lệ tử vong do viêm phổi Vũ Hán không cao lắm, nhưng thương tổn do viêm phổi Vũ Hán gây ra đối với các bộ phận của cơ thể người là quá khủng khiếp! Ngoài cố gắng làm tốt công tác phòng chống dịch bệnh (như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và hạn chế đi ra ngoài…) và tăng cường khả năng miễn dịch tự thân, có lẽ chúng ta cũng nên suy nghĩ kỹ lưỡng về việc có nên thay đổi góc nhìn tìm kiếm câu trả lời từ cấp độ tinh thần hay không. Tóm lại, thực hiện phòng ngừa cảm nhiễm một cách nghiêm ngặt mới là thượng sách.

Hoàng Nghi Hiên

Xem thêm: