9 quốc gia triệu tập đặc phái viên TQ vì lệnh trừng phạt của Bắc Kinh

Chín đồng minh của Hoa Kỳ ở châu Âu đã triệu tập đại sứ của Trung Quốc để bày tỏ sự phản đối, sau khi Bắc Kinh áp đặt các lệnh trừng phạt đối với hàng chục quan chức, nhà nghiên cứu và tổ chức châu Âu đã lên tiếng về việc chế độ này vi phạm nhân quyền ở khu vực Tân Cương.

Embed from Getty Images

“Việc trừng phạt các thành viên Quốc hội và các nhà khoa học là hoàn toàn không thể hiểu được,” Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho biết trong một tuyên bố ngày 23/3 sau cuộc gặp với Đại sứ Trung Quốc tại Berlin. “Trong khi chúng tôi xử phạt hành vi vi phạm nhân quyền, Bắc Kinh lại tiến hành trừng phạt nền dân chủ. Chúng tôi không thể chấp nhận điều này.”

Ngoài Đức, còn có 8 quốc gia khác, bao gồm Pháp, Đan Mạch, Bỉ, Estonia, Lithuania, Hà Lan, Thụy Điển và Ý, cũng triệu tập các phái viên Trung Quốc đến để trình bày chất vấn của họ trong hai ngày qua.

Biện pháp của Trung Quốc được đưa ra sau khi Hoa Kỳ, Anh, Canada và Liên minh châu Âu (EU) cùng phối hợp ban hành các lệnh trừng phạt hôm 22/3 với các cá nhân và tổ chức bán quân sự Trung Quốc vi phạm nhân quyền tại khu vực Tân Cương. Đây là lệnh trừng phạt đầu tiên về vấn đề nhân quyền mà EU áp đặt lên Trung Quốc trong vòng ba thập kỷ qua.

Nhằm trả đũa động thái này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã tiến hành trừng phạt 10 cá nhân và 4 tổ chức, cáo buộc họ “truyền bá [thông tin] dối trá và xuyên tạc một cách ác ý” và gây tổn hại đến chủ quyền của Trung Quốc. Lệnh cấm sẽ chặn các cá nhân và gia đình của họ — trong số đó có tám chính trị gia và hai học giả từ Châu Âu, hai tiểu ban trực thuộc Nghị viện Châu Âu và Liên minh Châu Âu – không được vào Trung Quốc, đồng thời hạn chế các tổ chức có liên kết với họ giao thương với Trung Quốc.

Bà Ann Linde, Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Điển, gọi các biện pháp trừng phạt Trung Quốc là “không thể chấp nhận được”. “Sự ủng hộ của Thụy Điển đối với nhân quyền không hề thay đổi, điều này đã được Ngoại trưởng Rydberg thông báo với đại sứ Trung Quốc ngày hôm nay,” bà đăng tweet tuyên bố hôm 23/3.

Tại Pháp, đại sứ Trung Quốc Lu Shaye đã phản pháo gay gắt nhằm bảo vệ chính sách của chế độ. Ông Lu gọi nhà nghiên cứu Antoine Bondaz có trụ sở tại Paris là “linh cẩu điên cuồng” và “kẻ côn đồ” sau khi Trung Quốc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với ông Bondaz và những người khác.

Khi được triệu tập, ông Lu ban đầu đã lấy cớ là gặp “các vấn đề về lịch trình” để bao biện cho sự chậm trễ trong cuộc chất vấn.

Bộ trưởng châu Âu Clément Beaune nói với đài France Info: “Cả Pháp và châu Âu đều không phải là tấm thảm chùi chân. Khi các vị được triệu tập với tư cách đại sứ, các vị sẽ phải đến bộ ngoại giao.”

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian cũng nhấn mạnh: “Trong quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc, không có chỗ cho những lời lăng mạ và nỗ lực đe dọa các quan chức cũng như các nhà nghiên cứu của nước Cộng hòa [Pháp]. Chúng tôi ủng hộ những người thể hiện quyền tự do ngôn luận và dân chủ. Sẽ luôn luôn là vậy và ở bất cứ đâu.”

Ông Adrian Zenz, một học giả người Đức nổi tiếng với những nghiên cứu về trại tập trung Tân Cương, bày tỏ lo ngại rằng Bắc Kinh có thể đang có bước “chuyển dịch cơ bản” chiến lược của mình”. Thay vì thẳng thừng phủ nhận các bằng chứng về vi phạm nhân quyền của mình, “giờ đây họ cảm thấy không ai được động chạm đến vấn vấn đề đó,” ông viết trong một tweet ngày 24/3.

“Chiến lược của Bắc Kinh là chỉ đơn giản là đè bẹp và bịt miệng bất kỳ tiếng nói phản đối nào trên toàn cầu đối với sự tàn bạo của họ, bằng cách tiến hành các biện pháp trừng phạt nặng nề đối với bất kỳ ai lên tiếng.”

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cho biết sau cuộc họp với các đồng minh NATO tại Brussels rằng hành động gây hấn của Trung Quốc đã nâng cao tầm quan trọng của việc hình thành một liên minh quốc tế mạnh mẽ.

Các biện pháp trừng phạt của Trung Quốc “khiến [chúng ta hiểu rõ một] điều quan trọng hơn là phải giữ vững lập trường và sát cánh cùng nhau, nếu không sẽ có nguy cơ khiến họ hiểu rằng hành vi bắt nạt của họ là có hiệu quả,” ông nói trong một bài phát biểu vào ngày 24/3.

Đáng chú ý, mối quan hệ căng thẳng giữa EU và Trung Quốc có thể gây ảnh hưởng đến thỏa thuận đầu tư song phương mà EU sẽ bỏ phiếu vào đầu năm nay, vốn phải mất đến 7 năm mới có thể thực hiện được.

Minh Ngọc (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: