Một xét nghiệm duy nhất giúp chẩn đoán hầu hết các bệnh nhiễm trùng
- George Citroner
- •
Một loại xét nghiệm bộ gen mới giúp phát hiện nhiều tác nhân gây bệnh chỉ với một lần phân tích cho thấy tiềm năng chẩn đoán bệnh nhanh hơn và chính xác hơn.
Các nhà nghiên cứu đã phát triển một loại xét nghiệm bộ gen duy nhất có thể phát hiện hầu như mọi tác nhân gây bệnh truyền nhiễm trong cơ thể người.
Theo một nghiên cứu kéo dài một thập niên tại Đại học California – San Francisco (UCSF), được công bố trên Nature Medicine (Tập san Y học Tự nhiên) vào thứ Ba (ngày 12/11/2024) thì xét nghiệm này cho thấy tỷ lệ thành công là 86% trong việc chẩn đoán các bệnh nhiễm trùng thần kinh.
Theo một nghiên cứu được công bố cùng ngày trên Nature Communications (Tập san Truyền thông Tự nhiên), xét nghiệm này cũng đã chứng minh được độ chính xác hơn 90% trong việc phát hiện vi-rút đường hô hấp so với các xét nghiệm chẩn đoán tiêu chuẩn vàng hiện nay là xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR).
Xét nghiệm này, mới được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận, giúp cải thiện việc chăm sóc các bệnh nhiễm trùng thần kinh như viêm màng não và viêm não, đồng thời đẩy nhanh quá trình phát hiện các mối đe dọa về đại dịch do loại vi-rút mới.
Công nghệ xét nghiệm gen hoạt động như thế nào
Trong khi hầu hết các xét nghiệm khác chỉ có thể phát hiện một hoặc một vài tác nhân gây bệnh tại một thời điểm thì xét nghiệm mới này có thể phát hiện tất cả các tác nhân gây bệnh hiện diện bằng cách phân tích vật liệu di truyền trong mẫu bệnh nhân.
Điều này cũng cho phép xét nghiệm xem xét số lượng các tác nhân gây bệnh khác nhau trong mẫu để dự đoán mức độ nghiêm trọng của bệnh và giúp thu hẹp nhanh chóng tác nhân gây bệnh mục tiêu.
Công nghệ này ban đầu được phát triển để phân tích dịch não tủy (CSF), một loại dịch bao quanh não và tủy sống, bằng cách sử dụng một kỹ thuật giải trình tự bộ gen mạnh được gọi là giải trình tự thế hệ tiếp theo metagenomic (mNGS). Kể từ đó, phương thức này đã được áp dụng cho hàng nghìn bệnh nhân bị các triệu chứng thần kinh không rõ nguyên nhân, cả tại UCSF và các bệnh viện khác trên toàn quốc.
Trong một nghiên cứu liên quan được công bố hôm thứ Ba (ngày 12/11/2024) trên Nature Communications (Tập san Truyền thông Tự nhiên), các nhà nghiên cứu đã mô tả cách họ tự động hóa quy trình mNGS để xác định các tác nhân gây bệnh viêm phổi trong dịch hô hấp.
Một xét nghiệm tổng hợp
Sự đổi mới này là đặc biệt quan trọng đối với các bệnh về thần kinh, trong đó các tác nhân gây bệnh hiếm gặp hoặc chưa được biết có thể gây ra những thách thức đáng kể trong chẩn đoán. Sự chậm trễ trong chẩn đoán có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc chữa bệnh của bệnh nhân.
“Công nghệ của chúng tôi đơn giản đến mức đáng ngờ”, Tiến sĩ Charles Chiu, Giáo sư Y khoa Phòng thí nghiệm và Bệnh truyền nhiễm tại UCSF và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết trong một tuyên bố báo chí. “Bằng cách thay thế nhiều xét nghiệm bằng một xét nghiệm duy nhất, chúng tôi có thể loại bỏ những phỏng đoán dài dòng trong việc chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng”.
Kể từ khi ra mắt, xét nghiệm này đã chứng minh được tác động thực tế. Trong một trường hợp đáng chú ý, kết quả từ xét nghiệm đã giúp giải quyết nhanh chóng tình trạng nhiễm trùng chưa được chẩn đoán ở một cậu bé đến từ Wisconsin.
Từ năm 2016 đến năm 2023, nhóm UCSF đã phân tích gần 5.000 mẫu dịch não tủy. Hơn 14% mẫu được xác định là nhiễm trùng và xét nghiệm mới đã xác định được tác nhân gây bệnh trong 86% trường hợp.
“Xét nghiệm mNGS của chúng tôi hoạt động tốt hơn bất kỳ loại xét nghiệm nào khác về nhiễm trùng thần kinh”, Tiến sĩ Chiu cho biết trong thông cáo báo chí.
Những phát triển trong tương lai
Công nghệ này tiếp tục phát triển, đặc biệt là trong xét nghiệm hô hấp.
Trong khi các loại xét nghiệm dịch não tủy hiện tại phải tiến hành hơn 100 bước và mất từ hai đến bảy ngày để hoàn thành, thì phiên bản xét nghiệm hô hấp mới hướng đến kết quả nhanh hơn nhiều. “Mục tiêu của chúng tôi là hoàn thành toàn bộ quy trình trong vòng từ 12 đến 24 giờ, đưa ra kết quả trong ngày hoặc ngày hôm sau”, Tiến sĩ Chiu cho biết.
Kết quả của cả hai nghiên cứu đều cho thấy xét nghiệm mNGS có thể phát hiện được các loại vi-rút đường hô hấp có khả năng gây ra đại dịch, bao gồm cả SARS-CoV-2, loại vi-rút gây ra COVID-19, trong khoảng một ngày – ngay cả khi chỉ có một lượng nhỏ vi-rút hiện diện.
Các xét nghiệm dịch não tủy và mNGS hô hấp đã nhận được Chứng nhận từ Chương trình thiết bị đột phá quan trọng của FDA. Chứng nhận này cho phép các nhà sản xuất làm việc với các chuyên gia của FDA để giải quyết các vấn đề phát sinh trong giai đoạn đánh giá trước khi đưa thiết bị ra thị trường.
Nguyên Khang biên dịch
Theo The Epoch Times
Xem thêm:
Từ khóa Xét nghiệm nhiễm trùng