Ở Trung Quốc lại đang lây lan căn bệnh đường hô hấp cấp tính “chưa rõ nguyên nhân”, hầu hết trường hợp nhiễm là trẻ nhỏ. Ban đầu người ta cho rằng đó là bệnh viêm phổi do mycoplasma, sau đó được cho là do nhiễm nhiều mầm bệnh, bao gồm cả loại chủng mới của COVID-19. Việc nhà chức trách Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thường che giấu tình hình đã khiến cộng đồng quốc tế lo lắng, nhiều nước vì lo ngại tái diễn thảm kịch như từng xảy ra đại dịch COVID-19 nên đã cân nhắc thực hiện các biện pháp ứng phó.

shutterstock 1666947850
Sân bay Quốc tế Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 5/3/2020. (Ảnh minh họa: NAUFAL ZAQUAN/Shutterstock)

Nhiều phương tiện truyền thông phương Tây gọi căn bệnh nhiễm trùng đường hô hấp hiện đang phổ biến ở Trung Quốc là “bệnh hô hấp do virus bí ẩn”. Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do “loại virus bí ẩn” này cũng đang lây lan bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, theo đó trường hợp tương tự đã xuất hiện ở một số nước châu Âu, Mỹ và châu Á.

Ngày 1/12, tờ New York Post đưa tin rằng, từ trải nghiệm trong thực tế nhà cầm quyền Trung Quốc luôn mơ hồ về tình hình sức khỏe cộng đồng, cho nên không thể không nghi ngờ bất kỳ thông tin y tế công cộng nào từ Trung Quốc.

Tuần trước Đan Mạch báo cáo 541 trường hợp, tương tự là ở quận Warren bang Ohio nước Mỹ cũng báo cáo 142 trường hợp viêm phổi ở trẻ nhỏ, nhưng vẫn chưa xác định được nguyên nhân là do mycoplasma hay sự kết hợp của nhiều loại mầm bệnh.

Trong tuần qua cơ quan chức năng Hà Lan cho hay về nhóm trẻ từ 5 -15 tuổi có 0,08% (cứ khoảng 100.000 có 80 trẻ) phải điều trị viêm phổi; số ca viêm phổi ở trẻ từ 4 tuổi trở xuống cũng ngày càng gia tăng, từ 124 trường hợp lên 145 trường hợp/100.000 trẻ. Đây là trận dịch viêm phổi quy mô lớn nhất ở Hà Lan trong những năm gần đây.

Phản ứng của một số nước về “động cơ không minh mạch của ĐCSTQ”:

Mỹ

Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa Mỹ đã cùng nhau gửi thư tới Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ kêu gọi chú ý đến dịch bệnh ở Trung Quốc. Ngày 30/11, giám đốc mới của CDC Mỹ là bà Mandy Cohen lần đầu tiên tham dự phiên điều trần của Quốc hội Mỹ. Tại phiên điều trần, các nhà lập pháp bày tỏ lo ngại về dịch bệnh gia tăng ở Trung Quốc, đặt câu hỏi về tính minh bạch trong dữ liệu của ĐCSTQ, lo ngại vết xe đổ như từng xảy ra bùng phát đại dịch COVID-19.

Ngày 1/12, 5 thành viên Quốc hội Mỹ, trong đó có Phó Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện là Marco Rubio, đã gửi thư chung cho Tổng thống Biden yêu cầu chính phủ Mỹ cấm đi lại giữa Mỹ và Trung Quốc.

Bức thư viết: “ĐCSTQ có động cơ để nói dối, như họ đã làm trong suốt đại dịch COVID-19, do bất kỳ mầm bệnh mới nào cũng có thể phá hỏng nỗ lực kích thích nền kinh tế của họ. Ngoài ra, chúng ta cũng không nên trông chờ vào hành động của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vì những dữ liệu bám theo ĐCSTQ. Chúng ta phải thực hiện các bước cần thiết để bảo vệ sức khỏe của người Mỹ và nền kinh tế của chúng ta. Điều đó có nghĩa là chúng ta nên hạn chế ngay việc đi lại giữa Mỹ và Trung Quốc cho đến khi chúng ta biết rõ về mối nguy hiểm do dịch bệnh mới này gây ra. Lệnh cấm du lịch bây giờ có thể giúp đất nước chúng ta cứu được nhiều mạng sống, tránh được bùng phát để rồi phải thực thi các lệnh phong tỏa”.

Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản Rahm Emanuel ngày 23/11 cũng đã tweet trên nền tảng X, kêu gọi ĐCSTQ công bố sự thật về dịch bệnh. Ông nói: “Sự bùng phát bệnh viêm phổi gần đây ở Trung Quốc đã đặt ra những vấn đề nghiêm trọng, WHO đang truy vấn tình hình. Đã đến lúc (ĐCSTQ) từ bỏ lừa dối và trì hoãn thông tin rõ ràng về dịch bệnh, bởi vì thông tin minh bạch và kịp thời để loài người tránh khỏi chết chóc. Sự hợp tác toàn diện với cộng đồng quốc tế không phải là một lựa chọn mà là một mệnh lệnh y tế cộng đồng. Liệu ĐCSTQ có sẵn sàng?”

Nhật Bản

Tại Nhật Bản, Bộ trưởng Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản Takemi Keizo ngay từ ngày 24/10 đã phát biểu trong một cuộc họp báo, cho hay về lây lan của bệnh viêm phổi ở trẻ nhỏ đang bùng phát tại Trung Quốc: “Chúng tôi đã chuyển tới chính phủ Trung Quốc (ĐCSTQ) thông điệp rằng, hy vọng họ sẽ sẽ cung cấp thông tin qua các kênh ngoại giao. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với các cơ quan quản lý khủng hoảng bệnh truyền nhiễm để thu thập thông tin và ứng phó”.

Các nước láng giềng của Trung Quốc, bao gồm Đài Loan, Ấn Độ, Thái Lan, Nepal… đều đã bày tỏ lo ngại về đợt bùng phát bệnh hô hấp mới nhất ở Trung Quốc, đã bắt đầu thực hiện các biện pháp cảnh giác hoặc tăng cường giám sát dịch bệnh về đường hô hấp chưa biết rõ nguyên nhân này.

Đài Loan

Ngày 25/11, Bộ trưởng Y tế Đài Loan thông báo các cảng và sân bay trong tình trạng “báo động cao”. Ông kêu gọi người già và trẻ nhỏ không nên đi lại bên ngoài nhiều nếu không cần thiết. Ông cũng yêu cầu du khách từ Trung Quốc Đại Lục, Hồng Kông và Ma Cao trình báo lịch sử đi lại, nếu có trường hợp xuất hiện triệu chứng thì ngay lập tức cho điều trị.

CDC Đài Loan chỉ ra rằng hiện được biết có nhiều loại virus đang lây lan ở người như rhovirus, mycoplasma, adenovirus, cúm, COVID-19 chủng mới…

Phát ngôn viên Lo Yi-chun của CDC Đài Loan ngày 24/11 cho hay, sự gia tăng dịch bệnh ở miền bắc Trung Quốc được phân loại là cúm, theo quan điểm mà WHO có chỉ ra là vì nhiều mầm bệnh cùng lây lan; ông nhắc nhở người dân đi lại giữa hai bên eo biển Đài Loan phải hết sức chú ý đến các biện pháp phòng chống dịch bệnh: “Những người đi du lịch đến Trung Quốc trước tiên nên tiêm vắc-xin cúm và chú ý bảo vệ vệ sinh cá nhân, ai cảm thấy cơ thể có vấn đề hãy mau đi khám tại cơ sở y tế”.

Ông Lo Yi-chun cũng cho biết CDC Đài Loan sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ dịch bệnh “giống cúm” ở Trung Quốc. Ngoài ra, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm thuộc Bộ Y tế và Phúc lợi Đài Loan cũng tuyên bố ngày 29/11 rằng, sẽ đẩy mạnh sản xuất và nhập khẩu thuốc điều trị bệnh viêm phổi và các bệnh về đường hô hấp ở trẻ nhỏ, nhằm tăng dự trữ các loại thuốc này.

Ấn Độ

Tại Ấn Độ giáp Trung Quốc, sau khi Bộ Y tế Ấn Độ yêu cầu các bang chuẩn bị cho khả năng bùng phát bệnh về đường hô hấp, đã có 6 bang đã đặt các cơ sở chăm sóc sức khỏe trong tình trạng báo động.

Bộ Y tế Ấn Độ cho biết ngày 26/11: “Do ở miền bắc Trung Quốc trong những tuần gần đây có các báo cáo về sự gia tăng bệnh nhân bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ nên Ấn Độ cần hết sức thận trọng, Bộ Y tế liên bang đã quyết định chủ động xem xét các biện pháp phòng ngừa đối với bệnh về đường hô hấp… Chính phủ Ấn Độ đang theo dõi chặt chẽ diễn biến”.

Thái Lan

Tại Thái Lan, nhà chức trách cũng đang chuẩn bị cho khả năng bùng phát dịch bệnh về đường hô hấp. Bộ Y tế Công cộng Thái Lan yêu cầu các quan chức y tế tăng cường giám sát, đặc biệt là tại các điểm du lịch.

Các bệnh viện ở Thái Lan cũng được yêu cầu đảm bảo có đủ thuốc và thiết bị y tế, bao gồm máy thở, bình oxy, dụng cụ chẩn đoán, thiết bị bảo vệ cá nhân cho nhân viên y tế, và giường bệnh đủ để ứng phó và quản lý hiệu quả dịch bệnh hô hấp có thể bùng phát.

Nepal

Các quan chức y tế Nepal cũng cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ tình hình các mầm bệnh này, do các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp bao gồm cúm và viêm phổi do mycoplasma cũng đang lây lan bất thường ở Nepal.

Tiến sĩ Ranjan Bhatta, giám đốc Phòng thí nghiệm Y tế Công cộng Quốc gia Nepal cho biết: “Tất cả những loại virus và vi khuẩn này đều phổ biến ở nước ta và đang lây lan”.

Tương tự, giám đốc Sher Bahadur Pun của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới và Truyền nhiễm ở Thủ đô Kathmandu cho biết: “Ngày càng nhiều trẻ nhỏ gặp phải các triệu chứng giống cúm. Với việc ngày càng nhiều du khách (Trung Quốc) đến thăm Nepal trong những tuần gần đây, tôi nghĩ điều quan trọng là chúng ta phải chuẩn bị cho một đợt bùng phát (các bệnh về đường hô hấp) có nguồn gốc từ Trung Quốc”.